Trong những năm qua, các cấp Hội Cựu TNXP trong toàn tỉnh đã có nhiều hoạt động thiết thực quan tâm đến các cựu TNXP, bảo đảm quyền lợi chính đáng cho các hội viên. Phát huy vai trò nhân chứng lịch sử của tổ chức hội, Hội Cựu TNXP đẩy mạnh hoạt động phối hợp, xét duyệt và hoàn thành chế độ chính sách đối với cựu TNXP tham gia kháng chiến, góp phần giúp cựu TNXP yên tâm lao động sản xuất, ổn định cuộc sống.
Hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trở về địa phương, nhiều cựu TNXP gặp khó khăn trong cuộc sống do bị thương tật, nhiễm chất độc màu da cam, sức lao động giảm sút, thường xuyên ốm đau, nhiều nữ cựu TNXP không xây dựng gia đình, sống cô đơn không nơi nương tựa, kinh tế khó khăn, nhà cửa dột nát... Với sự thấu hiểu, sẻ chia của những đồng đội năm xưa, Hội Cựu TNXP các cấp đã thường xuyên quan tâm, có nhiều hoạt động thiết thực giúp đỡ những cựu TNXP có hoàn cảnh khó khăn, đảm bảo chế độ cho các hội viên theo quy định của pháp luật. Triển khai Quyết định số 40/2011/QĐ-TTg ngày 27-7-2011 quy định về chế độ đối với TNXP đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến (tham gia kháng chiến chống Pháp và Mỹ) và Quyết định 62/2011/QĐ-TTg ngày 9-11-2011 quy định về chế độ chính sách đối với đối tượng tham gia kháng chiến bảo vệ Tổ quốc, làm nhiệm vụ quốc tế sau ngày 30-4-1975 đã phục viên, xuất ngũ, thôi việc, Tỉnh hội đã yêu cầu các cấp hội cơ sở tiến hành rà soát, hoàn thiện và phân loại hồ sơ, giải quyết dứt điểm các hồ sơ còn tồn đọng. Trong những năm qua, có hàng nghìn lượt cựu TNXP được hưởng các chế độ ưu đãi. Cụ thể, đã có 313 trường hợp được công nhận là liệt sĩ, 3.095 trường hợp được hưởng chế độ thương binh, 3.381 trường hợp được hưởng trợ cấp 1 lần (1,5 triệu đồng), 169 trường hợp được trợ cấp hằng tháng, 1.199 trường hợp được hưởng trợ cấp thân nhân của cựu TNXP đã từ trần. Nhiều cựu TNXP và gia đình được hưởng các chế độ, chính sách của Đảng, Nhà nước, từ đó giúp nhiều hội viên giảm bớt khó khăn vươn lên trong cuộc sống giữ vững và phát huy truyền thống cách mạng, tích cực tham gia các phong trào thi đua của địa phương. Tuy nhiên hiện nay vẫn còn nhiều hội viên chưa được hưởng chế độ. Cụ thể, còn 11 hồ sơ liệt sĩ, gần 500 hồ sơ thương binh đã được giám định thương tật theo Thông tư 16/1999/TTLT/BLĐTBXH nhưng vẫn chưa được các ngành chức năng giải quyết; còn hơn 1.000 cựu TNXP chưa được hưởng chế độ theo Quyết định 62/2011/QĐ-TTg. Việc giải quyết các chế độ cho cựu TNXP còn chậm do nhiều nguyên nhân. Lực lượng TNXP do Đoàn Thanh niên huy động và bàn giao quân số cho Bộ Quốc phòng, Bộ GTVT, các ngành, các địa phương; tham gia chiến đấu tại các đơn vị phục vụ chiến đấu. Khi chiến tranh kết thúc, các đơn vị này giải thể, không có cơ quan, đơn vị nào của Nhà nước tiếp nhận bàn giao, quản lý hồ sơ, danh sách và các giấy tờ liên quan nên nhiều trường hợp không có giấy tờ, hồ sơ gốc. Vì vậy, khi giải quyết chế độ, chính sách các cơ quan chức năng không có cơ sở để xét duyệt. Hơn nữa, thời gian cựu TNXP xuất ngũ trở về quê hương đã quá lâu không còn giữ giấy tờ gốc, nhiều cựu TNXP đã chuyển đến nơi khác sinh sống, nhiều người đi làm ăn xa hoặc thường xuyên không ở địa phương nên việc xác minh gặp không ít khó khăn, tốn nhiều thời gian công sức, có khi phải làm đi làm lại nhiều lần. Hiện nay, phần đông TNXP trong tỉnh tuổi đã cao, nhiều người có hoàn cảnh khó khăn, nhiều cựu TNXP không nắm được các quy định chính sách của Nhà nước về các chế độ đãi ngộ đối với cựu TNXP. Do ảnh hưởng của bom đạn nơi chiến trường, nhiều cựu TNXP mất sức lao động, sức khỏe yếu, thường xuyên đau ốm bệnh tật, không thể tự mình hoàn thiện hồ sơ và các thủ tục cần thiết để xin xét duyệt chế độ. Các quyết định quy định về chế độ cho cựu TNXP đã được triển khai sâu rộng trong các cấp hội nhưng tại một số địa phương, việc xét duyệt chế độ còn cứng nhắc, chưa linh hoạt, vẫn bị ảnh hưởng bởi quyết định cũ. Khi tiến hành thẩm định, ưu tiên các trường hợp có hồ sơ gốc, nhiều trường hợp đủ giấy tờ nhưng phải chờ thẩm định nên có nhiều hồ sơ tồn đọng.
Thời gian tới, Hội Cựu TNXP các cấp tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng, thẩm định giải quyết chế độ đối với cựu TNXP đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến. Đồng thời, đề nghị các ngành chức năng triển khai thực hiện Quyết định số 408/QĐ-LĐTBXH ngày 20-3-2017 về quy trình giải quyết hồ sơ tồn đọng xác nhận người có công; đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện chế độ chính sách cho cựu TNXP theo Quyết định số 62/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Đặc biệt, quá trình giải quyết chế độ cần sự vận dụng linh hoạt trong việc áp dụng xử lý các văn bản, giấy tờ liên quan, qua đó giải quyết quyền lợi chính đáng của cựu TNXP. Đối với số hồ sơ đề nghị trợ cấp chưa được xét duyệt, Hội Cựu TNXP sẽ phối hợp với các cấp có thẩm quyền xác minh sớm đề nghị các cơ quan chức năng giải quyết, rà soát những đối tượng chưa lập hồ sơ đề nghị trợ cấp. Bên cạnh đó, Hội Cựu TNXP cũng phối hợp với các cơ quan chức năng ở địa phương trong việc tuyên truyền, hướng dẫn, giúp đỡ hội viên và gia đình cựu TNXP hoàn thiện hồ sơ. Đối với gia đình thân nhân của cựu TNXP đã từ trần, Hội cử cán bộ hướng dẫn gia đình cựu TNXP kê khai hồ sơ, xác minh, xác nhận không để xảy ra sai sót, đảm bảo các cựu TNXP và thân nhân có đủ tiêu chuẩn điều kiện được xem xét để hưởng chế độ chính sách của Nhà nước theo quy định.
Giải quyết chế độ, chính sách cho cựu TNXP là việc làm thể hiện sự tri ân trước những hy sinh, mất mát của những người đã xả thân vì độc lập tự do của Tổ quốc. Cùng với nỗ lực của các cấp Hội Cựu TNXP trong tỉnh, các ngành chức năng cần tích cực vào cuộc giải quyết những vướng mắc giúp cựu TNXP được hưởng quyền lợi theo quy định của Nhà nước./.
Bùi Huế
