Tăng cường giáo dục giới tính trong nhà trường

Buổi sinh hoạt CLB “Giáo dục tình dục toàn diện” của lớp 10A7, Trường THPT Nguyễn Khuyến (TP Nam Định) tháng 5-2016 với chủ đề “Tình bạn, tình yêu” thu hút sự quan tâm và chia sẻ ý kiến của nhiều bạn học sinh. Tại buổi sinh hoạt, cô giáo Trần Thị Lan Dung, giáo viên bộ môn Sinh học, Chủ nhiệm CLB của nhà trường trực tiếp truyền đạt những kiến thức xung quanh vấn đề về giới tính lứa tuổi học trò; trao đổi và giải đáp nhiều câu hỏi của các em học sinh. Nói về mục đích, ý nghĩa của CLB cô Lan Dung cho biết: Từ năm học 2015-2016, Trường THPT Nguyễn Khuyến thực hiện Dự án Choices do Hội KHHGĐ tỉnh hỗ trợ. Triển khai thực hiện Dự án, Ban giám hiệu nhà trường đã thành lập các CLB “Giáo dục tình dục toàn diện” (gọi tắt là CSE); đầu tư xây dựng “Góc thân thiện”, trang bị sách lật, tờ rơi, pa-nô, các tài liệu liên quan để giúp các em học sinh được tiếp cận và tham gia hoạt động “Giáo dục tình dục toàn diện”. Mục tiêu của các buổi sinh hoạt CLB là trang bị cho học sinh một số kiến thức cơ bản về giới tính, những thay đổi tâm sinh lý ở tuổi dậy thì, quan hệ khác giới, tình bạn, tình dục, tình yêu tuổi vị thành niên. Đồng thời, rèn luyện cho học sinh kỹ năng sống lành mạnh, thân thiện, khả năng ứng xử, biết đối phó và bảo vệ bản thân trong các tình huống bất thường, giúp học sinh hiểu và kiểm soát được cuộc sống của mình. Em Trần Thị Kim, học sinh lớp 10A7 tâm sự: Buổi sinh hoạt ngoại khóa CLB CSE rất thiết thực với chúng em; là cơ hội để các bạn trao đổi những suy nghĩ về tình bạn, tình yêu tuổi học trò. Qua sinh hoạt CLB, được chia sẻ những “chuyện khó nói”, qua đó, chúng em ý thức sâu sắc hơn về việc phải có lối sống lành mạnh, có quan điểm tích cực về tình yêu, đồng thời cung cấp các thông tin và kỹ năng để có thái độ và hành vi đúng trong cuộc sống, hiểu biết và có trách nhiệm về những quyết định của mình”.

 

Bác sĩ Trần Thị Vinh, Chủ tịch Hội KHHGĐ tỉnh cho biết: Lứa tuổi vị thành niên là một giai đoạn quan trọng; khi đó tâm sinh lý của các em đã phát triển, cơ thể đã hoàn thiện các chức năng cơ bản, bắt đầu có khả năng sinh sản trong khi hiểu biết, vốn sống, nhận thức chưa hoàn toàn trưởng thành. Do đó, việc giáo dục giới tính, chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS) cho lứa tuổi này rất cần thiết, nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh về thể chất và tinh thần. Thực tế hiện nay, nhiều bậc cha mẹ thường băn khoăn khi nào giáo dục giới tính cho con và sẽ giáo dục như thế nào? Không ít người tránh đề cập đến những vấn đề về sinh lý, về các biện pháp tránh thai đối với lứa tuổi vị thành niên (VTN) và cho rằng cung cấp cho trẻ những kiến thức về giới tính sẽ làm ảnh hưởng đến suy nghĩ và hành động của trẻ. Điều này vô cùng nguy hiểm vì kiến thức lơ mơ thì các em cũng sẽ hiểu lơ mơ... dẫn đến hành động sai, lệch lạc. Hậu quả của vấn đề này là tỷ lệ trẻ VTN nạo phá thai rất cao. Chỉ tính riêng tại Trung tâm Chăm sóc SKSS tỉnh, năm 2014 và năm 2015 có gần 5.000 người nạo, phá thai; trong đó có nhiều trường hợp trẻ VTN. Đây là số liệu chưa phản ánh đầy đủ, vì phần lớn trẻ VTN thực hiện nạo phá thai tại các cơ sở khám, chữa bệnh tư nhân. Cũng như các địa phương trong cả nước, tại tỉnh ta, trong thời gian qua, tình trạng xâm hại tình dục trẻ em là vấn nạn, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Từ năm 2013 đến nay, theo số liệu của TAND tỉnh và cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh, trên địa bàn tỉnh, TAND hai cấp đã giải quyết hàng chục vụ án xâm hại tình dục trẻ em với các đối tượng phạm tội danh: hiếp dâm trẻ em; giao cấu với trẻ em; dâm ô với trẻ em. Đây là thực trạng cảnh báo một số bậc làm cha, làm mẹ còn thiếu kỹ năng bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, nhất là vấn đề về giáo dục giới tính… Nạn nhân trong các vụ xâm hại tình dục trẻ em thường là các em nhỏ chưa có đầy đủ khả năng để tự bảo vệ mình trước sự xâm hại của các đối tượng. Nhiều em vì bị đối tượng đe dọa nên đã giấu gia đình và trở thành nạn nhân của hành vi xâm phạm tình dục trong thời gian dài mà gia đình không hay biết, chỉ đến khi con gái mang thai, cha mẹ mới phát hiện. 

Từ năm 2011 đến nay tỉnh ta là 1 trong 11 tỉnh, thành phố trong cả nước được tiếp nhận dự án Choices “Tăng cường giáo dục toàn diện sức khỏe sinh sản vị thành niên - thanh niên (VTN-TN)” do Chính phủ Hà Lan tài trợ thông qua IPPF, Hội KHHGĐ tỉnh đã triển khai thí điểm ở Trường THPT Trần Hưng Đạo. Năm 2015, dự án tiếp tục được Hội KHHGĐ tỉnh duy trì ở Trường THPT Trần Hưng Đạo và mở rộng thêm ở 2 Trường THPT Nguyễn Khuyến và Ngô Quyền (TP Nam Định); thành lập các CLB “Giáo dục tình dục toàn diện”. Mục tiêu của Dự án nhằm làm tăng số trẻ VTN-TN tiếp cận với gói dịch vụ thân thiện; tăng cường tiếp cận giáo trình tình dục toàn diện dựa trên quyền và vấn đề nhạy cảm giới; vận động, tác động thay đổi chính sách dành ưu tiên cho việc đáp ứng nhu cầu SKSS, sức khỏe tình dục (SKTD) của VTN-TN trong giáo dục; từ đó biết cách bảo vệ sức khỏe cho chính mình, làm chủ bản thân trước các tình huống và xây dựng lối sống lành mạnh. Đến nay, 3 Trường THPT: Trần Hưng Đạo, Nguyễn Khuyến, Ngô Quyền đã tổ chức giảng 24 buổi cho 4.596 học sinh, trong đó có 2.242 học sinh nam và 2.354 học sinh nữ nữ khối 10, 11, 12; CLB CSE của 3 trường tổ chức sinh hoạt 28 buổi với 2.548 học sinh tham dự. Thông qua Dự án và các buổi sinh hoạt CLB CSE giúp học sinh có những kiến thức, hiểu biết về chăm sóc SKSS/SKTD; nhất là có thái độ, hành vi đúng về các mối quan hệ cá nhân, về giới và giới tính, về tình bạn khác giới trong sáng và tình yêu tuổi học trò trong sáng lành mạnh; đưa chương trình giáo dục giới tính vào giảng tích hợp trong các môn học như: Văn, Sinh vật, Giáo dục công dân khối lớp 10 là 62 tiết, khối lớp 11 là 74 tiết, khối lớp 12 là 56 tiết. Cùng với đó, nhiều hoạt động khác của Dự án cũng được triển khai trên địa bàn như: mua sắm trang thiết bị y tế cho các phòng khám; tổ chức các cuộc họp với đại diện chính quyền, ban, ngành, đoàn thể để tạo sự đồng thuận trong việc triển khai Dự án; tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo đội ngũ giáo dục viên đồng đẳng; thành lập mô hình CLB VTN với giáo dục tình dục toàn diện; tổ chức hội thảo vận động chính sách để đưa giáo dục tình dục toàn diện vào nhà trường... Thông qua các hoạt động này, Dự án đã góp phần nâng cao hiệu quả của công tác chăm sóc SKSS, SKTD, KHHGĐ cho nhân dân trên địa bàn nói chung và VTN-TN nói riêng. Bên cạnh đó, với mục tiêu nâng cao nhận thức và kỹ năng thực hành chăm sóc SKSS thông qua tư vấn và khám sức khỏe cho VTN-TN, từ năm 2011 đến nay, Chi cục Dân số - KHHGD, Hội KHHGĐ, Hội LHPN tỉnh đã chủ động phối hợp với các ngành chức năng triển khai “Đề án tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân giai đoạn 2011-2015”; thành lập hơn 80 mô hình CLB: “Các bà mẹ có con tuổi VTN”, “Các bậc cha mẹ với sức khỏe sinh sản VTN-TN”; “Mẹ và con gái”; “Nhóm ông bố có con tuổi VTN”. Thông qua các buổi tập huấn, diễn đàn, đã giúp cho 209.550 bà mẹ, ông bố có con dưới 16 tuổi được cung cấp kiến thức khoa học về nuôi dưỡng, chăm sóc trẻ theo từng độ tuổi; thực hành đúng các phương pháp giáo dục trẻ dưới 16 tuổi và áp dụng thực hiện có hiệu quả. Đã có 300.988 trẻ VTN trong toàn tỉnh được tiếp cận các kiến thức về sức khỏe sinh sản và giáo dục kỹ năng để đối mặt với các khó khăn trong cuộc sống, góp phần giảm tỷ lệ nạo phá thai ngoài ý muốn ở trẻ em gái VTN và khống chế tỷ lệ trẻ em dưới 16 tuổi bị nhiễm và ảnh hưởng bởi HIV/AIDS./.

 

Bài và ảnh: Việt Thắng