Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, để chèo lái “con thuyền” HTX, người đứng đầu các HTX đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay trình độ của đội ngũ cán bộ HTX ở tỉnh ta còn nhiều hạn chế, cần phải được đào tạo, bồi dưỡng mới đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.
Thực tế cho thấy, chất lượng hiệu quả hoạt động của HTX phụ thuộc khá nhiều vào năng lực trình độ và nhiệt huyết của đội ngũ cán bộ. Theo số liệu thống kê của Liên minh HTX tỉnh, hiện nay, tổng số cán bộ quản lý của các HTX có 2.260 người, tăng 181 người so năm 2011. Trong đó, trình độ đại học và cao đẳng chỉ có 195 người, chiếm 8,6%; trung cấp có 849 người chiếm 37,6%, còn lại chưa qua đào tạo. Do trình độ chuyên môn của cán bộ HTX còn hạn chế, khả năng quản lý yếu kém nên các HTX hoạt động không hiệu quả. Nhiều HTX do một số cán bộ có thừa thâm niên nhưng trình độ, kinh nghiệm quản lý còn thiếu nên có không ít HTX ra đời một thời gian thì hoạt động đình trệ, kém hiệu quả. Vì vậy việc tổ chức đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng cán bộ quản lý HTX trong thời điểm hiện nay là hết sức cần thiết. Trong 5 năm qua, công tác bồi dưỡng, đào tạo nguồn nhân lực cho cán bộ quản lý HTX được xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của Liên minh HTX tỉnh. Hằng năm, Liên minh HTX đã xây dựng kế hoạch, tổ chức các lớp bồi dưỡng các chức danh trong hội đồng quản trị HTX, Quỹ TDND và doanh nghiệp thành viên. Trong năm 2016, Liên minh HTX tỉnh đã tổ chức bồi dưỡng kiến thức cho 3.181 lượt người là cán bộ quản lý các HTX, Quỹ TDND. Tổ chức tập huấn Luật HTX năm 2012 và Nghị định 193/2013/NĐ-CP về hướng dẫn thi hành Luật HTX năm 2012 của Chính phủ cho 1.560 cán bộ các sở, ngành, đoàn thể và các huyện, thành phố, cán bộ quản lý HTX. Bên cạnh đó, Liên minh HTX đã phối hợp tổ chức các lớp tập huấn về an toàn vệ sinh lao động, BHXH, BHYT tự nguyện; tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức về công tác truyền thông phòng chống HIV/AIDS, Luật Bảo vệ môi trường; hướng dẫn các biện pháp xử lý giảm thiểu ô nhiễm môi trường… cho cán bộ, thành viên các HTX trong tỉnh. Ngoài ra, hằng năm Liên minh HTX đã xây dựng kế hoạch và ký kết chương trình phối hợp với Sở TN và MT, tổ chức hội nghị tuyên truyền, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật về công tác bảo vệ môi trường, xây dựng mô hình và nhân rộng mô hình “HTX với mô hình thu gom rác thải bảo vệ môi trường”. Triển khai chương trình phối hợp với Hội LHPN tỉnh “Tăng cường vai trò của phụ nữ trong đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể giai đoạn 2011-2015”, phối hợp tổ chức tuyên truyền Luật HTX 2012, mô hình HTX kiểu mới cho hội viên Hội LHPN; tổ chức 5 lớp bồi dưỡng lập kế hoạch sản xuất, kinh doanh gắn với chuỗi giá trị cho cán bộ quản lý các HTX (trong đó có cán bộ quản lý HTX là nữ). Tư vấn hướng dẫn thành lập các tổ hợp tác thu gom rác thải và 1 HTX trồng cây dược liệu xã Hải Lộc (Hải Hậu) trong đó, 100% thành viên là hội viên hội phụ nữ. Liên minh HTX tỉnh còn ký kết và triển khai thực hiện chương trình phối hợp với Hội CCB tỉnh về “Phát huy vai trò của cựu chiến binh trong xây dựng và phát triển kinh tế tập thể giai đoạn 2014-2019”. Phối hợp tổ chức 2 hội nghị tuyên truyền, phổ biến Luật HTX 2012 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật cho lãnh đạo, Hội CCB các huyện, thành phố, hướng dẫn, hỗ trợ thành lập được 2 HTX của CCB. Cùng với đó, Liên minh HTX tỉnh phối hợp với UBND các huyện, thành phố hướng dẫn các HTX thực hiện đăng ký kinh doanh hoạt động theo Luật, phối hợp với Sở Tư pháp, BHXH tỉnh tổ chức 3 hội nghị tuyên truyền, phổ biến Luật, chính sách mới về BHXH, BHYT, BHTN cho 275 giám đốc HTX và doanh nghiệp thành viên Liên minh HTX. Thông qua các lớp bồi dưỡng, tập huấn đã giúp cho đội ngũ cán bộ chuyên môn các sở, ngành và các huyện, thành phố và cán bộ các HTX cập nhật sâu hơn thông tin kiến thức pháp luật về HTX, nhất là nâng cao được năng lực quản lý điều hành HTX, Quỹ TDND. Đồng thời, tỉnh còn tạo điều kiện để các HTX mở rộng thị trường, xúc tiến thương mại và chuyển giao khoa học công nghệ. Ngoài ra, hằng năm, các cấp, các ngành liên quan cũng tạo điều kiện để các HTX tham gia các hội chợ trưng bày, giới thiệu sản phẩm, giúp các HTX mở rộng thị trường.
Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Trần Văn Phiệt, Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho rằng, để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ các HTX hiện nay cần tập trung vào hai yếu tố: Nâng cao năng lực, trình độ và bảo đảm chế độ thỏa đáng cho đội ngũ cán bộ HTX. Trong đó, Liên minh HTX tỉnh phối hợp với các huyện, thành phố có quy hoạch cụ thể, ưu tiên các cán bộ trẻ có tâm huyết và nguyện vọng gắn bó lâu dài với các HTX, đồng thời cần bổ sung chế độ thù lao, đóng bảo hiểm và đào tạo kỹ năng, nghiệp vụ để họ yên tâm làm việc. Về lâu dài, các HTX cần chủ động đề xuất yêu cầu về các lĩnh vực mà đơn vị mình còn thiếu, yếu để Liên minh HTX tỉnh phân bố chương trình đào tạo cho đúng trọng tâm. Bên cạnh đó, các HTX cần có kế hoạch xây dựng đội ngũ kế cận, tạo điều kiện cho thu hút những người có năng lực, trình độ vào làm việc tại các HTX. Bên cạnh đó, để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong các HTX cần sự chung tay, phối hợp chặt chẽ của cơ quan chủ quản; các ban, ngành quan tâm đầu tư chiều sâu để vực dậy kinh tế HTX phát triển tương xứng với các ngành kinh tế khác, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Đặc biệt, cần điều chỉnh kịp thời một số chính sách về vốn, đất đai, quyền lợi BHXH của xã viên và người lao động ở các HTX. Trong bối cảnh hiện nay, để tổ chức sản xuất, kinh doanh đạt hiệu quả chỉ có kinh nghiệm không chưa đủ mà người cán bộ quản lý phải có trình độ chuyên môn, có tâm huyết, được xã viên tín nhiệm./.
Hoàng Tuấn