Là khu vực giáp ranh với Thành phố Ninh Bình, có Quốc lộ 10 và đường sắt Bắc - Nam chạy qua, xã Yên Bằng (Ý Yên) có nhiều thuận lợi cho phát triển kinh tế. Hiện nay, trên địa bàn xã có gần 80 cơ sở kinh doanh dịch vụ ngành nghề: khách sạn, nhà nghỉ, quán karaoke, cà phê, giải khát, cắt tóc… với trên 130 nhân viên làm việc tại các cơ sở, trong đó 30% số nhân viên phục vụ là người tỉnh ngoài. Nhằm ngăn chặn nguy cơ phát sinh các vấn đề xã hội, nhất là tệ nạn mại dâm, từ năm 2014, Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội (Sở LĐ-TB và XH) đã phối hợp với UBND xã Yên Bằng triển khai xây dựng thí điểm mô hình Phòng ngừa và can thiệp giảm thiểu tác hại của tệ nạn mại dâm dựa vào cộng đồng.
Mục đích của mô hình nhằm phòng ngừa, ngăn chặn tệ nạn mại dâm trên địa bàn, kết hợp chặt chẽ các hoạt động phòng chống tệ nạn mại dâm với can thiệp dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS và các bệnh lây truyền qua đường tình dục trong tệ nạn mại dâm. Để triển khai xây dựng mô hình, xã Yên Bằng đã thành lập Ban chỉ đạo (BCĐ) thực hiện mô hình, đồng thời xây dựng kế hoạch, triển khai hiệu quả công tác phòng chống mại dâm; phân công các thành viên BCĐ phụ trách từng địa bàn, từng công việc cụ thể. Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội tỉnh phối hợp với UBND xã Yên Bằng tổ chức tập huấn cho các thành viên BCĐ, đội ngũ cán bộ các ban, ngành, đoàn thể trong xã, chủ các cơ sở kinh doanh dịch vụ nhà nghỉ, khách sạn, quán karaoke, cà phê, giải khát về công tác phòng chống mại dâm với các chuyên đề: Tệ nạn mại dâm và những hậu quả về sức khỏe, kinh tế, xã hội; HIV/AIDS và con đường lây truyền; Phòng ngừa tệ nạn mại dâm; Can thiệp giảm thiểu tác hại trong hoạt động mại dâm; Xử phạt vi phạm hành chính đối với cơ sở kinh doanh dịch vụ lợi dụng để hoạt động mại dâm. UBND xã chỉ đạo các ngành, đoàn thể đẩy mạnh tuyên truyền các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác phòng chống tệ nạn xã hội và đảm bảo an ninh trật tự, phòng chống HIV/AIDS. Các thôn tổ chức họp dân, các đoàn thể thôn tổ chức các buổi sinh hoạt về công tác phòng chống mại dâm, các biện pháp giảm thiểu tác hại và phòng ngừa lây nhiễm HIV/AIDS. Công tác tuyên truyền còn được tiến hành trực tiếp thông qua đội ngũ cán bộ các ngành, đoàn thể, cán bộ thôn tiếp cận đến các chị em làm việc trong các cơ sở kinh doanh dịch vụ nhạy cảm dễ bị lợi dụng để hoạt động mại dâm. Ngoài ra, xã tổ chức các cuộc hội thảo, tọa đàm về công tác phòng chống mại dâm, với sự tham gia của cán bộ các ngành, đoàn thể, chủ các cơ sở kinh doanh dịch vụ nhà nghỉ, khách sạn, quán karaoke, cà phê, giải khát trên địa bàn… Qua đó nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của cán bộ và nhân dân trong công tác phòng chống tệ nạn mại dâm. Bên cạnh đó, UBND xã phối hợp với Trung tâm Y tế huyện tổ chức khám sức khỏe cho chủ cơ sở và người lao động làm việc trong các cơ sở kinh doanh dịch vụ nhạy cảm dễ bị lợi dụng để hoạt động mại dâm; tổ chức các buổi truyền thông trực tiếp và cung cấp các tài liệu giúp cho chị em nâng cao nhận thức, kỹ năng phòng ngừa các bệnh lây qua đường tình dục và lây truyền HIV/AIDS: tạo điều kiện cho chị em tiếp cận với các dịch vụ y tế, xã hội; giúp chị em lầm lỡ, bị lừa gạt tái hòa nhập cộng đồng.
Cùng với việc tuyên truyền, các ngành chức năng từ tỉnh đến cơ sở đã tăng cường công tác kiểm tra, nhắc nhở, hướng dẫn, đôn đốc chủ các cơ sở kinh doanh dịch vụ nhà nghỉ, khách sạn, quán karaoke, cà phê, giải khát, nhất là các ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, ký cam kết và thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật nói chung và các quy định về phòng chống mại dâm. Thường xuyên kiểm tra, quản lý chặt chẽ các cơ sở có sử dụng tiếp viên nữ; tổ chức rà soát và giáo dục các đối tượng có nghi vấn hoạt động mại dâm hiện đang sinh sống trên địa bàn, đồng thời kiên quyết đấu tranh, nghiêm khắc xử lý các trường hợp cố tình vi phạm. Từ đầu năm 2014 đến nay, các cơ quan chức năng đã tổ chức đấu tranh, phát hiện và triệt phá, xử lý 11 vụ hoạt động mại dâm trên địa bàn xã.
Qua gần 2 năm triển khai với các giải pháp đồng bộ, mô hình Phòng ngừa và can thiệp giảm thiểu tác hại của tệ nạn mại dâm dựa vào cộng đồng ở xã Yên Bằng đã đạt được những kết quả bước đầu, tạo được sự chuyển biến sâu sắc về nhận thức trong cán bộ, nhân dân, nhất là chủ các cơ sở kinh doanh dịch vụ nhà nghỉ, khách sạn, quán karaoke, cà phê, giải khát và người lao động tại các cơ sở này về tác hại của tệ nạn mại dâm và nâng cao ý thức trách nhiệm, tham gia công tác phòng chống tệ nạn mại dâm, cảnh giác, tố giác những hành vi liên quan đến mại dâm và giảm thiểu tác hại tệ nạn mại dâm đối với đời sống xã hội. Đến nay, những điểm nóng, bức xúc về tệ nạn mại dâm trên địa bàn xã đã giảm. Thời gian tới, xã Yên Bằng tiếp tục duy trì và phát huy hiệu quả hoạt động của mô hình, huy động sức mạnh của cả cộng đồng kiên quyết đẩy lùi tệ nạn xã hội trên địa bàn dân cư./.
Minh Tân
