Tăng cường quản lý không gian mặt nước ở Thành phố Nam Định

So với nhiều đô thị cổ, Thành phố Nam Định có lợi thế đến nay vẫn giữ được nhiều hồ. Không gian công cộng của thành phố được quy hoạch kết nối chặt chẽ với không gian mặt nước, gồm các hồ: Truyền Thống, Lộc Vượng, An Trạch, Bảo Bối, Tiểu khu Thống Nhất, Năng Tĩnh, Đình Ông, Bắc Kính, Vỵ Hoàng, Vỵ Xuyên, Hàng Nan giúp điều hòa không khí và tạo cảnh quan đô thị xanh. Nhằm đáp ứng tiêu chí xanh trong kiến trúc đô thị, thành phố đã tập trung quy hoạch không gian xanh đô thị với 3 trọng tâm chính là điểm cây xanh trong lòng đô thị, tuyến đường cây xanh và diện tích mặt hồ, công viên cây xanh. Thành phố cũng đã xây dựng quy chế quản lý công viên, cây xanh, đầu tư kè hồ để chống lấn chiếm bảo vệ những diện tích mặt nước hiện có.

 

Trên địa bàn thành phố hiện có 12 hồ chính với tổng diện tích mặt nước là 41,77ha. Trong đó, thành phố giao Cty TNHH một thành viên Công trình đô thị Nam Định quản lý hồ Vỵ Xuyên, Vỵ Hoàng. Các hồ còn lại thành phố giao trách nhiệm quản lý cho các phường, xã. Ngay từ năm 2005, trước tình trạng và nguy cơ lấn chiếm hồ, thành phố đã chỉ đạo xây dựng kế hoạch, biện pháp nâng cao trách nhiệm quản lý, sử dụng các hồ nước, chỉ đạo UBND các phường, xã, các ngành chức năng xử lý các trường hợp lấn chiếm ao hồ, đồng thời đề xuất tỉnh đầu tư lập dự án nâng cấp, cải tạo, xây dựng kè, tạo cảnh quan tại một số hồ như hồ Truyền Thống, hồ An Trạch... Thực hiện chỉ đạo của UBND thành phố, Phòng Quản lý đô thị đã phối hợp với Cty TNHH một thành viên Công trình đô thị Nam Định lập kế hoạch quản lý, khai thác, bảo vệ các hồ Vỵ Xuyên, hồ Vỵ Hoàng: xây dựng kế hoạch nạo vét, tu sửa kè hồ hằng năm, kiểm tra mức độ ô nhiễm nguồn nước, hệ thống thoát nước; xây dựng kế hoạch điều tiết mực nước hồ, cắm cột mức nước thông thường, mức nước tối đa, lắp đặt các thùng rác công cộng ở khu vực trong và ngoài hồ. Đội vệ sinh môi trường thường xuyên vớt rác thải, tảo trên mặt hồ, kiểm tra mực nước định kỳ và kiểm tra trước khi mưa để xử lý theo quy định. Đối với 11 hồ do các phường, xã quản lý, UBND thành phố chỉ đạo kiên quyết xử lý nghiêm những hộ gia đình, các cơ sở, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh ven hồ xả nước thải, rác thải gây ô nhiễm nguồn nước của hồ, có hành vi lấn chiếm mặt nước hồ. Đội quản lý trật tự ở các phường, xã thường xuyên tuần tra tại các hồ, phát hiện và xử phạt nghiêm các hành vi đổ rác thải trên bờ và xuống lòng hồ; tuyên truyền nhắc nhở người dân nâng cao ý thức bảo vệ và sử dụng hồ, yêu cầu các hộ dân sống quanh hồ ký cam kết không đổ rác thải, phế liệu xây dựng, lấn chiếm lòng hồ. Yêu cầu đối với hồ, ao do thành phố quản lý là bảo đảm không có cỏ dại xung quanh bờ ao, hồ, không có bèo rác, cọc cừ trên mặt và lòng hồ, tuân thủ theo quy chế quản lý vận hành của thành phố mỗi khi có thông báo tiêu nước đệm phục vụ chống úng lụt cục bộ, phối hợp điều hòa tiêu thoát nước giữa các hồ mỗi khi có mưa lớn. 

Bên cạnh thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ hiện trạng các hồ, thành phố còn chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ các dự án kè kiên cố bờ hồ, tạo không gian xanh cho cảnh quan đô thị. Hầu hết các hồ đều được nạo vét, vớt rác thải trên mặt nước, đo kiểm mức độ ô nhiễm nguồn nước; xây dựng các tuyến đường quanh hồ, hoàn thiện hệ thống thoát nước kiên cố, tạo không gian công cộng phục vụ nhu cầu vui chơi, giải trí của nhân dân. Hiện tại, thành phố đang triển khai thi công giai đoạn 1 dự án kè hồ Hàng Nan với tổng diện tích 7ha kết hợp với xây dựng vườn hoa công viên rộng 5.000m ² thuộc phường Cửa Bắc; tiếp tục giải phóng mặt bằng giai đoạn 2 của dự án. Đối với dự án hồ Bà Tràng giai đoạn 2 đã xây dựng đường giao thông ở phần mặt bằng trên kênh hở đoạn từ đường Nguyễn Văn Trỗi đến cống thoát nước ra hồ Năng Tĩnh đạt 85% khối lượng công việc. Do khó khăn về nguồn vốn nên thành phố chưa thực hiện giải phóng mặt bằng đoạn từ hồ kết nối với đường Nguyễn Văn Trỗi. Bên cạnh đó, thành phố đang chỉ đạo UBND phường Năng Tĩnh chủ trì, phối hợp với Ban quản lý Đầu tư và Xây dựng, các phòng chuyên môn đôn đốc HTX Rau cá Tiền Phong và một số hộ chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng của giai đoạn 1 để thi công các hạng mục còn lại. Ngoài ra, thành phố đang chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn phối hợp với đơn vị tư vấn là Cty CP Tư vấn và Thiết kế kiến trúc Việt Nam (Hà Nội) lập quy hoạch chi tiết 1/500 khu vực các hồ Lộc Vượng, Truyền Thống, Hàng Nan với tổng diện tích 152ha theo hướng nâng cấp khu vực 3 hồ trở thành trung tâm dịch vụ, sinh hoạt cộng đồng phía bắc thành phố gắn với không gian văn hóa lịch sử nhà Trần và trục đường Trần Hưng Đạo trở thành trục không gian chủ đạo của Thành phố Nam Định. 

 

Trước thực trạng biến đổi khí hậu phức tạp hiện nay, chủ trương giữ gìn và bảo vệ không gian mặt nước cùng với phát triển cây xanh của thành phố đã khẳng định tầm nhìn chiến lược trong phát triển đô thị với định hướng xây dựng thành phố xanh, hài hòa, thân thiện với môi trường. Với nỗ lực của các cấp, ngành, theo hướng này không gian mặt nước cùng với cây xanh của thành phố sẽ tiếp tục được bảo toàn trọn vẹn, tạo thành “lá phổi xanh” cho thành phố./.

 

Bài và ảnh: Đức Toàn