Đầu tư cho trẻ em gái vị thành niên

Hưởng ứng Ngày Dân số thế giới năm 2016 với chủ đề “Đầu tư cho trẻ em gái vị thành niên”, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh đã triển khai đồng bộ các hoạt động tư vấn, cung cấp dịch vụ lồng ghép về sức khỏe sinh sản (SKSS) vị thành niên; tư vấn và cung cấp các phương tiện tránh thai, thúc đẩy sử dụng các dịch vụ chăm sóc SKSS, KHHGĐ trong mỗi gia đình và cả cộng đồng.

Toàn tỉnh hiện có 418.039 trẻ em dưới 16 tuổi. Lứa tuổi vị thành niên (VTN) là độ tuổi mà tâm lý, tình cảm đang trong quá trình phát triển, hướng tới hoàn thiện, chưa ổn định lại dễ bị những tác động từ bên ngoài nên rất nhạy cảm, dễ dao động, dễ thay đổi và cũng dễ bị tổn thương. Thực tế hiện nay, nhiều bậc cha mẹ băn khoăn về thời điểm giáo dục giới tính cho con. Không ít người tránh đề cập đến những vấn đề về sinh lý, về các biện pháp tránh thai đối với lứa tuổi VTN và cho rằng cung cấp cho trẻ những kiến thức về giới tính sẽ làm ảnh hưởng đến suy nghĩ và hành động của trẻ VTN. Đồng chí Vũ Xuân Bình, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh cho biết: Với mục tiêu nâng cao nhận thức và kỹ năng thực hành chăm sóc SKSS thông qua tư vấn và khám sức khỏe cho VTN, thanh niên, góp phần nâng cao thể chất, trí tuệ, tinh thần cho VTN, thanh niên, những năm qua, Chi cục đã tập trung triển khai 3 đề án, mô hình nhằm nâng cao vị thế trẻ em gái. Trong đó, đề án “Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân giai đoạn 2011-2015” được triển khai tại 33 xã của 10 huyện, thành phố, với mục tiêu giúp các đối tượng thụ hưởng mô hình có nhiều cơ hội tiếp cận với những kiến thức và kỹ năng về chăm sóc SKSS/SKTD/KHHGĐ. Qua 5 năm triển khai, đề án giúp VTN, thanh niên hiểu ý nghĩa của việc chăm sóc SKSS/KHHGĐ, có những hành vi đúng đắn và cách hành xử hợp lý khi gặp các tính huống xảy ra với chính mình về vấn đề SKSS/KHHGĐ. Việc triển khai đề án còn cung cấp cho các đối tượng kiến thức về tình bạn, tình bạn khác giới và tình yêu; hôn nhân, gia đình; kiến thức về KHHGĐ, các phương pháp tránh thai hiện đại, những kiến thức và kỹ năng làm mẹ, làm vợ an toàn; hoạt động tình dục trước, trong và sau khi xây dựng gia đình. Đặc biệt việc triển khai sinh hoạt ngoại khóa tại các trường phổ thông đã cung cấp cho học sinh những kiến thức về chăm sóc SKSS/KHHGĐ rất bổ ích. Trong đó, các mô hình hoạt động có hiệu quả như: Diễn đàn “Khi tôi 18”, “Thì thầm tuổi ô mai”, “Hãy hành động vì bé gái”, “Tình bạn - Tình yêu và giữ gìn nhân cách tuổi học trò”... đã thu hút trên 300.980 lượt học sinh các trường THPT, THCS trên địa bàn tỉnh. Tại các diễn đàn, các em nữ sinh đã mạnh dạn đặt ra các câu hỏi cho các diễn giả về tình yêu, tình bạn và việc giữ gìn nhân cách; các kiến thức về chăm sóc SKSS, các tình huống cụ thể trong cuộc sống; giao lưu, chia sẻ có thêm kỹ năng, kinh nghiệm phòng tránh các vấn đề tệ nạn xã hội và mang thai tuổi VTN. Bên cạnh đó, Chi cục Dân số - KHHGĐ, Hội KHHGĐ, Hội LHPN tỉnh đã chủ động phối hợp với các ngành chức năng thành lập các mô hình CLB như: “Các bà mẹ có con tuổi VTN”, “Các bậc cha mẹ với sức khỏe sinh sản VTN, thanh niên”; “Mẹ và con gái”; “Nhóm ông bố có con tuổi VTN”. Thông qua các hoạt động của đề án, các xã được triển khai đã cung cấp cho VTN, thanh niên những kiến thức, kỹ năng thực hành chăm sóc SKSS, kỹ năng sống cơ bản, chuẩn bị cho họ bước vào cuộc sống gia đình trong tương lai. Bên cạnh đó, thời gian qua, tỉnh ta đã triển khai có hiệu quả mô hình “Hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái”. Được triển khai từ năm 2014 tại 5 xã của huyện Ý Yên, đến nay kết quả bước đầu đã đạt mục tiêu cơ bản, góp phần nâng cao vị thế của phụ nữ và trẻ em gái trong gia đình, cộng đồng và xã hội, góp phần giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh. Cụ thể, đã thành lập và duy trì 5 CLB “Các bạn gái tiêu biểu”, nhằm động viên, khuyến khích các cháu là con của gia đình sinh con một bề gái và có thành tích xuất sắc trong học tập đang học tại các trường THCS, THPT. Từ đó, chia sẻ kinh nghiệm học tập, rèn luyện của các cháu có thành tích học tập giỏi. Tại các xã triển khai mô hình, căn cứ vào danh sách nêu gương những gia đình có 2 con gái và không sinh con thứ 3, làm kinh tế giỏi, nuôi dạy con tốt và chăm sóc nuôi dưỡng bố mẹ già tốt trên địa bàn, đã tổ chức hội nghị tuyên dương và phát quà cho 35 gia đình tiêu biểu đại diện cho hơn 67 nghìn hộ gia đình tại 32 xã, thị trấn của huyện Ý Yên nhằm xây dựng hình ảnh giá trị mới của phụ nữ, trẻ em gái trong gia đình và cộng đồng. Ngoài hai đề án trên, tỉnh ta là một trong các địa phương tiêu biểu của cả nước triển khai hiệu quả “Đề án can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh” giai đoạn 2011-2015; từng bước khống chế tốc độ gia tăng mất cân bằng, tiến tới ổn định, cân bằng giới tính khi sinh. Trong đó, tăng cường cung cấp thông tin giáo dục truyền thông về giới và mất cân bằng giới tính khi sinh cho người dân, nhất là các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, những người cung cấp dịch vụ siêu âm và nạo phá thai, những người có uy tín trong cộng đồng nhằm hạn chế các hành vi không phù hợp với việc sinh đẻ theo quy luật tự nhiên. Tỷ số giới tính khi sinh toàn tỉnh giảm dần từ 121 cháu trai/100 cháu gái (năm 2010) xuống 115 cháu trai/100 cháu gái năm 2015; 6 tháng đầu năm 2016 là 112 cháu trai/100 cháu gái. Bên cạnh đó, tiếp tục nâng cao chất lượng dịch vụ KHHGĐ thường xuyên và dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ trong đợt chiến dịch. Chiến dịch truyền thông lồng ghép với dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ là hoạt động quan trọng của công tác Dân số - KHHGĐ trong năm 2016, đến nay, đã có 172 xã, phường, thị trấn trên địa bàn các huyện, thành phố triển khai. Về kết quả các biện pháp tránh thai, toàn tỉnh đã có 40.298 cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ chấp nhận sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại để thực hiện KHHGĐ (đạt 67,3% kế hoạch năm). Tiếp tục triển khai các chương trình, đề án nhằm nâng cao chất lượng dân số như Đề án Sàng lọc trước sinh và sơ sinh (tính đến hết tháng 5 toàn tỉnh đã thực hiện được 96 ca mẫu sàng lọc sơ sinh, phát hiện 10 ca nghi ngờ thiếu men G6PD); chương trình “Choice” do Tổ chức Marie Stopes Việt Nam hỗ trợ đã thực hiện được 8.345/11.100 ca, đạt 75% kế hoạch năm.

 

Hưởng ứng Ngày Dân số thế giới (11-7), Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ngành, đoàn thể và toàn xã hội về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác Dân số - KHHGĐ đối với sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước theo định hướng của Chiến lược Dân số và SKSS Việt Nam giai đoạn 2011-2020. Tăng cường sự phối hợp của các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, các tầng lớp nhân dân đối với công tác Dân số - KHHGĐ. Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động vận động, truyền thông giáo dục chuyển đổi hành vi về Dân số - KHHGĐ góp phần đạt các chỉ tiêu kế hoạch năm 2016; duy trì mức sinh thấp hợp lý, giảm tốc độ mất cân bằng giới tính khi sinh, đặc biệt là chăm sóc sức khỏe sinh sản VTN, thanh niên. Đa dạng các hình thức và cách tiếp cận phù hợp với từng vùng, từng nhóm đối tượng; chú trọng vùng khó khăn, đối tượng khó tiếp cận; mở rộng giáo dục về dân số và SKSS trong và ngoài nhà trường. Nâng cao chất lượng dịch vụ dân số và chăm sóc SKSS; tăng khả năng tiếp cận các dịch vụ SKSS và KHHGĐ, đặc biệt là các gói dịch vụ thiết yếu, đảm bảo quyền sinh sản và đáp ứng nguyện vọng của mọi đối tượng. Tổ chức cung cấp thuận tiện các dịch vụ nâng cao chất lượng dân số như: Khám và tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân (Đề án Tiền hôn nhân); Tầm soát các dị, tật bẩm sinh (Đề án sàng lọc trước sinh và sơ sinh). Huy động, khuyến khích sự tham gia của cộng đồng, cá nhân, các tổ chức vào cung cấp dịch vụ dân số và SKSS; tăng cường phối hợp liên ngành nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu của các đề án, mô hình. Triển khai có hiệu quả Kế hoạch số 02 của UBND tỉnh về thực hiện Chiến lược Dân số và Sức khỏa sinh sản tỉnh Nam Định giai đoạn 2016-2020. Trong đó, đến năm 2020, toàn tỉnh giảm tỷ số mất cân bằng giới tính khi sinh còn 110 cháu trai/100 cháu gái./.

 

Bài và ảnh: Việt Thắng