Toàn tỉnh hiện có 3.707 cộng tác viên (CTV) dân số ở 229 xã, phường, thị trấn. Với sự nhiệt tình và trách nhiệm, đội ngũ CTV dân số ở các địa phương trong tỉnh luôn phát huy vai trò là người trực tiếp, cung cấp kiến thức, vận động nhân dân thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác dân số - KHHGĐ.
Chị Lê Thị Phương, xóm 6, xã Xuân Đài (Xuân Trường) đã 25 năm đảm nhận công việc CTV dân số. Là địa phương có đông đồng bào theo đạo Thiên chúa, trước đây, tỷ lệ sinh con thứ 3 của xóm 6 rất cao. Thực hiện nhiệm vụ của CTV dân số, chị thường xuyên đến các hộ dân tuyên truyền, vận động các cặp vợ chồng thực hiện KHHGĐ. Chị chia sẻ: Niềm vui của CTV dân số và chăm sóc sức khỏe cộng đồng là được mọi người hiểu, cảm thông công việc mình đang làm; từ đó họ tin tưởng, tìm đến khi cần tư vấn kiến thức về chăm sóc SKSS, làm mẹ an toàn, dinh dưỡng cho trẻ nhỏ... Hiện nay, xóm 6 có 137 chị trong độ tuổi từ 15-49 tuổi, trong đó có 115 cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại. Xóm 6 là đơn vị tiêu biểu của xã Xuân Đài về thực hiện chỉ tiêu về giảm sinh, giảm tỷ lệ người sinh con thứ 3.
Chị Mai Thị Thịnh, xóm Đoài I, thôn Mai Xá, xã Mỹ Xá (TP Nam Định) từng tham gia quân ngũ trong những năm chống Mỹ cứu nước. Khi đảm nhận vai trò chi hội trưởng chi hội phụ nữ xóm kiêm CTV dân số, chị luôn nhiệt tình, năng động trong công việc; làm tốt công tác tham mưu với chi bộ, xây dựng kế hoạch thực hiện công tác dân số - KHHGĐ, đặc biệt là vận động hơn 200 hộ dân trong xóm thực hiện tiêu chí không sinh con thứ 3. Bản thân chị gương mẫu vận động con trai, con dâu thực hiện KHHGĐ, chăm sóc con cái. Những năm qua, xóm Đoài I, thôn Mai Xá luôn đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch về công tác dân số - KHHGĐ, là đơn vị duy trì nhiều năm liền không có người sinh con thứ 3; 100% chị em trong tuổi sinh đẻ đều được tư vấn, CSSKSS, sử dụng biện pháp tránh thai an toàn.
 |
| Một buổi tư vấn, tuyên truyền của cộng tác viên dân số xã Hải Lộc (Hải Hậu) về công tác Dân số - KHHGĐ. |
Thực tiễn tại 229 xã, phường, thị trấn trong toàn tỉnh, mạng lưới CTV dân số cơ sở giữ vai trò quan trọng trong các hoạt động truyền thông dân số - KHHGĐ ở cộng đồng. Anh Nguyễn Văn Lực, xã Xuân Thành (Xuân Trường) là một CTV dân số và là trưởng nhóm “Ông bố có con tuổi vị thành niên” của xã cho biết: Mô hình nhóm các ông bố, bà mẹ có con tuổi vị thành niên được thành lập tháng 11-2014 gồm 43 thành viên ở 11 xóm trong toàn xã. Trong các kỳ sinh hoạt, các ông bố, bà mẹ trong nhóm được cán bộ Hội LHPN tỉnh, Hội LHPN huyện về trao đổi các chuyên đề về chăm sóc và cách làm bạn với con trẻ tuổi vị thành niên, những vấn đề liên quan đến giáo dục và cách nuôi dạy con. Các thành viên được học hỏi trao đổi, chia sẻ kiến thức trong chăm sóc trẻ tuổi vị thành niên và áp dụng vào giáo dục con cái. Với vai trò là trưởng nhóm và là CTV dân số, anh Lực tích cực đến từng nhà dân, tuyên truyền cho các bậc cha mẹ cần trở thành những người bạn của con, cha mẹ và con cái tạo dựng sự gắn bó mật thiết để có thể trao đổi với con một cách thoải mái và gần gũi; định hướng cho con về kiến thức giới tính, tránh lệch lạc và dạy con cách chọn bạn để tránh sự lôi kéo, rủ rê theo con đường xấu. Đặc biệt ở lứa tuổi dậy thì, trẻ có lòng tự trọng rất cao nên cha mẹ không thể sử dụng roi vọt, không can thiệp, quá cấm đoán hay theo dõi kiểm soát con quá chặt chẽ...
Thuận lợi của đội ngũ CTV dân số là người gần gũi, hiểu rõ nhu cầu, đặc điểm của từng đối tượng để lựa chọn cách thức trao đổi và truyền đạt các nội dung về công tác dân số - KHHGĐ cho phù hợp; góp phần quyết định vào việc chuyển đổi hành vi sinh đẻ của các nhóm đối tượng trong cộng đồng. Huyện Hải Hậu có 560 CTV dân số ở 35 xã, 3 thị trấn với phương châm “Đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, đội ngũ CTV dân số ở 510 thôn, xóm, tổ dân phố của huyện là những người trực tiếp vận động nhân dân thực hiện các quy định của pháp luật về dân số, đồng thời thống kê tình trạng dân số trong từng thời điểm cụ thể giúp chính quyền các cấp hiểu rõ mức độ tăng dân số ở địa phương. Tại 3 xã Hải Lộc, Hải Minh, Hải Hòa, triển khai Đề án “Duy trì và mở rộng mô hình kiểm tra sức khỏe và tư vấn tiền hôn nhân tỉnh Nam Định”, đội ngũ CTV dân số đã tổ chức tiếp thị, tư vấn, cấp phát thuốc uống tránh thai, bao cao su tới tận tay đối tượng; cấp phát 14.630 tờ rơi tuyên truyền về SKSS vị thành niên, thanh niên, các bệnh lây truyền qua đường tình dục, tình bạn, tình yêu, hôn nhân và hạnh phúc gia đình thu hút trên 3.000 lượt nam, nữ thanh niên tham dự. Hoạt động của đội ngũ CTV dân số đã góp phần thực hiện các chỉ tiêu công tác dân số - KHHGĐ trên địa bàn huyện. Quy mô gia đình nhỏ từ 1-2 con được đông đảo các cặp vợ chồng trẻ chấp nhận, đặc biệt việc áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại luôn duy trì trên 90%.
Đồng chí Trần Trung Kiên, Phó Giám đốc Sở Y tế, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh cho biết: Năm 2016 và những năm tiếp theo, Chi cục sẽ tiếp tục củng cố và kiện toàn bộ máy và đội ngũ cán bộ làm công tác dân số - KHHGĐ ở địa phương, đặc biệt quan tâm đến đội ngũ cán bộ dân số ở cơ sở. Để đội ngũ CTV dân số trong tỉnh đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao trong giai đoạn hiện nay, các cấp ủy Đảng, chính quyền cần quan tâm, có chế độ bồi dưỡng cả về chuyên môn và nghiệp vụ về công tác dân số - KHHGĐ. Qua đó, góp phần ổn định quy mô, nâng cao chất lượng dân số./.
Bài và ảnh:
Việt Thắng
