Trên địa bàn tỉnh hiện có 649 bếp ăn tập thể (BĂTT), trong đó có 514 bếp ăn trường học, 135 bếp ăn của các Cty thuộc các KCN, CCN với số lượng 165.740 suất ăn (trung bình mỗi bếp khoảng 200-300 suất ăn). Thời gian gần đây tình trạng ngộ độc thực phẩm (NĐTP) tập thể xảy ra tại BĂTT diễn biến phức tạp. Năm 2015, trên địa bàn tỉnh xảy ra 4 vụ NĐTP tại BĂTT với 5.280 người ăn, trong đó 172 người mắc, 154 người phải nhập viện, không có tử vong. Trong 4 vụ trên, có 2 vụ xảy ra tại Cty TNHH Giày da Amara, Thị trấn Cổ Lễ (Trực Ninh) vào tháng 6 và tháng 11-2015, 1 vụ tại Cty TNHH Youngor Smart Shirts, KCN Mỹ Trung (Mỹ Lộc), 1 vụ tại Trường THCS Thị trấn Xuân Trường (Xuân Trường). Trong 4 vụ, có 3 vụ nguyên nhân do hóa chất BVTV, 1 vụ do thực phẩm nghi ngờ là giò nạc nhiễm vi khuẩn E.Coli. Có nhiều nguyên nhân làm tăng nguy cơ đối với ATTP tại các BĂTT, trong đó có cả vấn đề mức ăn thấp. Với mức ăn trung bình 12 nghìn đồng/suất, cá biệt một số doanh nghiệp 10 nghìn đồng/suất (trong đó tính cả tiền công, tiền thuế, nhiên liệu, lợi nhuận của đơn vị nhận hợp đồng cung cấp dịch vụ) nên rất khó đảm bảo về chất lượng ATTP. Công tác tự kiểm tra, giám sát tại các BĂTT trong các KCN, CCN chưa được làm tốt. Theo thống kê của Chi cục ATVSTP tỉnh, vẫn còn 19% BĂTT chưa đáp ứng đủ các điều kiện về ATTP.
Trước tình hình trên, Chi cục ATVSTP tỉnh phối hợp với Ban quản lý các KCN, CCN, các trường học đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục, tập huấn, đào tạo kiến thức về ATTP cho đội ngũ những người tham gia sản xuất chế biến thực phẩm tại BĂTT, tuyên truyền phòng chống NĐTP tại BĂTT bằng nhiều hình thức như nói chuyện chuyên đề, tập huấn, băng rôn, khẩu hiệu, áp phích, tờ gấp… Nội dung tuyên truyền tập trung hướng dẫn cách chọn mua, chế biến, bảo quản và tiêu dùng thực phẩm an toàn; nêu cao vai trò trách nhiệm, lợi ích của doanh nghiệp đối với việc thực hiện tốt các quy định về ATTP như vệ sinh cơ sở, vệ sinh trang thiết bị, dụng cụ chế biến thực phẩm, vệ sinh cá nhân để phòng ngừa nguy cơ ô nhiễm thực phẩm; vệ sinh an toàn trong chế biến, vận chuyển, bảo quản, kinh doanh, sử dụng thực phẩm. Đặc biệt, vào các dịp: Tháng hành động vì chất lượng VSATTP, Tết Trung thu, Tết Nguyên đán hằng năm, các doanh nghiệp tổ chức treo băng rôn, khẩu hiệu hưởng ứng tại đơn vị. Trong năm 2015, Chi cục ATVSTP tỉnh đã cung cấp 495 khẩu hiệu, 3.299 áp phích, 20.700 tờ rơi cho các doanh nghiệp chăng treo, phát cho người trực tiếp chế biến tại BĂTT, công nhân. Chi cục ATVSTP tỉnh còn phối hợp với Ban quản lý các KCN, CCN tổ chức tập huấn cho 125 BĂTT với 1.839 người trực tiếp làm việc trong các bếp ăn và lãnh đạo, cán bộ công đoàn, cán bộ hành chính của các doanh nghiệp, đồng thời tổ chức ký cam kết trách nhiệm đảm bảo ATTP cho đội ngũ lãnh đạo doanh nghiệp.
Cùng với tuyên truyền, UBND tỉnh thực hiện phân cấp quản lý Nhà nước về ATTP cho 3 ngành Y tế, Nông nghiệp, Công thương. Công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm ATTP tại BĂTT được tăng cường. Năm 2015, các ngành chức năng của tỉnh đã triển khai 3 đợt kiểm tra liên ngành, 6 đợt thanh tra chuyên ngành, 12 đợt kiểm tra, hậu kiểm; trong đó có 2 đợt thanh tra, kiểm tra chuyên đề về BĂTT KCN, BĂTT trường học. Năm 2015 đã xử lý 165 cơ sở, phạt tiền trên 300 triệu đồng, trong đó có 12 BĂTT với số tiền phạt trên 46 triệu đồng; đình chỉ hoạt động có thời hạn 2 cơ sở BĂTT. Chi cục ATVSTP tỉnh cũng đã xây dựng mô hình điểm ATTP BĂTT gồm: Mô hình điểm về diễn tập xử lý tình huống khi có NĐTP xảy ra tại các BĂTT các doanh nghiệp: Cty TNHH dây dẫn SUMI Việt Nam, Cty May Việt Hà, Cty TNHH Youngone; mô hình điểm về kiểm soát chuỗi cung cấp thực phẩm an toàn tại 6 BĂTT của Cty CP May Sông Hồng. Ban Chỉ đạo liên ngành ATVSTP tỉnh tổ chức ký cam kết trách nhiệm thực hiện 10 quy định về ATTP cho các BĂTT; thực hiện ký quy chế phối hợp đảm bảo ATTP giữa 3 ngành (Y tế, Nông nghiệp, Công thương), phối hợp giữa 2 ngành (Y tế, Giáo dục)…
Để tăng cường phòng chống NĐTP tại các BĂTT, Ban Chỉ đạo liên ngành ATVSTP tỉnh đã có văn bản chỉ đạo các ngành chức năng tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về kiến thức ATTP và các biện pháp phòng chống NĐTP. Đặc biệt, đối các trường học, khuyến cáo các trường học thực hiện vệ sinh ăn uống, vệ sinh cá nhân, không mua bán, sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc, thực phẩm trôi nổi; duy trì đảm bảo về điều kiện vệ sinh chung, điều kiện về trang thiết bị dụng cụ theo quy định; không để cơ sở không đủ điều kiện ATTP tham gia cung ứng các dịch vụ ăn uống trong các trường học. Đẩy mạnh hoạt động ký cam kết trách nhiệm bảo đảm ATTP giữa các bếp ăn trường học với cơ quan y tế địa phương. Tại các KCN, Chi cục ATVSTP tỉnh, Ban quản lý các KCN, chính quyền nơi có KCN đóng trên địa bàn khuyến cáo các doanh nghiệp nâng cao ý thức trách nhiệm của các đơn vị sử dụng lao động về ATTP BĂTT. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các BĂTT tại các KCN, CCN nhằm phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm./.
Minh Thuận
