Cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, những năm qua, các vụ việc tranh chấp về kinh tế, dân sự, đất đai, hôn nhân gia đình và tình hình tội phạm trên địa bàn huyện Trực Ninh có chiều hướng gia tăng và tiềm ẩn nhiều phức tạp. Điều đáng nói là sau khi xét xử các vụ án, tài sản phải kê biên, định giá, đấu giá khó bán nên thời gian thi hành án kéo dài, ảnh hưởng đến quyền lợi của công dân và tình hình an ninh trật tự tại địa phương.
Trước tình hình trên, huyện ủy, UBND huyện Trực Ninh đã chỉ đạo Chi cục Thi hành án dân sự (THADS), các ngành chức năng và cấp ủy Đảng, chính quyền các xã, thị trấn thực hiện tốt Chỉ thị số 09-CT/TU của Ban TVTU về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác THADS. Hằng tháng, Chi cục THADS báo cáo bằng văn bản để Ban chỉ đạo về công tác THADS huyện cho ý kiến đối với các vụ việc có tính chất phức tạp, đồng thời chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, tổ chức doanh nghiệp và các xã, thị trấn hỗ trợ các biện pháp thi hành án, cung cấp thông tin, tài liệu kịp thời khi có yêu cầu của Chi cục THADS huyện. Từ năm 2012 đến nay, huyện duy trì nghiêm túc quy chế phối hợp giữa các cơ quan liên quan về công tác THADS theo quy chế phối hợp liên ngành số 01/2012/QCLT ngày 30-8-2012 giữa Viện KSND, TAND, Công an tỉnh, Sở Tài chính và Cục THADS tỉnh trong công tác THADS. Các cơ quan chức năng trong huyện có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với Chi cục THADS tổ chức thi hành nghiêm túc các bản án, quyết định của Tòa án. Chi cục THADS đã phối hợp chặt chẽ với Công an huyện thực hiện việc THADS trong các vụ án hình sự và tuyên truyền, vận động đối tượng và thân nhân của họ hỗ trợ thi hành án. Các quyền lợi và nghĩa vụ của đương sự đang chấp hành hình phạt tù đều được Chi cục THADS phối hợp với trại giam để thông báo, giáo dục, vận động phạm nhân hoặc thân nhân họ thực hiện như: Trả giấy tờ tùy thân; lập giấy ủy quyền cho người thân có xác nhận của trại giam; thu các khoản nghĩa vụ dân sự thông qua cán bộ trại giam… Đối với các trường hợp phạm nhân không có người thân hoặc nghĩa vụ của họ liên quan đến tài sản chung thì cán bộ THADS phải đến trực tiếp để phối hợp với cán bộ trại giam lập biên bản để xác nhận ý kiến của phạm nhân làm căn cứ tổ chức thi hành án. Để công tác THADS đạt hiệu quả, Chi cục THADS huyện còn phối hợp với Tòa án huyện trong việc giao nhận bản án, thu tiền án phí tại phiên tòa... Chi cục THADS huyện cùng với Viện KSND huyện duy trì kiểm tra, đối chiếu các loại sổ sách, đảm bảo đúng quy định. Các ý kiến của Viện KSND đều được đơn vị tiếp thu, trả lời và thực hiện đúng quy định. Do vậy, đối với hoạt động THADS, Viện KSND huyện đều thống nhất, không có kháng nghị. Ngoài ra, Chi cục cũng phối hợp chặt chẽ với chính quyền các xã, thị trấn và khu dân cư thực hiện công tác thi hành án. Cụ thể đã phối hợp với các xã, thị trấn tổ chức tuyên truyền sâu rộng các nội dung cơ bản của Luật THADS và các bộ luật có liên quan đến công tác thi hành án như: Bộ luật Hình sự, Bộ luật Dân sự, Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Đất đai… tới cán bộ và nhân dân, góp phần nâng cao nhận thức về công tác THADS. Trước đây, nhiều ngành, địa phương còn coi công tác THADS là nhiệm vụ của riêng cơ quan THADS nhưng hiện nay, các cơ quan, ban, ngành, các xã, thị trấn đã có sự phối hợp chặt chẽ. Các xã, thị trấn đều cử lãnh đạo xã hoặc cán bộ công an, tư pháp, địa chính, đại diện các ban, ngành, đoàn thể cùng cán bộ Chi cục THADS đến địa bàn dân cư để xác minh điều kiện thi hành án của đương sự; tuyên truyền, vận động, thuyết phục người phải thi hành án và thân nhân của họ thi hành giúp. Vì vậy, hiệu quả THADS được nâng lên rõ rệt; số vụ việc phải áp dụng biện pháp cưỡng chế ngày càng giảm. Từ năm 2014 đến nay, trên địa bàn huyện không có vụ việc nào phải áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành án. Có những việc khó khăn kéo dài, qua nhiều lần xét xử của tòa án, các bên đương sự làm đơn khiếu kiện vượt cấp, nếu áp dụng biện pháp cưỡng chế sẽ không đạt hiệu quả cao nên Ban chỉ đạo THADS huyện đã chỉ đạo cơ quan Thi hành án, các ngành chức năng và chính quyền địa phương giải thích, giáo dục để đương sự tự nguyện thi hành. Tiêu biểu như việc thi hành án phân chia tài sản sau ly hôn giữa anh Đào Văn Đ, thôn Chợ Đền, xã Trực Hưng phải trả cho chị Vũ Thị T, đội 7, xã Trực Mỹ một nửa ngôi nhà đang ở trị giá 60 triệu đồng. Ban đầu anh Đ một mực không chịu thi hành, cho rằng không ai có thể xâm phạm một nửa ngôi nhà anh đang ở. Nhưng sau khi được chấp hành viên và các ngành, đoàn thể của xã và thôn kiên trì vận động, giáo dục pháp luật về nghĩa vụ của người phải thi hành án và những tốn kém, thiệt thòi, ảnh hưởng của dư luận khi phải thực hiện biện pháp cưỡng chế thi hành án, cuối cùng anh Đ đã tự nguyện thi hành, bàn giao số tiền một nửa ngôi nhà trị giá 60 triệu đồng cho chị T.
Với việc tăng cường công tác phối hợp trong THADS đã giúp Chi cục THADS huyện Trực Ninh đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ việc có điều kiện thi hành, giảm tỷ lệ án tồn đọng, liên tục đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch giao. Năm 2014, Chi cục THADS huyện đã giải quyết xong 92,53% số việc và 92,30% số tiền trên tổng số việc và tiền có điều kiện thi hành, vượt trên 7%. Trong những tháng đầu năm 2015, đã thi hành và giải quyết xong 75,5% số việc và 75,7% số tiền trên tổng số việc và số tiền có điều kiện thi hành. Hiệu quả THADS ở Trực Ninh đã góp phần quan trọng bảo đảm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân, góp phần giữ gìn an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn./.
Trần Văn Trọng
