Đề án tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân giai đoạn 2011-2015 đã được UBND tỉnh phê duyệt ngày 17-8-2011 đề ra mục tiêu nâng cao nhận thức và kỹ năng thực hành CSSKSS/KHHGĐ thông qua tư vấn và khám sức khỏe cho vị thành niên, thanh niên; từng bước góp phần nâng cao thể chất, trí tuệ, tinh thần của vị thành niên, thanh niên. Huyện Nam Trực có 4 xã trong tổng số 33 xã của 10 huyện, thành phố trong tỉnh được thụ hưởng đề án; gồm các xã Nam Mỹ, Nam Thái, Nam Hải, Nam Dương.
Xã Nam Mỹ có dân số 6.474 người, trong đó khoảng 700 người thuộc đối tượng vị thành niên, thanh niên. Chị Phạm Thị Tuyết Thanh, cán bộ chuyên trách dân số xã cho biết: Triển khai đề án tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân, đội ngũ cán bộ dân số, y tế của xã đã tổ chức kiểm tra sức khỏe định kỳ cho học sinh lớp 8, 9 của trường THCS; thường xuyên tuyên truyền trên Đài phát thanh xã về CSSKSS/KHHGĐ; tổ chức phát tài liệu cung cấp thông tin, kiến thức cho vị thành niên, thanh niên, giúp các em nâng cao nhận thức và kỹ năng thực hành CSSKSS/KHHGĐ. Đặc biệt, thông qua hoạt động kiểm tra sức khỏe, đã phát hiện và tư vấn phòng ngừa điều trị kịp thời các bệnh lý có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản cho các em. Em Lê Hạnh Đoan, thôn Đồng Phù cho biết: "Trước đây, em và các bạn do thiếu kiến thức nên đã hiểu sai về vấn đề CSSKSS, sức khỏe tình dục và thường ngại ngùng, né tránh đề cập đến vấn đề này. Khi tham gia các hoạt động của đề án, chúng em đã được tiếp cận với kiến thức CSSKSS và được trang bị những hiểu biết nhất định, những kỹ năng cần thiết để giảm nguy cơ về sức khỏe, bệnh tật. Tại trường em cũng đã xây dựng các góc tư vấn cung cấp kiến thức về CSSKSS dành riêng cho bạn nam và bạn nữ". Xã Nam Thái có gần 10 nghìn dân, trong đó có gần 3.000 thanh niên, vị thành niên. Những năm qua, xã được tham gia đề án tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân. Trong khuôn khổ hoạt động của đề án, Ban dân số xã phối hợp với Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ xã tổ chức các loại hình sinh hoạt CLB dành cho thanh niên, vị thành niên; tập trung vào việc tuyên truyền các biện pháp tránh thai, các bệnh lây truyền qua đường tình dục, kỹ năng sống, kỹ năng CSSKSS vị thành niên, phòng chống xâm hại tình dục, tình bạn, tình yêu học đường… Hằng năm, công tác tuyên truyền được Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ xã đẩy mạnh với nhiều hình thức phong phú: phát tờ rơi, tranh ảnh, tài liệu có nội dung CSSKSS cho vị thành niên, thanh niên và các bà mẹ có con tuổi vị thành niên, thanh niên; giao lưu văn nghệ với học sinh trường THCS xã. Các nội dung tuyên truyền đều được đan xen với các tiết mục văn nghệ, tạo sức hấp dẫn, thu hút đối tượng vị thành niên, thanh niên và các thành phần khác tham gia. CLB tiền hôn nhân còn tổ chức giao lưu, sinh hoạt ngoại khóa tại trường THCS xã và các hoạt động ngoài cộng đồng về các vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục của thanh niên, vị thành niên. Đội ngũ cộng tác viên dân số của 20 thôn, xóm thường xuyên bám địa bàn, tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt chính sách dân số, trong đó chú trọng công tác CSSKSS cho con em. Hoạt động của đề án dành cho vị thành niên, thanh niên đã huy động được sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể, các thầy, cô giáo và cả cộng đồng. Đoàn Thanh niên phối hợp với nhà trường biểu diễn các tiết mục văn nghệ, kịch nói, hoạt cảnh chèo về giới tính, tình bạn, tình yêu tuổi học đường. Hội Phụ nữ tuyên truyền về bình đẳng giới, phòng, chống bạo lực trong gia đình, phòng, chống các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Trường học quan tâm đến việc giáo dục giới tính cho học sinh. Nhờ đó, các thành viên tham gia đề án đã thay đổi về nhận thức, tham gia sinh hoạt đều đặn và mạnh dạn chia sẻ những vấn đề khó nói của tuổi vị thành niên, thanh niên. Qua công tác tuyên truyền vận động, đội ngũ cán bộ làm công tác dân số không chỉ nâng cao nhận thức CSSKSS cho đối tượng vị thành niên, thanh niên mà còn cung cấp cho cả đội ngũ cán bộ chủ chốt xã và các thầy, cô giáo, các bậc phụ huynh những hiểu biết, kỹ năng cần thiết về CSSKSS cho vị thành niên, thanh niên. Tại các xã Nam Dương, Nam Hải, trong khuôn khổ đề án, nhiều hoạt động thiết thực cũng đã được duy trì như: Thành lập và tổ chức sinh hoạt CLB tiền hôn nhân, nhóm đồng đẳng; đẩy mạnh tuyên truyền, tư vấn cho đối tượng vị thành niên, thanh niên, nam nữ chuẩn bị kết hôn trên hệ thống đài phát thanh và thông qua đội ngũ tuyên truyền viên, CTV dân số ở cơ sở; cấp tờ rơi, sách nhỏ, sách mỏng và tổ chức nói chuyện chuyên đề về CSSKSS cho vị thành niên, thanh niên; khám và tư vấn cho các đối tượng.
Thông qua các hoạt động của đề án, các xã được triển khai đã cung cấp cho vị thành niên, thanh niên những kiến thức, kỹ năng thực hành CSSKSS, kỹ năng sống cơ bản, chuẩn bị cho họ bước vào cuộc sống gia đình trong tương lai; hướng dẫn phòng ngừa, điều trị các bệnh lý có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe trước khi kết hôn, mang thai, sinh đẻ, các nguy cơ sinh con bị bệnh, tật bẩm sinh, góp phần đảm bảo hôn nhân bền vững, nâng cao chất lượng giống nòi, tạo ra những chuyển biến tích cực trong công tác dân số ở địa phương./.
Lam Hồng
