Vươn tới mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao

Các giải pháp đồng bộ đổi mới giáo dục

 

Thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW Hội nghị lần thứ 8 BCH Trung ương Đảng (khoá XI) về đổi mới căn bản, toàn diện GD và ĐT, đáp ứng yêu cầu CNH-HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, tỉnh ta đã xây dựng Chương trình hành động nhằm thực hiện tốt nghị quyết. Trong đó tập trung tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả GD và ĐT, đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao cho quê hương, đất nước. Hiện tại, ngành tiếp tục triển khai Nghị quyết số 10-NQ/TU của BCH Đảng bộ tỉnh về phát triển một số cơ sở giáo dục đào tạo chất lượng cao; Nghị quyết 16-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về nâng cao chất lượng đồng đều trong giáo dục phổ thông. Đồng thời, duy trì và phát triển hệ thống trường, lớp học ở các cấp học, đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân. Đến nay, các xã, thị trấn trong tỉnh đều có các trường mầm non, tiểu học và THCS. Tỉnh cũng là đơn vị đầu tiên trong toàn quốc thực hiện phổ cập tiểu học và THCS đúng độ tuổi và đang tích cực thực hiện phổ cập giáo dục bậc trung học. Hệ thống các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học được mở rộng, nâng cấp, từng bước đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và một số địa phương trong khu vực. Chất lượng giáo dục được ổn định, giữ vững và nâng cao. Là một trong số các tỉnh đi đầu trong phong trào xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia, phổ cập giáo dục, cơ ngơi những ngôi trường ở các cấp học trong tỉnh đến nay đều được quy hoạch, sắp xếp khoa học nhờ phong trào xây dựng trường xanh - sạch - đẹp - an toàn - thân thiện được đẩy mạnh trong khắp các nhà trường. Việc khai thác thiết bị dạy học hiện có, phát động phong trào tự làm thiết bị dạy học được quan tâm đúng mức. Các cuộc vận động, phong trào thi đua của ngành được duy trì với nền nếp và chất lượng tốt. Mỗi cơ sở giáo dục đều đã cụ thể hóa nội dung các cuộc vận động, phong trào thi đua bằng những chương trình hành động, tập trung vào những nhiệm vụ thiết thực, giải quyết những vấn đề thực tiễn của đơn vị. Bên cạnh đó, dưới sự quan tâm, chỉ đạo của Sở GD và ĐT, các hình thức, giải pháp đào tạo đội ngũ cán bộ, giáo viên ở các đơn vị giáo dục được thực hiện rất đa dạng thông qua công việc thực tiễn, tự đào tạo, thế hệ trước giúp đỡ thế hệ sau, đào tạo lẫn nhau qua sinh hoạt chuyên môn theo trường, cụm trường, đào tạo qua hội giảng, hội thi, qua giao lưu trực tiếp, gián tiếp. Ngành GD và ĐT tỉnh cũng là một trong những đơn vị tích cực và có cách làm riêng, sáng tạo, hiệu quả để đổi mới mô hình, phương pháp dạy học; đổi mới kiểm tra, đánh giá; đổi mới công tác đào tạo, tự đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên. Năm học 2015-2016, ngành GD và ĐT tỉnh đã tổ chức sơ kết, đánh giá nghiêm túc về việc triển khai mô hình trường học mới (VNEN) ở bậc tiểu học, đầu cấp THCS, kịp thời điều chỉnh những tồn tại; kết hợp ưu điểm của mô hình, phương pháp mới với phương pháp dạy học truyền thống, giáo viên vận dụng linh hoạt các mô hình, phương pháp dạy học phù hợp với từng môn học, từng bài học. Vì vậy, việc đổi mới mô hình, phương pháp dạy học trong các nhà trường không bị ép buộc, khô cứng. Để thực hiện đổi mới kiểm tra, đánh giá, Sở GD và ĐT đã xây dựng đội ngũ cốt cán ra đề thi đánh giá năng lực học sinh. Điển hình là kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT, Sở GD và ĐT đã có sự thay đổi căn bản. Trong đó, ngoài bài thi Văn, Toán theo truyền thống, học sinh được làm thêm bài thi thứ ba, là bài tổng hợp gồm 3 lĩnh vực: khoa học xã hội, khoa học tự nhiên và ngoại ngữ. Việc đổi mới này đã được giáo viên, học sinh và phụ huynh đồng tình ủng hộ, đánh giá cao. Điều đó đã thể hiện ở kết quả tuyển sinh vào lớp 10 vừa qua, khi kết quả điểm số của 3 bài thi khá tương đồng, điểm bài thi tổng hợp không bất thường, chứng tỏ học sinh làm bài tổng hợp bình thường như các bài thi khác. Cách đổi mới bài thi đã thay đổi cách dạy của giáo viên và cách học của học sinh; trong nhà trường không có môn học nào được coi là môn phụ, kém quan trọng. Muốn học sinh làm tốt bài thi tổng hợp trong các kỳ tuyển sinh tiếp theo, không cách nào khác là giáo viên phải nâng cao hiệu quả giảng dạy bộ môn qua từng bài học, tiết học trên lớp; học sinh chú tâm học tập, quan sát thực tiễn cuộc sống, vận dụng những kiến thức trong nhà trường vào cuộc sống, tiến tới loại bỏ tình trạng học thêm, dạy thêm tràn lan. Trong xu thế hội nhập sâu rộng, Sở GD và ĐT đã tham mưu với UBND tỉnh lập kế hoạch thực hiện Đề án dạy và học ngoại ngữ, xây dựng đề án nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh với người bản xứ; triển khai dạy chương trình tiếng Anh hệ 10 năm trong  nhà trường, đồng thời thí điểm giảng dạy, hội giảng, hội thi Toán và các môn khoa học tự nhiên bằng tiếng Anh ở các trường THPT...

Tiếp nối những thành công

 

Với những đổi mới căn bản và toàn diện đó, năm học 2015-2016, ngành GD và ĐT tỉnh tiếp tục giành được những thành tích đặc biệt xuất sắc. Nam Định là tỉnh có điểm bình quân chung, điểm bình quân theo 3 khối tuyển sinh vào đại học A, B, D trong kỳ thi THPT chung quốc gia cao nhất trong cả nước. Tại kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia các môn văn hóa, tỉnh ta có đã có 72/83 học sinh đoạt giải, trong đó có 4 giải nhất, 25 giải nhì, 24 giải ba và 19 giải khuyến khích. Em Đinh Thị Hương Thảo, học sinh lớp 12 chuyên Lý Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong là thí sinh nữ xuất sắc nhất của cuộc thi và là nữ sinh duy nhất đoạt Huy chương Vàng tại kỳ thi Ô-lim-pích Vật lý quốc tế. Tại kỳ thi Ô-lim-pích Vật lý quốc tế còn có em Phạm Ngọc Nam, học sinh lớp 12 chuyên Lý đoạt Huy chương Đồng. Tại kỳ thi Ô-lim-pích Toán quốc tế, em Vũ Đức Tài, học sinh lớp 12 chuyên Toán đoạt Huy chương Đồng. Tại kỳ thi Ô-lim-pích quốc tế môn Hóa học, em Nguyễn Thành Trung, học sinh lớp 12 chuyên Hóa đã đoạt Huy chương Bạc. Trước đó, trong năm học 2014-2015, Đinh Thị Hương Thảo cũng đã từng đoạt Huy chương Vàng Ô-lim-pích quốc tế môn Vật lý. Với kết quả này, Thảo đã lập kỷ lục trong 2 năm liên tiếp đoạt 2 Huy chương Vàng Ô-lim-pích quốc tế và 1 Huy chương Bạc Ô-lim-pích Vật lý châu Á. Bên cạnh đó, giáo viên, học sinh của tỉnh còn tích cực tham gia các cuộc thi do Bộ GD và ĐT tổ chức và đều đạt kết quả tốt. Trong đó, tại cuộc thi khoa học kỹ thuật toàn quốc, tỉnh ta đã đoạt 1 giải ba và 2 giải khuyến khích. Tại cuộc thi sáng tạo trên nền tảng công nghệ, tỉnh đã đoạt 7 giải gồm 3 giải ba, 4 giải khuyến khích. Tại cuộc thi vận dụng kiến thức liên môn vào giải quyết các tình huống thực tiễn, đã đoạt 13 giải gồm 2 giải nhất, 3 giải nhì, 3 giải ba và 5 giải khuyến khích. Tại cuộc thi dạy học theo chủ đề tích hợp, giáo viên của tỉnh tham dự đã đoạt 11 giải gồm 1 giải nhất, 2 giải nhì, 2 giải ba và 6 giải khuyến khích. Trong các cuộc thi phong trào khác, học sinh của tỉnh tham dự cũng đoạt nhiều giải cao. Tiêu biểu là cuộc thi Ô-lim-pích tài năng tiếng Anh cấp toàn quốc học sinh của tỉnh đã đoạt 6 giải (gồm 2 giải nhất, 2 giải nhì và 3 giải ba); thi tiếng Anh qua internet toàn quốc đoạt 65 giải (5 Huy chương Vàng, 8 Huy chương Bạc, 32 Huy chương Đồng và 20 giải khuyến khích); thi giải Toán bằng tiếng Anh do Hội Toán học Hà Nội tổ chức đoạt 14 giải; thi vô địch Tin học văn phòng thế giới do IIG tổ chức đoạt 3 giải; Câu lạc bộ Toán học tuổi thơ đoạt giải nhất khối THCS… Song song với việc nâng cao chất lượng về chuyên môn, ngành GD và ĐT tỉnh luôn coi trọng các mặt giáo dục khác. Năm học vừa qua, tỉnh ta đã tổ chức Hội khỏe Phù Đổng và đăng cai tổ chức Hội khỏe Phù Đổng khu vực II thành công tốt đẹp; các phong trào văn nghệ, thể dục, thể thao, giáo dục kỹ năng cho học sinh được các nhà trường chú trọng. Năm học vừa qua, ngành GD và ĐT tỉnh tiếp tục được Bộ GD và ĐT tặng Cờ Đơn vị xuất sắc tiêu biểu toàn quốc. Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Quỹ Khuyến học Lương Thế Vinh của tỉnh đã vinh danh, trao thưởng cho hơn 1.000 học sinh và 66 cán bộ, giáo viên và các đơn vị giáo dục trong tỉnh đạt thành tích cao trong giảng dạy và học tập với số tiền gần 3 tỷ đồng.

 

Những thành tích rực rỡ đó của ngành GD và ĐT là kết quả của sự đoàn kết, nhất trí, quyết tâm, nhiệt huyết và lòng đam mê của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh toàn ngành đã và đang phấn đấu nỗ lực không mệt mỏi, bằng công sức và trí tuệ, sự phối hợp chặt chẽ với các cấp, các ngành, sự ủng hộ của nhân dân trong đó phải kể đến công lao của các bậc phụ huynh và sự đồng thuận của toàn xã hội nhằm vươn tới mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đưa sự nghiệp GD và ĐT của tỉnh ngày càng phát triển, xứng đáng với truyền thống “Dạy tốt - Học tốt”, 22 năm liên tục đứng trong tốp dẫn đầu toàn quốc./.

 

Bài và ảnh: Hồng Minh