Giáo dục kỹ năng sống cho thanh, thiếu niên trong dịp hè

Những ngày này, khi kỳ nghỉ hè mới bắt đầu, nhiều bậc phụ huynh đã đôn đáo đi tìm và đăng ký các khóa học hè cho con. Ngoài các lớp học năng khiếu, thể thao, không ít bậc phụ huynh đã tìm đến các Trung tâm, Cung thiếu nhi, Nhà văn hóa… để đăng ký các lớp học kỹ năng sống (KNS) cho con em mình.

 

Đầu hè này, chị Nguyễn Mai Anh, đường Mạc Thị Bưởi (TP Nam Định) đã đến Trung tâm VH-TT Thanh thiếu niên tỉnh đăng ký cho cô con gái 8 tuổi tham gia khóa học bơi lội. Chị cho biết: “Đọc báo, nghe đài, tôi lại thấy đưa tin về những vụ đuối nước thương tâm xảy ra khắp nơi nên rất lo sợ. Vì vậy, bên cạnh việc đăng ký cho con học các môn như tiếng Anh, Vẽ, hè này tôi quyết tâm cho con học bơi. Theo tôi, đây là một kỹ năng sinh tồn rất cần thiết. Không chỉ cho con học bơi, tôi còn muốn cho con được học thêm nhiều KNS khác để con có thể vững vàng, tự tin trong cuộc sống”. Có cùng mong muốn như chị Anh, dù đã đăng ký cho hai cậu con trai 8 và 12 tuổi tham gia khóa học bơi lội và võ thuật nhưng anh Mai Quốc Hoàn, phường Trần Hưng Đạo (TP Nam Định) dường như vẫn băn khoăn. Anh cho biết: “Cách đây mấy tháng, tôi cho con vào Thành phố Hồ Chí Minh chơi, thăm nhà anh chị họ. Tôi thấy con trai gia đình anh chị có một quyển cẩm nang, trong đó hướng dẫn trẻ cách ứng phó khi xảy ra các tai nạn như: điện giật, bỏng, ong đốt, chuột rút...; các loại thiên tai như động đất, sóng thần...; thậm chí cả cách đối phó trong trường hợp gặp cướp hoặc những kẻ hiếp dâm, lạm dụng tình dục…, tôi thực sự bất ngờ vì đó là những kiến thức vô cùng thiết thực đối với cuộc sống hiện nay. Bởi ngay cả bản thân tôi cũng không có đủ kiến thức cần thiết để dạy hoặc giải thích hết với con”. Qua đó, anh Hoàn mong muốn tìm được các lớp học KNS mà ở đó, con anh vừa được thoải mái vui chơi, vừa được trang bị, bổ sung những kiến thức hữu ích. Anh Hoàn đã đăng ký cho con vào lớp học KNS của Tổ chức Giáo dục Thanh Thiên Trường (TP Nam Định). Đây là một trong những trung tâm thu hút đông đảo thanh, thiếu nhi tới học KNS trong dịp hè. Trung tâm hiện có 11 lớp học KNS thu hút hàng trăm thanh, thiếu nhi đăng ký học. Hiện, Trung tâm có nhiều lớp giáo dục KNS như: Con tự tin làm chủ sân khấu; kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thường thức, tự tin vào lớp 1, kỹ năng sinh tồn…; các lớp trải nghiệm thực tế gồm: Big game và Mega game. Ở lớp Mega game, các em được tham quan các địa danh nổi tiếng trong tỉnh như: Bảo tàng Đồng quê, Bến cá Giao Hải, Vườn quốc gia Xuân Thủy, Nhà thờ đổ Hải Lý, các hoạt động trải nghiệm thực tế “Nông dân thứ thiệt” tại các nông trại nuôi bò, dê ở Ba Vì... Với lớp Big game, các em được tham quan tìm hiểu một số di tích, nhà truyền thống trên địa bàn thành phố. Lớp học trải nghiệm thực tế sẽ giúp các em hiểu biết thêm về giá trị sức lao động, nâng cao ý thức trong việc bảo tồn thiên nhiên, tạo môi trường cho các em gia tăng kỹ năng giao tiếp, vận động, tự lập chăm sóc bản thân khi cha mẹ vắng nhà... Với chương trình từ 8-12 buổi học, các lớp học KNS tập trung vào các nội dung giảng dạy: Kỹ năng thoát hiểm; ứng phó, ứng biến; kỹ năng sử dụng các vật dụng (đặc biệt là vật dụng nguy hiểm); khám phá cuộc sống một cách an toàn và hiệu quả; kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng giao tiếp; kỹ năng phòng chống tai nạn thương tích; kỹ năng đảm nhận trách nhiệm; kỹ năng quản lý thời gian; kỹ năng hợp tác; kỹ năng giải thích, thuyết phục người khác… Dưới sự hướng dẫn, gợi mở của giáo viên, học sinh tại các lớp học trên có thêm vốn sống, kỹ năng xử lý tình huống, vận dụng vào thực tế, từ đó ứng xử nhanh và giải quyết vấn đề kịp thời, hợp lý; biết tự chăm sóc bản thân, tự nhận biết những nơi nguy hiểm, những vật dụng, tình huống nguy hiểm và cách ứng phó; biết phân tích tìm điểm tích cực của người khác, đồng cảm và chia sẻ với những người có hoàn cảnh khó khăn… Các em còn được thực hành những thói quen tốt, biết cách sống ngăn nắp, gọn gàng, tiết kiệm, yêu thiên nhiên. 

Không chỉ tại Thành phố Nam Định, ở các địa phương trong tỉnh, các tổ chức Đoàn, Đội cũng đã tổ chức nhiều sân chơi, lớp học KNS bổ ích cho thanh, thiếu nhi trong dịp hè. Nhiều nội dung sinh hoạt bổ ích đã được các cấp bộ Đoàn đồng loạt phát động như: tổ chức các sân chơi cuối tuần, trò chơi vận động, các lớp học kỹ năng thực hành giao tiếp, ứng xử; đầu tư kinh phí, nội dung, kịch bản để tổ chức các chương trình “Thiếu nhi vui khoẻ”, “Trại hè xanh”, “Trại hè thiếu nhi”, mở các diễn đàn “Trẻ với trẻ”, “Lắng nghe trẻ em bằng trái tim, bảo vệ trẻ em bằng hành động” với nội dung kịch bản linh hoạt, hấp dẫn, phù hợp với từng lứa tuổi để khuyến khích sự tham gia của các em. Ngoài ra, các cấp bộ Đoàn trong tỉnh còn tăng cường các hoạt động giao lưu, tọa đàm, hội thảo, sinh hoạt chuyên đề; các hội thi hát, múa, vẽ tranh, kể chuyện… thu hút đông đảo thanh, thiếu nhi tham gia; tổ chức các hội thi tiếng Anh, các diễn đàn dành cho trẻ em, các lớp học bơi… Bên cạnh đó, một trong những nội dung giáo dục KNS bổ ích mà các cấp bộ Đoàn tổ chức đang thu hút nhiều thiếu nhi tham gia là tổ chức những buổi nói chuyện truyền thống Đoàn, Đội, về truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”; tổ chức cho các em tham gia các  hoạt động thăm hỏi, tặng quà, giúp đỡ những gia đình thương binh, liệt sĩ, người có công với cách mạng; tổ chức các buổi lao động phù hợp với lứa tuổi như vệ sinh đường làng, ngõ phố, trồng và chăm sóc cây xanh, tham gia chăm sóc các phần mộ liệt sĩ, giúp đỡ gia đình chính sách… nhằm giáo dục cho thiếu niên, nhi đồng tình yêu quê hương, đất nước, niềm tự hào dân tộc, biết yêu thương chia sẻ với mọi người…

 

Thời gian nghỉ hè là cơ hội tốt để giáo dục toàn diện cho trẻ em, đặc biệt là KNS. Việc giáo dục KNS góp phần khắc phục tình trạng thụ động, không biết ứng phó trong nhiều hoàn cảnh của cuộc sống, không biết cách tự bảo vệ bản thân trước nguy hiểm của trẻ em hiện nay. Tuy nhiên, để các lớp học KNS thực sự bổ ích với thanh, thiếu niên, những nhà quản lý, các bậc phụ huynh đi trước có kinh nghiệm hơn đưa khuyến cáo: các bậc cha mẹ, trước hết nên tìm hiểu xem con mình cần bổ sung kiến thức và kỹ năng gì để tìm, đăng ký các lớp học KNS phù hợp. Cha mẹ học sinh nên phối hợp với Trung tâm theo dõi chặt chẽ chương trình học để cùng giáo dục con; tìm hiểu kỹ giáo trình KNS của các lớp học bởi hiện nay giáo trình KNS vẫn chưa được chuẩn hóa, thống nhất về mặt nội dung./.

 

Bài và ảnh: Hoa Xuân