Hỗ trợ nhà ở là chính sách an sinh xã hội được Chính phủ chỉ đạo triển khai trên toàn quốc từ nhiều năm qua, góp phần giúp cho hàng triệu người nghèo có đủ điều kiện cải tạo, kiên cố hóa nhà ở. Tỉnh ta luôn là một trong những địa phương dẫn đầu về phong trào hỗ trợ nhà ở cho người nghèo với nhiều chương trình đã và đang được triển khai có hiệu quả.
Thực hiện chính sách hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở theo Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg ngày 12-12-2008 của Thủ tướng Chính phủ (giai đoạn 1 từ năm 2009-2011), tỉnh ta đã hỗ trợ 5.530 hộ nghèo với tổng số tiền 39 tỷ 816 triệu đồng. Thực hiện hỗ trợ người có công với cách mạng cải thiện nhà ở theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg ngày 26-4-2013 của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh ta đã phê duyệt Đề án trình Chính phủ hỗ trợ 8.101 hộ gia đình người có công xây dựng nhà ở với tổng số tiền 228 tỷ 220 triệu đồng. Hiện nay, các địa phương đã triển khai thực hiện hỗ trợ cho 647 hộ xây mới nhà ở với tổng nguồn vốn hỗ trợ từ Trung ương 24 tỷ 586 triệu đồng và nguồn ngân sách hỗ trợ từ địa phương 1 tỷ 294 triệu đồng. Bên cạnh đó, theo dự thảo Đề án hỗ trợ nhà ở phòng, tránh bão cho các hộ nghèo khu vực duyên hải miền Bắc và miền Trung của Bộ Xây dựng, tỉnh ta có 3.436 hộ nghèo có nhà ở nằm trong vùng bão cần hỗ trợ (2.091 hộ xây mới, 1.345 hộ sửa chữa).
 |
| Ngôi nhà của bà Trần Thị Lượt tại thôn Bắc Lê Xá ở Thị trấn Mỹ Lộc (Mỹ Lộc) hiện đã xuống cấp nghiêm trọng, thiếu an toàn trong mùa mưa bão. |
Giai đoạn 2 (từ năm 2011-2015) tỉnh ta có 2.202 hộ nghèo cần hỗ trợ xây dựng nhà ở. Theo phân loại ưu tiên, số hộ chưa có nhà ở hoặc đã có nhà ở nhưng nhà quá tạm bợ, không có khả năng tự cải thiện là 2.164 hộ. Số hộ đã được hỗ trợ nhà ở theo các chính sách hỗ trợ khác nhưng đã bị sập đổ, hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ do thiên tai… nhưng chưa có nguồn vốn để sửa chữa, xây dựng lại là 14 hộ; số hộ đã được hỗ trợ theo các chính sách hỗ trợ nhà ở khác từ trước năm 2007 nhưng đến nay đã hư hỏng, dột nát là 24 hộ. Địa phương có nhiều nhà ở của hộ nghèo cần được hỗ trợ là Ý Yên 501 hộ, Nam Trực 383 hộ. Riêng huyện Hải Hậu đã xóa bỏ được hoàn toàn nhà tạm, nhà dột nát đảm bảo tiêu chí số 9 về xây dựng NTM trong năm 2014. Tuy nhiên việc triển khai hỗ trợ người nghèo về nhà ở giai đoạn 2 theo Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg còn nhiều vướng mắc khó khăn về nguồn vốn từ Trung ương. Với quyết tâm giải quyết dứt điểm nhà ở cho các hộ nghèo trong năm 2015 theo Thông báo số 516-TB/TU ngày 25-7-2014 của Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Xây dựng phối hợp Ủy ban MTTQ tỉnh, Sở LĐ-TB và XH, các ngành liên quan và địa phương tổng hợp rà soát danh sách hộ nghèo, tính toán lồng ghép các nguồn vốn để xây dựng phương án thực hiện. Đồng thời, tỉnh đồng ý chủ trương trích ngân sách tỉnh, chủ động hỗ trợ một phần kinh phí giúp đỡ các hộ nghèo xây mới hoặc sửa chữa nhà ở. Sở Xây dựng đã hướng dẫn các địa phương rà soát đánh giá tình trạng nhà ở của các hộ nghèo dựa vào 2 tiêu chí: nhà ở bị hư hỏng nặng, phải phá đi xây mới (có niên hạn sử dụng dưới 5 năm hoặc không đảm bảo yêu cầu nền, khung, mái cứng và không đảm bảo an toàn cho người sử dụng) và nhà ở bị hư hỏng, dột nát, dễ xảy ra nguy hiểm cần phải sửa chữa (kết cấu khung tường bị hư hỏng, phần mái lợp đã cũ không đủ khả năng che mưa, che nắng). Đồng thời, yêu cầu các hộ nghèo có khó khăn cần hỗ trợ về nhà ở năm 2015 lập hồ sơ đề nghị hỗ trợ nhà ở và cung cấp ảnh hiện trạng nhà ở đảm bảo tính xác thực công trình gửi về sở trước ngày 8-6-2015. Sở Xây dựng cũng phối hợp với Sở LĐ-TB và XH, Sở Tài Chính thành lập đoàn liên ngành kiểm tra hiện trạng nhà của các hộ nghèo đề nghị hỗ trợ về nhà ở trong năm 2015. Qua kiểm tra, đánh giá hiện trạng nhà ở tại các địa phương cho kết quả: trong tổng số 1.536 hộ đề xuất hỗ trợ trên toàn tỉnh, có 531 hộ cần xây mới nhà ở, 961 hộ cần sửa chữa, 44 hộ đang chờ bổ sung hoàn thiện hồ sơ theo yêu cầu. Đối với 12 hộ nằm trong danh sách ở các huyện Trực Ninh, Mỹ Lộc báo cáo cuối năm 2014, do công trình đã xuống cấp không đảm bảo trong mùa mưa bão nên các hộ đã tự xây dựng vào đầu năm 2015 và đến nay đã hoàn thành, Sở đã có đề nghị UBND tỉnh xem xét và bố trí kinh phí hỗ trợ. Bên cạnh đó, nhiều hộ nghèo đang mong muốn chủ trương mới này của tỉnh sớm được phê duyệt và triển khai nhằm đảm bảo cuộc sống cho mình.
Các địa phương đề nghị UBND tỉnh sớm phê duyệt và bố trí nguồn kinh phí hỗ trợ phù hợp giúp các hộ nghèo có điều kiện cải tạo, nâng cấp nhà ở, sớm được an cư, sinh sống trong ngôi nhà an toàn, từ đó vươn lên phát triển kinh tế, đảm bảo cuộc sống thoát nghèo bền vững./.
Bài và ảnh: Đức Toàn
