Nhiều năm qua, chất lượng GD và ĐT, đặc biệt là chất lượng giáo dục “mũi nhọn” của tỉnh ta đã được khẳng định. Hằng năm, đoàn học sinh giỏi của tỉnh tham dự các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia đều đạt thứ hạng cao, đứng tốp đầu toàn quốc về số lượng và chất lượng giải. Nhiều học sinh đã đạt giải cao trong các kỳ thi Ô-lim-pích khu vực và thế giới. Từ năm 2004 đến nay, tỷ lệ học sinh thi đỗ tốt nghiệp của tỉnh luôn xếp thứ nhất, thứ nhì toàn quốc. Tỷ lệ học sinh trúng tuyển vào đại học có điểm trung bình 3 môn thi cao nhất toàn quốc. Liên tục 23 năm liền, ngành GD và ĐT tỉnh được Bộ GD và ĐT công nhận là một trong những đơn vị xuất sắc dẫn đầu cả nước. Đạt được kết quả đó, ngoài việc quan tâm huy động nguồn lực xây dựng cơ sở vật chất, bổ sung thiết bị, đồ dùng giảng dạy, học tập, ngành GD và ĐT tỉnh đã tập trung thực hiện các giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, tạo nền tảng vững chắc nâng cao chất lượng giáo dục “mũi nhọn”.
Cùng với việc duy trì và nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, trong chỉ đạo, Sở GD và ĐT luôn coi trọng công tác phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi các cấp. Công tác tổ chức thi chọn học sinh giỏi tiểu học, THCS và THPT thường xuyên được cải tiến phù hợp với tình hình thực tế, đánh giá được chất lượng, kết quả học tập của học sinh trên cơ sở mở rộng tư duy, đào sâu kiến thức cơ bản ở từng bộ môn. Ngành đã tổ chức các kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh đối với lớp 5 bậc tiểu học, lớp 9 bậc THCS và lớp 12 bậc THPT và GDTX. Riêng với lớp 5 bậc tiểu học, Sở GD và ĐT chỉ đạo cho các em thi học sinh giỏi ở 2 môn: Toán và Tiếng Việt. Qua đó khuyến khích và tạo điều kiện cho các em có ý thức học đều giữa các môn. Ở cấp THCS và THPT, ngay từ khi học sinh bước vào lớp đầu cấp, các trường đều chỉ đạo giáo viên phát hiện kịp thời những học sinh có năng lực để có hướng bồi dưỡng phù hợp với điều kiện của từng trường. Đồng thời tổ chức các kỳ thi kiểm tra để học sinh cọ xát, đánh giá thực chất, điều chỉnh việc dạy và học, thúc đẩy và từng bước nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Hằng năm, các cuộc thi học sinh giỏi các cấp được tổ chức, tạo phong trào thi đua sôi nổi, qua đó tiếp tục phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi cho địa phương. Năm học 2017-2018, riêng kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh bậc THPT để tuyển chọn đội tuyển học sinh giỏi quốc gia, đã có 599 học sinh tham dự, trong đó có 555 học sinh của Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong và 44 học sinh của 5 trường THPT xây dựng chất lượng cao của tỉnh. Qua kỳ thi, Sở GD và ĐT đã chọn được 89 em là học sinh Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong để thành lập 11 đội tuyển tham dự kỳ thi học sinh giỏi quốc gia. Mặc dù học sinh của 5 trường xây dựng chất lượng cao chưa có mặt trong đội tuyển học sinh giỏi quốc gia, song việc các em mạnh dạn tham dự kỳ thi và kết quả các em đạt được là dấu hiệu đáng mừng, là động lực thúc đẩy phong trào bồi dưỡng học sinh giỏi trong toàn tỉnh. Đối với Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, Sở GD và ĐT chỉ đạo nhà trường chịu trách nhiệm trong công tác tuyển chọn, bồi dưỡng các đội tuyển học sinh giỏi của tỉnh tham gia các kỳ thi chọn học sinh giỏi tham dự kỳ thi học sinh giỏi quốc gia và quốc tế. Các em khi đã bước chân vào ngôi trường Lê Hồng Phong đều từng là những học sinh giỏi ở cấp học THCS, trong đó nhiều em đã “kinh qua” các kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện, thành phố và cấp tỉnh. Khi vào học tại Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, những người “cầm quân” các đội tuyển học sinh giỏi quốc gia tiếp tục phát hiện, chọn lựa, bồi dưỡng để các em trở thành những học sinh giỏi quốc gia, quốc tế. Ý thức rõ được công việc của mình, những người thầy giỏi ở đây đã được ban giám hiệu tin tưởng giao nhiệm vụ, không quản ngày đêm, thường xuyên trau dồi kiến thức, cập nhật thông tin, nhạy cảm trước cái mới, say mê chuyên môn, tận tâm với học trò, lấy sự nhiệt thành của mình để cảm hóa, truyền niềm say mê và sự khát khao của thế hệ trẻ cho mỗi học sinh. Điều đặc biệt ở mái trường chuyên tầm cỡ quốc gia này là các thế hệ lãnh đạo từ hiệu trưởng, hiệu phó đến trưởng các bộ môn đều trưởng thành từ phong trào bồi dưỡng học sinh giỏi. Do trải nghiệm qua thực tế, giàu kinh nghiệm nên việc chỉ đạo chuyên môn sâu sát, quy tụ được những giáo viên giỏi đồng tâm, hiệp lực thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ đề ra.
Cô và trò đội tuyển học sinh giỏi môn Ngữ văn năm học 2017-2018 Trường THCS Trần Huy Liệu (Vụ Bản). |
Có thể thấy, yếu tố quan trọng làm nên thành công của chất lượng giáo dục “mũi nhọn” của ngành GD và ĐT tỉnh là đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên. Ngoài đội ngũ giáo viên ở Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong luôn được tuyển chọn, bồi dưỡng, hằng năm, Sở GD và ĐT đều tổ chức các buổi làm việc với các huyện, thành phố để thống nhất phối hợp chỉ đạo triển khai thực hiện nhiệm vụ giáo dục, đưa mục tiêu giáo dục vào nghị quyết của cấp ủy, chính quyền các địa phương, đồng thời tập trung xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ, giáo viên của ngành ngày càng đáp ứng được mục tiêu giáo dục. Ngành thường xuyên quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng, đáp ứng yêu cầu xây dựng đội ngũ giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn về trình độ, có năng lực sư phạm tốt, nhiệt tình với nghề. Ngoài việc nâng cao chất lượng giảng dạy ở các bộ môn cơ bản, các trường thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn, hội thảo, hội giảng để rút kinh nghiệm những giờ dạy hay, giải quyết những khó khăn vướng mắc trong chuyên môn, xây dựng những giờ dạy chuẩn trong tổ và trong các khối lớp để thực hiện phương châm “biến công tác bồi dưỡng thành tự bồi dưỡng và biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo”; khơi dậy ý thức nghề nghiệp, lao động sáng tạo, tạo không khí chuyên môn sôi nổi trong mỗi cán bộ, giáo viên, đồng thời giúp mỗi giáo viên tự rà soát lại trình độ chuyên môn của mình nhằm tiếp tục phấn đấu vươn lên trong giảng dạy. Những giáo viên giỏi được tín nhiệm giao làm công tác quản lý, phụ trách công tác chuyên môn, tuyển chọn và bồi dưỡng học sinh giỏi. Đến nay, ngành GD và ĐT tỉnh đã xây dựng được đội ngũ cán bộ quản lý vững vàng, luôn đi đầu trong các hoạt động chuyên môn, đáp ứng được yêu cầu giáo dục trong thời kỳ mới. Trong năm học 2016-2017, ở cấp tiểu học đã có hàng trăm học sinh đạt giải trong các Hội thi Hùng biện Tiếng Anh, Tiếng Anh trên internet, Tiếng Anh TOEFL PRIMARY, Liên hoan phát triển năng lực “Ứng dụng - Trải nghiệm - Sáng tạo”, Liên hoan viết chữ đúng và đẹp cấp tỉnh. Trong đó có 3 giải Vàng, 12 giải Bạc, 13 giải Đồng, 26 giải Khuyến khích cuộc thi “Tiếng Anh trên internet” và Cuộc thi “Ý tưởng trẻ thơ” cấp quốc gia. Tại Cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học, Sở GD và ĐT chọn 6 dự án tham dự cuộc thi quốc gia và đoạt 2 giải nhất, 1 giải nhì, 1 giải ba, 1 giải khuyến khích và 1 dự án được Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam tặng giấy khen. Cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn vào giải quyết tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học đã được Bộ GD và ĐT trao 17 giải, trong đó có 1 giải nhất, 4 giải nhì, 5 giải ba, 7 giải khuyến khích. Em Bùi Mạnh Tú đã chiếm vị trí số 1 toàn quốc trong lĩnh vực Microsoft Word 2013 và đoạt Huy chương Đồng trong bộ 3 Huy chương của lĩnh vực này. Các Cuộc thi giải Toán bằng tiếng Anh (HOMC) do Hội Toán học Hà Nội tổ chức; Toán quốc tế giữa các thành phố (ITOT); Toán của Ốt-xtrây-li-a mở rộng; Hùng biện Tiếng Anh; Giải Toán bằng tiếng Anh trên internet… đã trở thành những chủ đề được học sinh hào hứng tham gia. Từ các cuộc thi, đã có nhiều học sinh sử dụng khá thành thạo tiếng Anh trong các môn Toán, Khoa học; chủ động tiếp cận chương trình giáo dục quốc tế. Trong kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh khối THCS có 842 em đoạt giải. Tại kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, đội tuyển học sinh giỏi của tỉnh tiếp tục đứng trong tốp dẫn đầu toàn quốc.
Những thành tích kể trên phản ánh sự nỗ lực không ngừng của thầy và trò tỉnh nhà và khẳng định tỉnh ta vẫn giữ vững vị trí là một trong những đơn vị dẫn đầu toàn quốc về thành tích học sinh giỏi và là động lực để ngành GD và ĐT tiếp tục thực hiện tốt các kỳ thi trong năm học 2018-2019./.
Bài và ảnh: Hồng Minh