Thực hiện Chiến lược Dân số và sức khỏe sinh sản (SKSS) Việt Nam giai đoạn 2011-2020, tỉnh ta đã xây dựng và triển khai kế hoạch hành động nhằm mục tiêu duy trì mức sinh thấp hợp lý, cải thiện tình trạng SKSS, giải quyết tốt những vấn đề về cơ cấu, quy mô dân số, khống chế tốc độ tăng nhanh tỷ số giới tính khi sinh, nâng cao chất lượng dân số, đáp ứng nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ sự nghiệp CNH-HĐH đất nước. Để đạt được mục tiêu đề ra, thời gian qua, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh đã thực hiện tốt việc đảm bảo hậu cần và nâng cao chất lượng các dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ cho người dân.
Hằng năm, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh đã đáp ứng đầy đủ, kịp thời, an toàn và thuận tiện các dịch vụ KHHGĐ cho các đối tượng sử dụng. Chi cục đã duy trì tốt hoạt động của hệ thống thông tin quản lý hậu cần phương tiện tránh thai tuyến tỉnh, tuyến huyện; bổ sung trang thiết bị dụng cụ kho hậu cần phương tiện tránh thai tuyến huyện, đáp ứng yêu cầu bảo quản an toàn phương tiện tránh thai; thường xuyên tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn về quản lý và kỹ năng thực hiện các hoạt động tiếp thị xã hội cho cán bộ dân số tỉnh, huyện, xã; tập huấn về bảng kiểm viên uống tránh thai cho đội ngũ CTV dân số. Hằng tháng, hằng quý, Chi cục đều tiến hành kiểm tra, giám sát tình hình phân phối và sử dụng phương tiện tránh thai tại tuyến huyện, xã và tiếp tục triển khai tiếp thị xã hội các phương tiện tránh thai ở 229 xã, phường, thị trấn. Bên cạnh đó, chất lượng dịch vụ KHHGĐ thường xuyên và dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ trong các đợt chiến dịch tập trung được nâng cao. Trong năm 2014 và 9 tháng đầu năm 2015, Chi cục đã tổ chức cung cấp đầy đủ, kịp thời, chất lượng các dịch vụ KHHGĐ cho người dân; đảm bảo thuốc thiết yếu, vật liệu tiêu hao, chi phí kỹ thuật, quản lý và phụ cấp thủ thuật, phẫu thuật trong dịch vụ KHHGĐ và phá thai an toàn cho các đối tượng đăng ký thực hiện theo quy định. Riêng trong chiến dịch truyền thông lồng ghép với dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ năm 2015, đã có 28 xã ở 7 huyện, thành phố và 15 xã ven biển của các huyện Giao Thủy, Nghĩa Hưng, Hải Hậu được đầu tư hỗ trợ kinh phí và thuốc điều trị phụ khoa, chủ yếu tại các địa bàn có mức sinh cao, tỷ lệ người sinh con thứ 3 trở lên cao và còn nhiều khó khăn trong công tác dân số. Tại các xã được đầu tư một phần kinh phí, hầu hết các chỉ tiêu đều đạt kết quả cao; 100% các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ thuộc địa bàn triển khai chiến dịch được cung cấp thông tin, tư vấn để nâng cao hiểu biết về CSSKSS/KHHGĐ. Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ còn được tư vấn về SKSS, giúp họ biết cách chăm sóc sức khỏe của bản thân, tự đưa ra quyết định lựa chọn biện pháp tránh thai phù hợp, đồng thời được khám, phát hiện hỗ trợ điều trị bệnh phụ khoa thông thường. Chiến dịch còn tổ chức tốt việc cung cấp dịch vụ kỹ thuật cho đối tượng bằng việc nâng cao năng lực và kỹ năng tư vấn cho cán bộ cung cấp dịch vụ kỹ thuật KHHGĐ của Trung tâm Y tế, Trung tâm Dân số - KHHGĐ huyện. Trong thời gian tổ chức chiến dịch, Trung tâm CSSKSS tỉnh, các trung tâm y tế huyện, thành phố đã tăng cường hỗ trợ cho hệ thống trạm y tế xã về trang thiết bị dụng cụ, dịch vụ kỹ thuật đảm bảo an toàn, kịp thời cho đối tượng. Nhờ đó đã thu hút được nhiều đối tượng đến thực hiện dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ. Công tác quản lý đối tượng thực hiện dịch vụ KHHGĐ tại cộng đồng và cung cấp tài liệu tư vấn cho đối tượng mới thực hiện biện pháp tránh thai cũng được tăng cường thông qua việc xây dựng biểu mẫu báo cáo về kết quả thực hiện KHHGĐ, giám sát quản lý đối tượng thực hiện KHHGĐ tuyến cơ sở; tư vấn và chăm sóc y tế cho các đối tượng mới sử dụng biện pháp tránh thai; xử lý các trường hợp bị tai biến... Đặc biệt những năm qua, Chi cục đã triển khai thành công “Mô hình thử nghiệm trả chi phí dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ qua thẻ khách hàng” tại 2 huyện Nam Trực và Trực Ninh. Đây là mô hình có nhiều ưu việt, thuận tiện cho khách hàng, thuận tiện trong việc quản lý, phát huy vai trò chủ động cũng như đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho cơ sở y tế thực hiện dịch vụ KHHGĐ.
Nhờ thực hiện tốt dự án đảm bảo hậu cần và nâng cao chất lượng dịch vụ KHHGĐ nên số cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sử dụng các biện pháp tránh thai ngày càng tăng. Những tháng đầu năm 2015, toàn tỉnh có 263.083 người thực hiện các biện pháp tránh thai hiện đại, đạt tỷ lệ 76,27%. Tuy nhiên hiện nay, 2 biện pháp tránh thai hiện đại có tác dụng lâu dài và hiệu quả cao là triệt sản và đặt vòng tránh thai lại có xu hướng giảm. Tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai ngắn hạn như thuốc tiêm, thuốc cấy có xu hướng tăng thì việc đáp ứng nhu cầu lại không đủ, nhất là biện pháp thuốc cấy tránh thai được nhiều đối tượng chấp nhận lại không được cung cấp đủ do giá thành của biện pháp này quá cao. Đặc biệt, từ năm 2014, các biện pháp tránh thai và phương tiện tránh thai vốn được cung cấp miễn phí nay chuyển đổi cơ chế sang tiếp thị xã hội. Điều này gặp rất nhiều khó khăn do nhu cầu đặt vòng tránh thai của người dân vẫn rất cao nhưng chưa quen với việc phải chi trả phí dịch vụ KHHGĐ, trong khi đó việc xây dựng giá dịch vụ KHHGĐ chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Trước những khó khăn đặt ra, ngành Dân số cần tiếp tục tuyên truyền, phổ biến kiến thức, vận động người dân, đồng thời sớm tìm được giải pháp khắc phục để nâng tỷ lệ người thực hiện các biện pháp tránh thai, các dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ trong thời gian tới./.
Lam Hồng