Đến ngày 10-5-2018, toàn tỉnh có 1.530.399 người tham gia BHXH, BHYT. Trong đó, tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 82,58% dân số toàn tỉnh; số người tham gia BHXH bắt buộc là 157.018 người; số người tham gia BHXH tự nguyện là 7.400 người; số người chỉ tham gia BHYT là 1.373.212 người; số người tham gia BHTN là 144.811 người.
Cty CP Dệt Bảo Minh (KCN Bảo Minh) chấp hành tốt Luật BHXH cho người lao động. |
Thực hiện việc đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác truyền thông BHXH, BHYT trong tình hình mới, trong 4 tháng đầu năm 2018, BHXH tỉnh đã triển khai 10 hội nghị tuyên truyền, phổ biến chính sách BHXH, BHYT, BHTN tại 10 huyện, thành phố cho hơn 5.000 lượt người. Ngày 15-5-2018, BHXH tỉnh, BHXH huyện Hải Hậu tổ chức hội nghị tuyên truyền đối thoại chính sách BHXH, BHYT, BHTN cho hơn 400 người dân xã Hải Châu. Tại hội nghị, bên cạnh việc tuyên truyền những điểm mới của Luật BHXH, BHYT, đại diện BHXH tỉnh đã tập trung phân tích cách thức và chế độ được thụ hưởng khi tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; chế độ hưu trí đối với lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã; quy định đối tượng tham gia BHYT bắt buộc, thứ tự tham gia BHYT theo Điều 12 Luật BHYT và quyền lợi của đối tượng tham gia BHYT; quy định về việc bảo quản và sử dụng thẻ BHYT khi khám, chữa bệnh; quy định về tăng giá dịch vụ khám, chữa bệnh đối tượng không có thẻ BHYT theo Thông tư 02/2017/TT-BYT ngày 15-3-2017… Cũng tại hội nghị, nhiều ý kiến của người dân, đại diện doanh nghiệp và người lao động trên địa bàn xã Hải Châu đã phản ánh những vướng mắc khi khám, chữa bệnh bằng thẻ BHYT; quy định về những loại thuốc cấp cho đối tượng BHYT, chi trả BHYT đối với những đối tượng chữa bệnh ngoại trú, thông tuyến huyện, tỉnh; cách thức và quyền lợi khi tham gia BHXH tự nguyện. Đồng chí Lâm Hồng Kiên, Giám đốc BHXH huyện Hải Hậu cho biết: Từ năm 2017 đến nay BHXH huyện phối hợp với các cơ quan hữu quan, chính quyền 35 xã, thị trấn tổ chức tuyên truyền, đối thoại về các chính sách BHXH, BHYT, BHTN cho nhân dân. Qua đối thoại trực tiếp, người dân đã được giải đáp những vấn đề về chính sách BHXH, BHYT và tiếp thu ý kiến đóng góp. Đối thoại là hình thức tuyên truyền mang lại hiệu quả cao, hướng tới đối tượng cụ thể, có sức thuyết phục, thông tin đầy đủ đến người dân về chủ trương, chính sách, pháp luật BHXH, BHYT. Đây cũng là kênh thông tin để các cấp ủy Đảng, chính quyền tại địa phương, các ngành liên quan nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng của nhân dân; từ đó tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT. Đến nay, tỷ lệ bao phủ BHYT toàn huyện đạt 87,13%, tăng 12,63% so với cùng kỳ năm 2017; có 28 xã, thị trấn tỷ lệ bao phủ BHYT đạt từ 85% trở lên.
Việc đổi mới công tác thông tin, truyền thông BHXH, BHYT đã đem lại hiệu quả thiết thực trong việc thay đổi nhận thức, thái độ, hành vi của người dân, người lao động và doanh nghiệp về chính sách BHXH, BHYT, BHTN, tăng số người tham gia, tăng diện bao phủ về BHXH, BHYT thực hiện lộ trình tiến tới BHXH cho mọi người lao động và BHYT toàn dân. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được việc tổ chức thực hiện công tác BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh còn một số tồn tại. Theo quy định của Luật BHXH sửa đổi, kể từ ngày 1-1-2018 thì người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 1 tháng đến dưới 3 tháng phải tham gia đóng BHXH bắt buộc (quy định cũ là từ 3 tháng trở lên). Sau gần 4 tháng Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực, tại tỉnh ta, việc chấp hành, tuân thủ quy định pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN trong các doanh nghiệp vẫn còn nhiều bất cập. Nhất là tình trạng doanh nghiệp cố tình nợ đọng, nợ kéo dài hoặc chậm nộp tiền BHXH, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của người lao động. Nhiều đơn vị được cấp giấy phép hoạt động, có sử dụng lao động nhưng trốn tránh tham gia BHXH, BHYT cho người lao động. Theo số liệu thống kê, khảo sát, toàn tỉnh vẫn còn hơn 1.000 đơn vị được cấp phép hoạt động với trên 20 nghìn lao động nhưng chưa tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Bên cạnh đó, tỷ lệ nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN còn cao. Đến ngày 7-5-2018, tổng số nợ BHXH, BHYT, BHTN toàn tỉnh là 228 tỷ 660 triệu đồng; trong đó nợ BHXH 158 tỷ 692 triệu đồng; nợ BHYT 62 tỷ 090 triệu đồng, nợ BHTN 7 tỷ 878 triệu đồng. Ý thức tuân thủ pháp luật của chủ sử dụng lao động chưa nghiêm, nhiều doanh nghiệp cố tình nợ BHXH chấp nhận bị phạt để chiếm dụng quỹ BHXH, trong khi đó cơ quan BHXH khi kiểm tra phát hiện các đơn vị sử dụng lao động vi phạm chỉ có thể nhắc nhở. Mặc dù, cơ quan BHXH cũng đã áp dụng nhiều biện pháp thu hồi nợ như: đối chiếu, thông báo kết quả thực hiện đóng BHXH, BHYT, BHTN hằng tháng, tính lãi phạt chậm đóng đối với các đơn vị sử dụng lao động tham gia, phát huy hiệu quả hoạt động của tổ thu hồi nợ liên ngành. Tuy nhiên, cơ chế thu hồi nợ này vẫn chưa đủ sức răn đe nên tình trạng chây ỳ, nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN của nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh vẫn tiếp diễn.
Thời gian tới, BHXH tỉnh phối hợp với các cơ quan chức năng đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác vận động, tuyên truyền về Luật BHXH để đông đảo nhân dân hiểu và tham gia BHXH, BHYT, BHTN; mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện. Nâng cao chất lượng thẩm định hồ sơ, giải quyết kịp thời và đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người lao động hưởng các chế độ BHXH. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tiếp tục triển khai có hiệu quả giao dịch điện tử và giao dịch qua bưu chính; nâng cao chất lượng hoạt động của bộ phận một cửa và cán bộ giải quyết chế độ BHXH, BHYT tại BHXH tỉnh, huyện tạo thuận lợi tối đa cho tổ chức, cá nhân đến giao dịch./.
Bài và ảnh: Việt Thắng