Sau hơn 4 năm triển khai thực hiện Quyết định số 37/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch số 31 ngày 29-9-2010 của UBND tỉnh về xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em, phong trào xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em ở tỉnh ta được phát triển cả về số lượng và chất lượng.
Các cháu Trường Mầm non xã Nghĩa Thái (Nghĩa Hưng) vui múa hát. |
Hằng năm, các nội dung xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em đã được các cấp, các ngành đồng bộ triển khai, lồng ghép với các chương trình chăm sóc, bảo vệ, giáo dục trẻ em, các hoạt động xã hội từ thiện. Ở nhiều địa phương, cấp uỷ Đảng, chính quyền đứng ra ký cam kết thực hiện xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em, đồng thời đã quan tâm thiết thực đến trẻ em như: xây dựng trường học, điểm vui chơi, làm đường, tổ chức các hình thức vui chơi, giải trí, văn hoá, văn nghệ, TDTT và hoạt động xã hội phù hợp với trẻ em ở từng lứa tuổi. Trẻ em có hoàn cảnh khó khăn được tham gia các hoạt động, được tiếp cận thông tin, bày tỏ ý kiến của mình… giúp các em được hoà nhập cộng đồng. Đặc biệt, công tác giáo dục trẻ em ở tỉnh ta đã có bước chuyển biến mới. Hệ thống giáo dục quốc dân tiếp tục được phát triển, gồm đủ các cấp học, bậc học và của mọi thành phần kinh tế như công lập, dân lập và tư thục; cơ sở vật chất cho phát triển giáo dục được tăng cường. Việc xây dựng môi trường học tập an toàn, thân thiện được đẩy mạnh. Tỷ lệ học sinh trong độ tuổi đi học ở bậc tiểu học, THCS đều tăng. Công tác chăm sóc sức khỏe trẻ em ngày càng được cải thiện. Trẻ em nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi được khám, chữa bệnh miễn phí tại các cơ sở y tế công lập. Các chỉ số về tỷ lệ trẻ em bị suy dinh dưỡng, tử vong trẻ em, tử vong bà mẹ… đều giảm. Công tác bảo vệ trẻ em đã chuyển hướng theo cách tiếp cận dựa trên nhu cầu và đáp ứng các quyền cơ bản của trẻ em. Việc phòng ngừa, giảm thiểu tình trạng trẻ em bị ngược đãi, xâm hại, bạo lực, bóc lột và rơi vào hoàn cảnh đặc biệt cũng như việc trợ giúp, phục hồi tái hòa nhập cộng đồng cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em bị tổn thương cũng có những chuyển biến tích cực. Các hoạt động vui chơi, giải trí cho trẻ em được các cấp, các ngành và các gia đình quan tâm… Để nâng cao hiệu quả phong trào xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em, năm 2014, Sở LĐ-TB và XH phối hợp với các huyện, thành phố tổ chức tập huấn cho 478 cán bộ cấp huyện, cấp xã, 1.196 cộng tác viên thôn, xóm, tổ dân phố về công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em, kế hoạch, tiêu chuẩn, quy trình đăng ký, đánh giá xã, phường phù hợp với trẻ em. Bên cạnh đó, Sở LĐ-TB và XH phối hợp với các ngành thành viên Ban điều hành Chương trình Bảo vệ chăm sóc trẻ em tỉnh tổ chức kiểm tra, giám sát về tiến độ xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em ở các huyện, thành phố. Qua kiểm tra ngẫu nhiên tại 20 xã, phường, thị trấn đăng ký xây và đạt tiêu chuẩn xã, phường phù hợp với trẻ em cho thấy, 100% các xã, thị trấn đều có nghị quyết của HĐND, UBND xã về thực hiện công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em; đều thành lập Ban chỉ đạo xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em. Về thực hiện các chỉ tiêu bảo vệ trẻ em, các xã được kiểm tra đều bảo đảm 100% trẻ em được đăng ký khai sinh đúng quy định, không có trẻ em lang thang kiếm sống, trẻ em phải làm việc xa gia đình, hay làm việc trong điều kiện nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; không có trẻ em bị xâm hại tình dục, bị buôn bán, bắt cóc, bị bạo lực; không có trẻ vi phạm pháp luật, sử dụng ma túy, nhiễm HIV. Về nhóm các chỉ tiêu chăm sóc trẻ em, 100% trẻ em mồ côi không người nuôi dưỡng, trẻ em bị bỏ rơi được hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng theo quy định; 100% trẻ sơ sinh được bú sữa mẹ sớm, cân đo trọng lượng, chiều dài ngay sau khi sinh; trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ các loại vắc-xin, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng giảm; 100% học sinh tiểu học và THCS được khám sức khỏe định kỳ; tỷ lệ trẻ em bị tai nạn, thương tích giảm. Về nhóm các chỉ tiêu giáo dục trẻ em: 85% trẻ em trong độ tuổi đến nhà trẻ, mẫu giáo, 100% trẻ em đi học đúng độ tuổi. Các xã, phường đều có điểm vui chơi giải trí cho trẻ em và tổ chức hoạt động vui chơi, giải trí cho trẻ em vào các dịp Tết Trung thu, Quốc tế Thiếu nhi. Với những hoạt động đồng bộ, hiệu quả, đến nay toàn tỉnh đã có 186 xã, phường đạt tiêu chuẩn phù hợp với trẻ em, chiếm 81,2% tổng số xã, phường trong tỉnh, tạo môi trường thuận lợi cho trẻ em phát triển toàn diện cả thể chất, trí tuệ và tinh thần.
Tuy nhiên, công tác chăm sóc trẻ em nói chung và xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em nói riêng vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Ở một số địa phương việc triển khai và thực hiện xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em chưa đồng bộ; nhiều nơi chưa bố trí kinh phí hoặc dành kinh phí cho các hoạt động của trẻ em quá thấp. Công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, nhất là chăm lo cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ở nhiều địa phương chưa được quan tâm đúng mức; còn nhiều gia đình thiếu kiến thức, kỹ năng về bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em… Nhằm phát huy hiệu quả phong trào xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em, tỉnh tiếp tục chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em, hỗ trợ kinh phí và bổ sung cán bộ tập trung thực hiện tốt các mục tiêu đã đăng ký trong năm 2015. Đồng thời, tuyên truyền và kêu gọi sự chung tay của gia đình, xã hội cũng như các cấp, ngành đối với công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em để tạo dựng môi trường an toàn, phù hợp cho trẻ phát triển./.
Bài và ảnh: Minh Tân