Triển khai thi hành hiệu quả Luật Bảo vệ môi trường

Luật Bảo vệ môi trường (BVMT) năm 2014 được Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 7, thông qua ngày 23-6-2014 gồm 20 chương, 175 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2015, được xem là bước tiến quan trọng để nâng cao hiệu quả của công tác BVMT trong giai đoạn mới nhờ đã thể chế hoá được chủ trương, đường lối của Đảng; đồng thời thể hiện tinh thần của Hiến pháp năm 2013 về quyền của mọi người dân được sống trong môi trường trong lành. Luật đã khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật BVMT năm 2005; bổ sung một số nội dung mới như tăng trưởng xanh, sản phẩm thân thiện với môi trường, biến đổi khí hậu, kiểm soát và xử lý ô nhiễm môi trường biển và hải đảo; quy định việc đánh giá tác động môi trường chiến lược có giới hạn hơn, tập trung vào các chiến lược, các quy hoạch, giảm bớt những kế hoạch cần phải đánh giá tác động môi trường; đề cao vai trò của các tổ chức trong việc chung tay BVMT; quy định về nguyên tắc xử lý trách nhiệm đối với tổ chức và cá nhân gây ô nhiễm; quy định rõ ràng về trách nhiệm của các bộ, ngành...; hài hòa các quy định của Luật và các cam kết quốc tế về môi trường.

Nhằm triển khai kịp thời, thống nhất, đồng bộ, có hiệu quả, sớm đưa các quy định của Luật BVMT năm 2014 đi vào cuộc sống, ngày 19-3-2015, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Luật BVMT năm 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật trên địa bàn tỉnh. UBND tỉnh yêu cầu huy động sự phối hợp đồng bộ của cả hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, sự chỉ đạo tập trung của UBND các cấp trong tổ chức triển khai thực hiện Luật BVMT. Đồng thời xác định, công tác triển khai thực hiện Luật BVMT phải gắn với thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Để Luật BVMT đi vào cuộc sống, Bộ TN và MT khẩn trương hoàn tất xây dựng và trình Chính phủ xem xét, ban hành các nghị định, quyết định, thông tư, thông tư liên tịch hướng dẫn kịp thời, có chất lượng các nội dung liên quan của Luật BVMT năm 2014, Sở TN và MT tập trung kiểm tra, rà soát các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản có liên quan đến lĩnh vực BVMT thuộc thẩm quyền ban hành của HĐND tỉnh, UBND tỉnh, cụ thể hóa các văn bản, quy định của Trung ương; đề nghị bổ sung, chỉnh sửa kịp thời và tổ chức thực hiện tốt vận hành một cách thông suốt, hiệu quả các cơ chế chính sách về BVMT, tài nguyên nước, khoáng sản và quản lý hiệu quả tổng hợp tài nguyên biển. Sở TN và MT phối hợp với Sở Nội vụ và các sở, ngành liên quan rà soát, hoàn thiện các văn bản quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các sở, ngành có liên quan đến BVMT, phân công, phân cấp rõ ràng, phù hợp với quy định của Luật BVMT và các nghị định thi hành Luật. Sở TN và MT và UBND các huyện, thành phố cũng khẩn trương hoàn chỉnh quy trình giải quyết thủ tục hành chính về môi trường và thực hiện nghiêm cơ chế hành chính một cửa trong giải quyết các thủ tục hành chính về môi trường, đảm bảo nhanh gọn, đáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất, kinh doanh của các tổ chức, cá nhân. Không chỉ tập trung hoàn thiện hệ thống văn bản thực thi Luật BVMT tại địa phương, đã bước đầu thành công trong việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân trong công tác BVMT. Tháng 4-2015, Sở TN và MT phối hợp với Tổng cục Môi trường, Bộ TN và MT tổ chức hội nghị triển khai thực hiện Luật BVMT năm 2014. Chi cục BVMT (Sở TN và MT) đã tổ chức các hoạt động tuyên truyền Luật BVMT năm 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành; tổ chức tập huấn kiến thức quản lý Nhà nước về môi trường cho cán bộ TN và MT cấp huyện và cấp xã; tổ chức lớp bồi dưỡng nghiệp vụ BVMT trong kinh doanh xăng dầu, khí dầu mỏ hóa lỏng góp phần nâng cao nhận thức đúng đắn về vai trò, quyền hạn, trách nhiệm BVMT trong kinh doanh xăng dầu, khí dầu mỏ hóa lỏng. Từ tháng 4 đến nay, UBND các huyện, thành phố, các xã và các tổ chức chính trị xã hội đã hoàn tất công tác triển khai thi hành Luật sâu rộng đến cán bộ, đảng viên và nhân dân. Phòng TN và MT các huyện, thành phố đã tập trung tham mưu UBND các huyện, thành phố chỉ đạo các xã, phường, thị trấn thường xuyên tổ chức tuyên truyền trên Đài truyền thanh các xã, phường, thị trấn các văn bản pháp luật về: Luật BVMT, Luật Đất đai, Luật Tài nguyên nước, Luật Khoáng sản. Theo kế hoạch, thời gian tới ngành TN và MT sẽ tuyên truyền sâu rộng Luật và các nghị định, hướng dẫn liên quan tới mọi tầng lớp nhân dân trong suốt quá trình triển khai; trong đó chú trọng tuyên truyền trực tiếp đến các đối tượng, các cơ sở trực tiếp gây nguy cơ ô nhiễm môi trường cao để nâng cao ý thức, trách nhiệm thực hiện các quy định pháp luật về BVMT.

 

Do Luật BVMT năm 2014 có những quy định mới như sắp xếp theo thứ tự ưu tiên các hoạt động BVMT nên Sở TN và MT đã tăng cường công tác quản lý Nhà nước về BVMT đối với các vấn đề bức xúc, có nhiều tồn tại trong công tác BVMT. Theo đó Sở TN và MT phối hợp với Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (Công an tỉnh), Ban Quản lý các KCN, UBND các huyện, thành phố và các cơ quan có liên quan thường xuyên thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật và xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật về BVMT của các cơ sở sản xuất, kinh doanh; kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định pháp luật đối với các cơ sở cố tình vi phạm Luật BVMT hoặc gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; tăng cường kiểm tra công tác quản lý Nhà nước về BVMT đối với UBND các cấp. Sở TN và MT còn quan tâm quản lý và giải quyết vấn đề BVMT ở khu vực nông thôn thông qua việc thực hiện nghiêm các quy định của Luật BVMT 2014 như: BVMT làng nghề, trong sản xuất nông nghiệp; quy định về BVMT trong khu đô thị, khu dân cư, nơi công cộng, trong hộ gia đình... Hiện tại, Sở TN và MT đang phối hợp với UBND các huyện kiểm tra, hướng dẫn các xã, thị trấn tổ chức thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt nông thôn; đẩy mạnh xây dựng và nhân rộng mô hình BVMT, như mô hình điểm về thu gom, xử lý rác thải quy mô liên xã (từ 2 đến 3 xã). UBND các huyện chỉ đạo UBND các xã, thị trấn thành lập và phê duyệt các tổ thu gom rác thải, phấn đấu trong năm 2015 đạt 100% các xã, thị trấn có tổ thu gom rác thải sinh hoạt; chỉ đạo đầu tư công trình xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ lò đốt đạt tiêu chuẩn, chấm dứt đầu tư xây dựng các bãi chôn lấp rác thải sinh hoạt tập trung; đối với các bãi chôn lấp rác thải tập trung đã xây dựng, đang vận hành phải tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc vận hành đúng quy trình, đảm bảo vệ sinh môi trường. Tăng cường kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh, yêu cầu phải có hợp đồng thu gom xử lý rác thải công nghiệp đối với các đơn vị được cấp phép để thu gom, xử lý theo đúng quy định, đặc biệt đối với rác thải nguy hại. Để tạo điều kiện cho địa phương thực thi hiệu quả Luật BVMT năm 2014, tỉnh kiến nghị Bộ TN và MT và các cơ quan chức năng kịp thời hoàn thiện hệ thống văn bản hướng dẫn dưới luật nhằm hướng dẫn cụ thể những quy định mới trong Luật, làm cơ sở và căn cứ pháp lý để các địa phương thực thi dễ dàng và hiệu quả hơn. Đề xuất Trung ương quan tâm hỗ trợ để tỉnh tăng cường thực hiện nhiều chương trình BVMT mang tính cấp bách, thiết thực như xử lý các điểm nóng về môi trường; ứng phó với biến đổi khí hậu; xây dựng các hệ thống xử lý nước thải, rác thải cho khu vực nông thôn, BVMT làng nghề./.

 

Bài và ảnh: Thuý Vy