Trong kỳ thi Ô-lim-pích Vật lý châu Á năm 2015 được tổ chức tại Trung Quốc, cả 8 thí sinh của Việt Nam tham dự đều đoạt giải gồm: 2 Huy chương Vàng, 3 Huy chương Bạc, 1 Huy chương Đồng và 2 giải Khuyến khích. Đặc biệt, trong số 3 học sinh đạt huy chương Bạc có 2 học sinh đang học lớp 11, trong đó em Đinh Thị Hương Thảo là học sinh lớp 11 chuyên Lý Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong Nam Định, thành viên nữ duy nhất của đoàn tại đấu trường khu vực.
Chúng tôi có mặt tại gia đình em Đinh Thị Hương Thảo ở chợ Cửa Trường (TP Nam Định) ngay sau khi em từ Trung Quốc trở về. Chuyến bay bị trễ nên 3h sáng ngày 12-5 Thảo cùng đoàn mới về đến Hà Nội. Nhưng khi vừa đặt chân tới sân bay, niềm vui như vỡ òa với cô bé khi cùng Bộ GD và ĐT và gia đình còn có ban giám hiệu, các thầy, cô giáo Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong và tất cả các bạn lớp 11 chuyên Lý đón đợi em suốt hơn 10 tiếng đồng hồ với bao nụ cười, vòng tay xiết chặt và những bó hoa tươi thắm. Ngay sau khi được Bộ GD và ĐT “thưởng nóng” tại sân bay, Thảo trở về ngôi nhà thân thương của mình sau hơn một tháng xa gia đình để chuẩn bị cho kỳ thi tại Hà Nội đúng vào buổi chợ đông, nơi mà gia đình em bao nhiêu năm buôn bán mưu sinh trước sự trầm trồ của người dân và bà con lối xóm. Không ai nghĩ cô bé “Thảo còi” ở ngõ chợ nhỏ bé này lại có thể làm nên điều kỳ diệu như thế. Chị Trần Thị Nga, mẹ của Thảo cho biết: “Vợ chồng chúng tôi buôn bán nhỏ, gia đình lại không có ai trong ngành sư phạm hay nghiên cứu nhưng từ nhỏ Thảo đã chăm học và khi được học môn Vật lý thì rất say mê tìm tòi, nghiên cứu. Khi cháu đỗ thủ khoa vào Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong chúng tôi đã cảm thấy rất vui lòng về con, ai dè cháu còn đạt được thành tích như ngày hôm nay nữa”. Chị cho biết thêm, Thảo sinh ra đã yếu ớt, rất hay ốm đau và cũng vì luôn “sợ” cảnh chăm con ốm mà tới 14 năm sau chị mới “dám” sinh thêm con nữa. Hiện giờ, dù Thảo đã khỏe mạnh nhưng học lớp 11 em mới nặng chưa đầy 40kg, mắt thì cận tới 3,5 độ. Tuy nhiên, khi tiếp xúc với cô bé này mới thấy Thảo không chỉ học giỏi mà em còn để lại ấn tượng rất thú vị bởi lối nói chuyện rất duyên cùng vốn hiểu biết rộng về các vấn đề xã hội tới các hiện tượng tự nhiên và những câu chuyện ý nghĩa trong cuộc sống. Bạn bè vẫn thường gọi em là “cuốn từ điển sống” của lớp bởi khi đề cập tới những vấn đề trong phạm vi kiến thức, từ thời sự đến kiến thức khoa học của bộ môn và cả văn chương, ngoại ngữ Thảo cũng đều tỏ ra khá hiểu biết. Ngoài ra, Thảo còn là một “cây văn nghệ” của lớp khi hát rất hay và tích cực tham gia vào các phong trào đoàn thể của lớp, của trường. Hiện tại, Thảo là lớp phó học tập và em chỉ tạm dừng công việc quán xuyến việc học tập của lớp khi tham gia vào đội tuyển Ô-lim-pích tại Hà Nội. Em Đỗ Thùy Trang, bạn thân của Thảo chia sẻ: “Chúng em không bao giờ nghĩ Thảo là người chỉ biết đọc sách. Nếu ở vị trí lớp phó học tập, bạn ấy sẽ đòi hỏi mọi người làm thật tốt bài vở đặt ra, đúng thời gian, khoa học. Còn ngoài giờ học, Thảo cũng giống như bọn em vậy, cùng tập trung vui đùa, cùng ăn vặt nữa”. Nhìn những tấm giấy khen của Thảo treo trên tường mới biết, cô gái nhỏ này đã từng liên tiếp giành các giải thưởng từ ngày ở bậc tiểu học.
Năm lớp 5, khi học tại Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, Thảo đã đoạt giải nhất toàn tỉnh môn Văn - Tiếng Việt và Toán. Đến năm học lớp 9 tại Trường THCS Trần Đăng Ninh, Thảo đoạt giải nhì toàn tỉnh môn Vật lý và năm lớp 10 em lại giành Huy chương Vàng trong kỳ thi học sinh giỏi môn Vật lý vùng Nam đồng bằng sông Hồng. Đầu năm 2015 vừa qua, là học sinh lớp 11 tham dự kỳ thi học sinh giỏi quốc gia lớp 12, Thảo lại đoạt giải nhì và sau đó em chính thức lọt vào đội tuyển học sinh giỏi quốc gia đi thi học sinh giỏi khu vực châu Á. Đoạt được thành tích cao, nhưng bố mẹ Thảo cho biết: “Chúng tôi không bao giờ ép con phải học nhưng cháu say mê học ngày, học đêm, nhiều khi thấy con học nhiều quá rất thương mà không “nói” được cháu”. Bố của Thảo, anh Đinh Viết Hiền chia sẻ: “Thảo học quên cả ăn, biệt danh “Thảo còi” cũng xuất phát từ việc cháu gầy quá. Năm lớp 10, gia đình mới dám để cháu tự đi xe đạp đến trường. Nhà tôi chất đầy sách, phần lớn là sách Vật lý cháu nhờ thầy cô mua từ Hà Nội về để tự đọc hằng ngày”. Tuy nhiên, khi chia sẻ về việc học của mình, Thảo cho biết mình không hề “vất vả” như thế. Hằng ngày, ngoài thời gian học trên lớp, về nhà em vẫn dành thời gian xem ti vi, chơi với em gái nhỏ và chỉ làm thêm bài đến 11h là đi ngủ. Những hôm học khuya quá chỉ là “quên” mất thời gian mà thôi. Không chỉ dành thời gian cho môn Vật lý mà em chú ý học đều ở tất cả các môn. Điểm trung bình môn năm học lớp 10 của Thảo đạt 9,4 điểm, học kỳ I lớp 11 đạt 9,1 điểm, trong đó môn Toán, em luôn được điểm 10. Khi được chọn vào đội tuyển chuẩn bị so tài cùng 24 quốc gia và vùng lãnh thổ khác, Thảo và các bạn trong đoàn đã xác định, môn Vật lý của Trung Quốc nhiều năm liền tham dự ở các giải quốc tế đều là mạnh nhất và đề thi của nước bạn cũng không hề dễ dàng, nhưng với một tâm thế tự tin, Thảo không kỳ vọng mình sẽ đoạt giải cao mà tự nhủ sẽ cố gắng đem hết kiến thức đã được các thầy cô truyền dạy để có thể mang lại vinh quang cho Tổ quốc. Và quả thật, lần đầu tiên đội tuyển Vật lý của Việt Nam đã có thành tích xuất sắc nhất trong kỳ thi học sinh giỏi khu vực châu Á trong vòng 16 năm qua. Nâng niu tấm huy chương trên tay, Thảo nói em muốn cảm ơn nhiều đến các thầy, cô giáo của Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, nhất là thầy giáo Nguyễn Văn Huyên, lãnh đội đội tuyển học sinh giỏi Vật lý, người đã luôn ở bên động viên em trong học tập cũng như trong cuộc sống. Có được những cuốn sách quý, những tài liệu hữu ích để phục vụ cho việc học tập phần lớn đều do thầy cho mượn và định hướng để em đọc. Trong những ngày em tập huấn tại Hà Nội, thầy liên tục gọi điện, lên thăm, động viên em giữ gìn sức khỏe và bình tĩnh, tự tin trong kỳ thi. Và em cũng không quên chia sẻ cảm xúc của mình đối với các thầy, cô giáo Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã bồi dưỡng cho em thêm nhiều kiến thức và kỹ năng cần thiết trong 3 tuần tập huấn tại đây.
Từ chuyến đi xa lần đầu tiên để mang kiến thức của mình so tài cùng các bạn trong khu vực châu Á, Đinh Thị Hương Thảo đã mang về vinh quang cho gia đình, nhà trường và quê hương, đất nước. Mong rằng trong kỳ thi học sinh giỏi Vật lý quốc tế diễn ra vào tháng 7 tới tại Ấn Độ, em sẽ cùng đội tuyển học sinh giỏi Việt Nam tiếp tục gặt hái được thành công./.
Bài và ảnh: Hồng Minh