Trong quá trình xây dựng NTM, các địa phương đã đặc biệt quan tâm và tập trung nâng cao chất lượng công tác bảo vệ môi trường (BVMT) khu dân cư. Nhiều phong trào, cuộc vận động: “Xây dựng môi trường nông thôn xanh - sạch - đẹp”, “Nhà sạch, vườn xanh, đường bê tông, sông không rác”, “5 không, 3 sạch”, “tạo cảnh quan sáng - xanh - sạch - đẹp”, “làm vệ sinh môi trường nông thôn” được nhân dân các địa phương tổ chức, nhân rộng thành công. Nhờ đó, cảnh quan, môi trường khu dân cư sinh sống đã được cải thiện đáng kể. Hết năm 2017, toàn tỉnh có trên 80% số hộ chăn nuôi có chuồng trại chăn nuôi đảm bảo vệ sinh môi trường; 177/209 xã, thị trấn có công trình xử lý rác thải; trên 90% số hộ gia đình có nhà tiêu, nhà tắm, bể chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh và đảm bảo “3 sạch”. Tuy nhiên, công tác BVMT trong khu dân cư ở các huyện vẫn còn nhiều bất cập cần quan tâm xử lý.
Huyện Hải Hậu được đánh giá là địa phương nằm trong “tốp” tiêu biểu về nâng cao chất lượng công tác BVMT khu dân cư nhưng vẫn còn nhiều bất cập. Đến nay, trên toàn huyện đã có khoảng 100 tổ dịch vụ thu gom rác thải sinh hoạt của 35 xã, thị trấn, tần suất thu gom tối thiểu đạt 2 lần/tuần nhưng công tác thu gom, quản lý và xử lý rác thải còn nhiều hạn chế, nhất là việc phân loại rác thải tại nguồn chưa được quan tâm. Việc thực hiện các biện pháp BVMT tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh nằm xen kẽ trong khu dân cư chưa được đảm bảo, vẫn còn tình trạng hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm gây ô nhiễm môi trường. Việc đầu tư kiên cố hóa hệ thống kênh mương cấp 2, cấp 3 chưa được nhiều, tình trạng vứt rác thải xuống kênh mương gây ách tắc dòng chảy vẫn còn xảy ra. Đến nay toàn huyện đã tiến hành lắp đặt 26 lò đốt rác thải sinh hoạt với kinh phí đầu tư thấp, hiệu quả xử lý rác thải cao hơn. Tuy nhiên, việc vận hành lò đốt rác tại nhiều xã, thị trấn chưa tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật. Vẫn còn 9 xã, thị trấn chưa chuyển đổi xử lý rác tập trung từ bãi chôn lấp sang lò đốt rác trong khi việc vận hành bãi chôn lấp rác thải còn phức tạp, chưa phát huy hết hiệu quả sử dụng, diện tích sử dụng lớn, chi phí đầu tư cao. Không chỉ ở Hải Hậu, tại các huyện Vụ Bản, Nam Trực, Giao Thủy, Xuân Trường cũng vẫn nổi cộm tình trạng vứt rác thải sinh hoạt bừa bãi, gây ô nhiễm môi trường, thậm chí nghiêm trọng. Tại huyện Vụ Bản vẫn còn hiện tượng người dân các xã, thị trấn: Gôi, Đại An, Liên Bảo, Thành Lợi, Liên Minh, Đại Thắng, Cộng Hòa, Hiển Khánh, Tân Thành, Vĩnh Hào, Tam Thanh vứt rác bừa bãi ra hệ thống kênh mương và lòng, lề đường các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ, đường huyện.
Công nhân môi trường Thị trấn Cát Thành (Trực Ninh) dọn vệ sinh khu dân cư. |
Nắm bắt được các bất cập kể trên, hiện nay các địa phương đều tập trung thực hiện ráo riết các biện pháp nâng cao chất lượng công tác BVMT trong khu dân cư. Huyện Hải Hậu tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, từ đó tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, hành động và trách nhiệm của người dân trong công tác BVMT. Huyện tăng cường quản lý Nhà nước về môi trường; đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra công tác BVMT đối với các xã, thị trấn, cơ sở sản xuất, kinh doanh... để kịp thời phát hiện vi phạm, uốn nắn, hướng dẫn trong BVMT và kiên quyết xử lý hành vi cố tình gây ô nhiễm môi trường. Huyện sẽ hỗ trợ một phần kinh phí sự nghiệp môi trường và kiên quyết chỉ đạo 9 xã còn lại đầu tư chuyển đổi từ bãi chôn lấp sang lò đốt rác; phấn đấu đến năm 2020 trên địa bàn có 100% các xã, thị trấn có lò đốt rác thải sinh hoạt tập trung được đầu tư, vận hành theo hướng "công viên xử lý rác". 100% gia trại, trang trại chăn nuôi trong khu dân cư vượt quá số lượng quy định (5 con gia súc, 50 con gia cầm) được chuyển ra vùng quy hoạch chăn nuôi tập trung của xã, thị trấn. Bên cạnh đó, sẽ có các đội ngũ tư vấn hướng dẫn các hộ chăn nuôi áp dụng các biện pháp khoa học, kỹ thuật để giảm thiểu nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. Tiếp tục kiên cố hóa kênh mương cấp 2, cấp 3; chấm dứt tình trạng để bèo rác ùn ứ và vứt rác thải xuống lòng kênh. Tại Nam Trực, UBND huyện đã tổ chức các buổi kiểm tra, làm việc trực tiếp với các xã, thị trấn, trực tiếp chỉ đạo địa phương thực hiện các biện pháp khắc phục tình trạng vứt bỏ rác thải sinh hoạt bừa bãi. Chỉ đạo các cơ quan, đoàn thể tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của nhân dân trong công tác vệ sinh, BVMT; yêu cầu các thôn, xóm hằng tuần phải tiến hành ra quân thu dọn rác thải sinh hoạt, quét dọn vệ sinh môi trường trên địa bàn, bảo đảm cảnh quan môi trường sạch sẽ. Huyện Vụ Bản đã giao các xã, thị trấn kiểm tra, rà soát, xử lý triệt để các vị trí đổ rác thải tự phát; tổ chức thu gom, xử lý rác thải tại các điểm đổ thải không đúng quy định, đưa rác thải về khu xử lý rác thải tập trung. Chỉ đạo tổ thu gom, xử lý rác thải thực hiện việc xử lý triệt để tại khu xử lý tập trung của các xã, thị trấn; tổ chức san gạt, chôn lấp, đốt rác thải theo quy trình kỹ thuật quy định; không để rác thải ùn ứ, gây mùi hôi thối, mất cảnh quan và gây ô nhiễm môi trường. Yêu cầu các xã, thị trấn tập trung chỉ đạo và phát động nhân dân, các tổ chức đoàn thể của thôn, xóm tiến hành phát quang bờ, bụi, khơi thông cống rãnh, dòng chảy, làm vệ sinh môi trường trong khu dân cư và các khu sinh hoạt cộng đồng. Yêu cầu các cơ sở sản xuất, kinh doanh, các trang trại, gia trại tăng cường công tác bảo đảm vệ sinh môi trường theo quy định của pháp luật. Cty KTCTTL huyện Vụ Bản phối hợp với UBND các xã, thị trấn tập trung chỉ đạo khơi thông dòng chảy, tổ chức thu gom xử lý rác thải trôi nổi, tồn đọng trên các dòng kênh mương tại các xã, thị trấn, đặc biệt tại các xã Đại An, Tân Thành, Vĩnh Hào, Tam Thanh. Yêu cầu cán bộ, công chức khi thực hiện nhiệm vụ quản lý, BVMT phát hiện vi phạm cần chụp ảnh các vị trí xả rác thải không đúng quy định, kịp thời phản ánh về địa phương để yêu cầu xử lý khắc phục./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy