Xác định vai trò quan trọng của công tác đào tạo nghề trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phục vụ công cuộc CNH-HĐH nông nghiệp, nông thôn, những năm qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng, các địa phương triển khai đồng bộ các biện pháp đào tạo nghề cho người lao động. Tỷ lệ lao động qua đào tạo từng bước được nâng lên, tạo cơ hội việc làm, nâng cao mức sống của người lao động, tạo sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.
Giờ thực hành của học sinh lớp Điện Trường Trung cấp Cơ điện Nam Định. |
Đồng chí Lưu Văn Tuyển, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB và XH cho biết: Để thực hiện hiệu quả chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn UBND tỉnh đã chỉ đạo triển khai Đề án “Đào tạo nghề cho lao động nông thôn tỉnh Nam Định đến năm 2020” với các giải pháp đồng bộ, hiệu quả; từ công tác tuyên truyền, vận động, đến đầu tư cơ sở vật chất cho các cơ sở dạy nghề; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên. Thực hiện chỉ đạo của tỉnh, các ngành chức năng đã đẩy mạnh tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Các địa phương, các đoàn thể tích cực tuyên truyền về công tác dạy nghề cho cán bộ, hội viên và các tầng lớp nhân dân. Bên cạnh đó, UBND tỉnh đã quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên, đáp ứng yêu cầu đào tạo nghề. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 44 cơ sở giáo dục nghề nghiệp với quy mô đào tạo 30.200 học viên/năm, ở 3 cấp trình độ: cao đẳng nghề; trung cấp nghề và sơ cấp nghề, dạy nghề thường xuyên dưới 3 tháng. Trong 5 năm qua, các cơ sở đào tạo nghề đã được đầu tư hàng trăm tỷ đồng để xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, giảng viên, giáo viên đủ về số lượng và đạt chuẩn về chuyên môn với cơ cấu phù hợp. Các cơ sở chuyển từ đào tạo nghề cho người lao động theo năng lực sẵn có sang đào tạo theo nhu cầu của người học nghề và yêu cầu của thị trường lao động, gắn đào tạo nghề với chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đổi mới và phát triển đào tạo nghề theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả đào tạo, chương trình giảng dạy phù hợp với từng nhóm đối tượng với phương châm “cầm tay chỉ việc”. Hằng năm, tỉnh đều tổ chức hội giảng nhà giáo giáo dục nghề nghiệp, hội thi tay nghề giỏi, thu hút hầu hết các cơ sở đào tạo nghề tham gia. Để công tác dạy nghề đạt hiệu quả, hằng năm, các huyện, thành phố đều tiến hành điều tra, nắm bắt nhu cầu học nghề của từng xã, từng vùng, xây dựng kế hoạch mở lớp đào tạo nghề tại chỗ phù hợp với trình độ văn hoá, điều kiện người lao động; gắn đào tạo nghề với chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Việc đào tạo nghề cho người lao động được gắn với trách nhiệm cụ thể cho từng đơn vị đào tạo nghề và địa phương, đồng thời liên kết với doanh nghiệp, cam kết tiếp nhận người lao động sau đào tạo… Nhằm tạo thuận lợi cho người lao động, các lớp đào tạo nghề được tổ chức linh động, đưa về địa phương, cơ sở sản xuất, tăng thời gian thực hành, rèn luyện kỹ năng nghề. Riêng Chương trình hỗ trợ dạy nghề cho lao động nông thôn, trong 5 năm (2013-2017), toàn tỉnh đã tổ chức trên 1.000 lớp dạy nghề cho 30.883 lao động, trong đó trên 15 nghìn lao động học nghề nông, còn lại gần 16.500 lao động học nghề phi nông nghiệp. Năm 2017, toàn tỉnh có 32.378 người được đào tạo ở 3 cấp trình độ, đạt 103,8% kế hoạch năm, trong đó, đào tạo cao đẳng nghề 2.970 người; trung cấp nghề 4.300 người; sơ cấp nghề và dạy nghề thường xuyên dưới 3 tháng cho 24.908 lao động, trong đó dạy nghề cho lao động nông thôn theo Đề án 1956 hỗ trợ dạy nghề cho 6.180 lao động. Các nghề đào tạo là: chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi trồng thủy sản, sản xuất và chế biến nấm, may công nghiệp, hàn… Người lao động sau khi hoàn thành khóa học đều nắm được kiến thức kỹ năng nghề cơ bản, có khả năng làm việc tại các doanh nghiệp hoặc tự tạo việc làm, áp dụng kiến thức vào sản xuất tăng năng suất lao động, nâng cao thu nhập, góp phần giảm nghèo. Tiêu biểu như anh Nguyễn Văn Doanh, xã Hải Anh (Hải Hậu), sau khi tham gia lớp học nghề mộc mỹ nghệ theo Đề án 1956, đã làm việc tại cơ sở đồ mộc mỹ nghệ Quang Luyến trên địa bàn, thu nhập trên 6 triệu đồng/tháng. Anh Nguyễn Văn Sơn, ở huyện Giao Thủy sau khi được đào tạo nghề cơ khí hàn điện theo Đề án 1956 đã có thu nhập trên 4 triệu đồng/tháng. Anh Phạm Như Đăng, 38 tuổi, là người khuyết tật, ở huyện Vụ Bản, cuộc sống phụ thuộc vào gia đình. Sau khi học nghề mộc dân dụng theo Đề án 1956, anh đã làm nghề với thu nhập khoảng 3 triệu đồng/tháng. Theo số liệu của Sở LĐ-TB và XH, tỷ lệ người lao động sau học nghề có việc làm đúng nghề đào tạo đạt trên 80%. Tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề của tỉnh đã tăng từ 40% (năm 2015) đến nay đạt 42,8%. Cùng với thực hiện đào tạo nghề cho lao động nông thôn, các huyện, thành phố đều quan tâm chỉ đạo triển khai đồng bộ các biện pháp giải quyết việc làm sau học nghề như quy hoạch sản xuất, thu hút các doanh nghiệp đầu tư về nông thôn, hỗ trợ vốn sản xuất và thị trường tiêu thụ sản phẩm gắn với xây dựng NTM. Hỗ trợ người lao động và doanh nghiệp tiếp cận với các nguồn vốn vay ưu đãi để tạo thêm việc làm cho người lao động. Công tác đào tạo nghề cho người lao động đã góp phần chuyển dịch cơ cấu ngành, nghề, đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu lao động theo hướng tích cực. Những năm qua, sản xuất nông nghiệp, thủy sản, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và ngành nghề nông thôn phát triển. Cơ cấu kinh tế nông thôn chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ (công nghiệp, xây dựng tăng từ 39,5% năm 2015 lên 52%; dịch vụ tăng từ 34,5% năm 2015 lên 36%); giảm tỷ trọng nông nghiệp từ 26% (năm 2015) xuống còn 12%. Qua hoạt động đào tạo nghề đã tạo nguồn nhân lực có trình độ, kỹ năng nghề đáp ứng nhu cầu lao động của các đơn vị, doanh nghiệp và là một trong những yếu tố quan trọng đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội các địa phương trong tỉnh.
Trước yêu cầu chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng CNH-HĐH, UBND tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng, các địa phương tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân về mục đích, ý nghĩa và vai trò của công tác đào tạo nghề đối với phát triển nguồn nhân lực phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao mức sống cho người dân và xây dựng NTM bền vững. Các ngành chức năng, các địa phương tích cực tư vấn, hướng dẫn người lao động lựa chọn, đăng ký học nghề phù hợp; đa dạng hóa các loại hình dạy nghề phù hợp với đặc điểm, tình hình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Tiếp tục khai thác và kết hợp các hình thức đào tạo nghề tại chỗ và liên kết đào tạo. Các địa phương cùng với các cơ sở dạy nghề tăng cường phối hợp với doanh nghiệp để đào tạo tạo điều kiện cho người lao động sau khi học nghề có việc làm ổn định./.
Bài và ảnh: Minh Tân