Ngày 24-3-2017, BHXH tỉnh phối hợp với Cty TNHH Hệ thống dây dẫn SuMi Việt Nam (KCN Bảo Minh) tổ chức lễ bàn giao sổ BHXH cho người lao động (NLĐ). Đây là doanh nghiệp đầu tiên thực hiện bàn giao sổ BHXH cho NLĐ theo Luật BHXH sửa đổi. Chị Trần Kim Hoa chia sẻ: “Tôi làm công nhân tại Cty TNHH Hệ thống dây dẫn SuMi Việt Nam 3 năm; các chế độ chính sách BHXH của NLĐ được Cty thực hiện tốt. Hôm nay được trực tiếp quản lý sổ, tôi sẽ kiểm tra xem có thông tin gì nhầm lẫn hay sai sót gì không để kịp thời sửa đổi”. Theo chị, mặc dù mọi chế độ, chính sách luôn được Cty giải quyết kịp thời, nhưng thời gian qua, trước thực trạng các doanh nghiệp trốn đóng BHXH, nhiều NLĐ không được các doanh nghiệp thực hiện nghiêm chính sách BHXH nên ảnh hưởng đến quyền lợi. Do đó, khi được giữ sổ BHXH chúng tôi rất yên tâm.
 |
| Bàn giao sổ BHXH cho người lao động ở Cty TNHH Hệ thống dây dẫn SuMi Việt Nam (KCN Bảo Minh). |
Tại khoản 2 Điều 18 và khoản 3 Điều 19 Luật BHXH sửa đổi có nêu rõ: NLĐ có quyền được cấp, quản lý sổ BHXH và có trách nhiệm bảo quản sổ BHXH. Đây là một trong những điểm mới của Luật BHXH sửa đổi nhằm bảo đảm quyền lợi cho NLĐ một cách tích cực hơn. Theo đó, việc tự quản lý sổ BHXH sẽ giúp NLĐ nắm rõ được các thông tin về quá trình đóng, tham gia BHXH của mình; chủ động hơn trong việc thực hiện giải quyết các chế độ BHXH theo luật định. Quy định này cũng nhằm khắc phục tình trạng các doanh nghiệp trốn đóng, nợ đọng BHXH, đồng thời giữ sổ BHXH của NLĐ gây nên nhiều khó khăn phức tạp trong quá trình giải quyết các chế độ. Tự quản lý sổ BHXH cũng sẽ giúp NLĐ có cơ sở yêu cầu chủ sử dụng lao động thực hiện đúng quy định của Luật về trách nhiệm đóng BHXH kịp thời; thay vì để xảy ra tình trạng NLĐ vẫn bị trừ tiền lương để đóng BHXH nhưng chủ sử dụng lao động trốn đóng trách nhiệm thuộc chủ sử dụng lẫn phần đóng của NLĐ trong một thời gian mà NLĐ không hề biết. Việc bàn giao sổ BHXH cho NLĐ có 4 lợi ích chính: Thứ nhất, NLĐ sẽ giám sát được quá trình đóng BHXH, BHTN của đơn vị sử dụng lao động đối với mình. NLĐ biết được đơn vị sử dụng lao động có nợ tiền đóng BHXH, BHTN của mình hay không; tránh trường hợp NLĐ cần chuyển đơn vị khác nhưng không lấy được sổ BHXH hoặc NLĐ đến tuổi nghỉ hưu nhưng không được giải quyết chế độ. Thứ hai, trên mỗi sổ BHXH của NLĐ có ghi đầy đủ thông tin về nhân thân và quá trình đóng BHXH, khi được trực tiếp cầm sổ, trong trường hợp phát hiện sổ BHXH ghi chưa đúng, ghi thiếu thông tin thì NLĐ sẽ chủ động đề nghị đơn vị sử dụng lao động và cơ quan BHXH kịp thời bổ sung, điều chỉnh thông tin trên sổ BHXH cho chính xác. Thứ ba, sổ BHXH là tài sản an sinh thiết thân của NLĐ nên NLĐ có trách nhiệm bảo quản sổ tốt hơn, hạn chế được tình trạng hằng năm cơ quan BHXH phải cấp lại lượng lớn sổ BHXH do mất hoặc hỏng. Thứ tư, giảm nhân lực cho doanh nghiệp trong khâu quản lý sổ BHXH, từ đó sẽ giảm chi phí của doanh nghiệp. Toàn tỉnh hiện có hơn 152 nghìn NLĐ tham gia BHXH, đồng nghĩa với việc BHXH tỉnh sẽ phải rà soát lại toàn bộ dữ liệu, tiến hành in lại 152 nghìn sổ BHXH để bàn giao lại cho NLĐ. Đến ngày 8-5-2017, toàn tỉnh đã bàn giao sổ BHXH cho 18.741 NLĐ; có 242 đơn vị sử dụng lao động tiến hành bàn giao sổ BHXH cho NLĐ. Nhiều đơn vị thực hiện tốt như: Hải Hậu có 2.003 NLĐ được bàn giao sổ BHXH; Ý Yên có 2.540 NLĐ được bàn giao sổ BHXH; Vụ Bản có 1.420 NLĐ được bàn giao sổ BHXH; Xuân Trường có 1.021 NLĐ được bàn giao sổ BHXH; Thành phố Nam Định có 9.115 NLĐ được bàn giao sổ BHXH. Toàn tỉnh phấn đấu bàn giao 80% sổ BHXH cho NLĐ năm 2017. Để hoàn thành chỉ tiêu bàn giao sổ BHXH cho NLĐ theo kế hoạch, BHXH tỉnh đã huy động nhân lực, bố trí làm thêm giờ để tổ chức rà soát, nhập dữ liệu kể cả vào ngày nghỉ, giờ nghỉ; phát động thi đua hoàn thành nhiệm vụ bàn giao sổ BHXH cho NLĐ trước thời hạn. Phong trào thi đua sẽ được thực hiện theo 2 giai đoạn: Giai đoạn 1 từ tháng 3-2017 đến 31-12-2017; giai đoạn 2 từ ngày 1-1-2018 đến thời điểm kết thúc nhiệm vụ bàn giao sổ BHXH cho người lao động năm 2018. Việc bàn giao lại sổ BHXH cho NLĐ là một bước thực hiện cải cách thủ tục hành chính của cơ quan BHXH. Theo đó, cơ sở dữ liệu về toàn bộ quá trình tham gia BHXH của NLĐ được cơ quan BHXH nhập liệu vào hệ thống dữ liệu điện tử và liên tục cập nhật, bảo đảm việc cấp lại sổ BHXH cho NLĐ thuận tiện nhất, trong trường hợp sổ BHXH bị hỏng hoặc thất lạc. Trước mắt, những sổ BHXH đã hoàn thành thủ tục pháp lý, thông tin đầy đủ sẽ trả cho NLĐ; những sổ chưa đầy đủ thông tin cần bổ sung, điều chỉnh để bàn giao. Đối với những doanh nghiệp phá sản, nợ đọng BHXH sẽ thực hiện chốt sổ đến thời điểm doanh nghiệp đóng cho NLĐ. Nếu NLĐ có từ hai sổ BHXH trở lên và ghi thời gian đóng không trùng nhau, cơ quan BHXH thu hồi tất cả các sổ để hoàn chỉnh lại cơ sở dữ liệu, in thời gian đóng, hưởng BHXH, BHTN vào sổ mới. Số sổ BHXH cấp lại là số của sổ BHXH có thời gian tham gia BHXH sớm nhất. Đối với trường hợp có thời gian đóng BHXH, BHTN trùng, thì thực hiện hoàn trả cho NLĐ số tiền đơn vị và NLĐ đã đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất, thất nghiệp (không bao gồm tiền lãi).
Vấn đề được nhiều người dân quan tâm là nếu chẳng may làm mất sổ BHXH, quyền lợi của họ có bị ảnh hưởng? Đồng chí Nguyễn Lương Ba, Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Trong trường hợp trên, NLĐ bị mất sổ BHXH, có thể đến làm thủ tục để cấp lại. Trên cơ sở hệ thống dữ liệu lưu tập trung toàn quốc, cơ quan BHXH dễ dàng cấp lại sổ BHXH, giải quyết các chế độ bình thường, quyền lợi NLĐ hoàn toàn không bị ảnh hưởng. Để làm được điều này, quá trình rà soát, chuẩn hóa, nhập thông tin từ sổ BHXH của NLĐ vào hệ thống dữ liệu chung phải được thực hiện chính xác, hạn chế tối đa sai sót. Bên cạnh đó, trong năm 2016, ngành BHXH đã tiến hành rà soát, lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT. Trên cơ sở thông tin thu thập được, tiến hành cấp mã số định danh cho từng cá nhân tham gia BHXH, BHYT. Kho dữ liệu này sẽ được đồng bộ với dữ liệu thông tin nhập từ sổ BHXH của NLĐ. Do đó, người dân chỉ cần sử dụng mã số định danh được cơ quan BHXH cấp, truy cập và hệ thống chung sẽ có được thông tin đầy đủ về quá trình tham gia BHXH, BHYT của cá nhân cùng với những quyền lợi, chế độ được hưởng./.
Bài và ảnh:
Việt Thắng
