Nâng cao chất lượng công tác xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật

Đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh công tác xây dựng pháp luật nhằm cụ thể hóa nội dung của Hiến pháp 2013 trong mọi lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội, thời gian qua, tỉnh ta đã quan tâm tới việc xây dựng thể chế, chính sách để phù hợp với hệ thống pháp luật do các cơ quan Trung ương ban hành. Trong đó, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo, từng bước đưa công tác xây dựng, kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) trên địa bàn tỉnh đi vào nền nếp, đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp có tính khả thi, hiệu quả cao, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

 

Để nâng cao chất lượng công tác xây dựng, kiểm tra văn bản QPPL, hằng năm, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch triển khai thi hành Luật Ban hành văn bản QPPL và kế hoạch triển khai Nghị định số 52/2015/NĐ-CP của Chính phủ về Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật. UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tư pháp phối hợp với các ngành chức năng, các huyện, thành phố tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ, công chức làm công tác xây dựng, kiểm tra, rà soát văn bản QPPL trong toàn tỉnh; đồng thời trao đổi về kỹ năng, nghiệp vụ công tác kiểm tra, xử lý văn bản QPPL, giải đáp các tình huống, vướng mắc trong tổ chức thực hiện nhằm góp phần đưa công tác xây dựng văn bản QPPL của HĐND, UBND các cấp tuân thủ đúng trình tự quy định của pháp luật, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất của hệ thống pháp luật. Từ đầu năm 2016 đến nay, Sở Tư pháp đã phối hợp với các ngành chức năng tổ chức 3 lớp tập huấn cho 500 lượt cán bộ, công chức cơ quan tư pháp, cán bộ Văn phòng HĐND, UBND các huyện, thành phố và các xã, phường, thị trấn trong tỉnh; phối hợp với Văn phòng HĐND, UBND tỉnh cùng các sở, ngành có liên quan tham mưu cho HĐND, UBND tỉnh ban hành Chương trình xây dựng nghị quyết của HĐND và UBND tỉnh. Do có sự chủ động trong công tác xây dựng chương trình ban hành văn bản QPPL nên quy trình ban hành văn bản QPPL của tỉnh ngày càng được hoàn thiện từ khâu xây dựng dự thảo đề cương; lấy ý kiến góp ý cho dự thảo, ý kiến thẩm định của cơ quan tư pháp… trước khi trình cấp có thẩm quyền ban hành. Từ năm 2015 đến nay, toàn tỉnh đã ban hành trên 100 nghìn văn bản. Các văn bản do địa phương ban hành về cơ bản đều tuân thủ đúng trình tự, thủ tục ban hành văn bản QPPL, đảm bảo về thẩm quyền, nội dung và thể thức kỹ thuật trình bày văn bản.

 

Thông qua đó đã giúp cho các cấp chính quyền có sự nhận thức đúng, đầy đủ hơn đối với công tác này, góp phần quan trọng trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành thực thi nhiệm vụ được giao trên tất cả các lĩnh vực quản lý Nhà nước tại địa phương, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho sự phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh trên địa bàn tỉnh. 

Song song với việc ban hành văn bản, công tác kiểm tra, rà soát văn bản cũng được quan tâm thực hiện. UBND tỉnh phân công rõ trách nhiệm của Sở Tư pháp cũng như các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố trong công tác kiểm tra, rà soát văn bản. Trong đó, Sở Tư pháp là đơn vị chủ trì, thành lập các đoàn kiểm tra để thực hiện kiểm tra văn bản trực tiếp tại các huyện, thành phố và các xã, phường, thị trấn. Từ năm 2015 đến nay, Sở Tư pháp đã phối hợp với Văn phòng UBND tỉnh thực hiện công tác tự kiểm tra 46 văn bản QPPL do UBND tỉnh ban hành; thành lập đoàn kiểm tra tại tất cả các huyện, thành phố với tổng số 85.943 văn bản được kiểm tra; trong đó có 27 văn bản QPPL. Qua kiểm tra cho thấy công tác ban hành văn bản đã đi vào nền nếp, các văn bản được ban hành đã tuân thủ đúng các quy định của pháp luật về nội dung, thể thức, đáp ứng yêu cầu về quản lý Nhà nước ở địa phương. Ngoài ra, theo yêu cầu của Bộ Tư pháp, HĐND và UBND tỉnh đã thực hiện công tác tự kiểm tra, rà soát văn bản QPPL của HĐND và UBND tỉnh ban hành thuộc các lĩnh vực quản lý Nhà nước; lĩnh vực thuế, hải quan; lĩnh vực chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; rà soát văn bản liên quan đến Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự; rà soát các văn bản QPPL có liên quan đến Luật Ban hành văn bản QPPL năm 2015… Đối với công tác rà soát văn bản QPPL, UBND tỉnh đã ban hành Quy chế phối hợp rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh, nhằm đưa công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL ở địa phương đi vào nền nếp. Triển khai thực hiện Nghị định số 52/2015/NĐ-CP ngày 28-5-2015 của Chính phủ, Sở Tư pháp đã trình UBND tỉnh ban hành kế hoạch tổ chức thực hiện việc cập nhật văn bản QPPL do HĐND, UBND tỉnh ban hành vào hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia. Đến nay, Sở Tư pháp thực hiện cập nhật 159 văn bản QPPL đang còn hiệu lực vào hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia góp phần cùng cả nước xây dựng hệ thống dữ liệu pháp luật thống nhất, cung cấp chính xác, kịp thời văn bản phục vụ nhu cầu quản lý Nhà nước, phổ biến pháp luật, nghiên cứu, tìm hiểu, áp dụng và thi hành pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

 

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác kiểm tra, xử lý, rà soát văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh vẫn còn khó khăn: Một số sở, ngành chậm xây dựng hoặc chưa chủ động phối hợp với các sở, ngành liên quan trong việc xây dựng văn bản để trình UBND tỉnh ban hành văn bản; văn bản ban hành ngoài chương trình còn nhiều. Việc tổ chức đánh giá tính khả thi, hiệu quả tác động của văn bản trong quá trình tổ chức thực hiện trong thực tế chưa được chú trọng dẫn đến chậm, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới văn bản cho phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội tại địa phương. Đội ngũ cán bộ pháp chế ở một số cơ quan chuyên môn thường xuyên luân chuyển nên ảnh hưởng đến chất lượng xây dựng luật. Để nâng cao chất lượng công tác xây dựng, thẩm định, kiểm tra, rà soát và hệ thống hóa văn bản QPPL, thời gian tới, các cấp, các ngành cần tổ chức triển khai thực hiện tốt Luật Ban hành văn bản QPPL năm 2015 bảo đảm thực hiện thống nhất quy định mới của Luật, đổi mới căn bản về trình tự, thủ tục xây dựng và ban hành văn bản QPPL. Nâng cao năng lực hoạt động của tổ chức pháp chế, cán bộ pháp chế sở, ngành, doanh nghiệp Nhà nước; bảo đảm sự tham gia tích cực, chủ động và có hiệu quả của tổ chức pháp chế, cán bộ pháp chế trong việc tham mưu cho HĐND, UBND tỉnh xây dựng chính sách, pháp luật của tỉnh./. 

 

Bài và ảnh: Văn Trọng