Xã Xuân Phú (Xuân Trường) có gần 1 vạn dân ở 15 xóm; trong đó có trên 60% đồng bào theo đạo Thiên chúa. Trước đây, đời sống vật chất, tinh thần của người dân trong xã còn nhiều khó khăn, phức tạp; ở nhiều địa bàn thôn, xóm vẫn tồn tại các tập tục lạc hậu trong cưới hỏi, ma chay, lễ hội... Trước thực trạng đó, Đảng ủy, UBND xã đã chỉ đạo các ngành, đoàn thể đẩy mạnh thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” (TDĐKXDĐSVH). Các ngành, đoàn thể đã tập trung tuyên truyền các tiêu chuẩn xây dựng gia đình văn hóa, làng văn hóa, xây dựng hương ước nhằm thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội. Bên cạnh đó, công tác vận động, đăng ký xây dựng gia đình văn hóa được triển khai ở các thôn, xóm. Quy trình đăng ký, bình xét và đề nghị công nhận danh hiệu Gia đình văn hóa được tổ chức thực hiện trên tinh thần công khai, dân chủ, đảm bảo cả về chất và lượng. Năm 2014, tỷ lệ hộ đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa” của xã đạt 85%. Trong phong trào xây dựng làng văn hóa, gia đình văn hóa, các hộ dân trong xã luôn nhắc nhở con cháu phát huy truyền thống hiếu học ở quê hương. Hiện nay, ở cả 15 xóm của xã đều thành lập chi hội Khuyến học hoạt động nền nếp và có quỹ khuyến học từ 10-15 triệu đồng. Tiêu biểu như các xóm Trưng Nhị, Cộng Hòa và 15 dòng họ trên địa bàn xã đều có quỹ khuyến học để động viên con em đạt thành tích cao trong học tập. Thông qua phong trào khuyến học khuyến tài, trình độ dân trí của người dân trong xã được nâng cao; các chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước được nhân dân thực hiện. Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm” các công trình cơ sở hạ tầng, đường làng, ngõ xóm, các thiết chế văn hóa đã được đầu tư xây dựng khang trang. Từ năm 1998, xã đã khuyến khích các xóm vận động nhân dân đóng góp xây dựng NVH, đồng thời hỗ trợ xây dựng mỗi NVH 10 triệu đồng. Đến nay, đã có 14/15 xóm trong xã có NVH. Các NVH đều được xây dựng với kinh phí hàng trăm triệu đồng, chủ yếu bằng nguồn vốn huy động từ nhân dân. Đi đầu trong công tác xã hội hóa xây dựng NVH là các xóm Cộng Hòa, Hoàng Anh. NVH xóm Cộng Hòa được xây dựng đầu tiên (năm 2001). Do có địa điểm sinh hoạt văn hóa, nên xóm luôn dẫn đầu xã về các phong trào văn hóa, văn nghệ, TDTT. Xóm Hoàng Anh là địa bàn thuần nông có 50% đồng bào theo đạo Thiên chúa. Năm 2006, nhân dân đã hưởng ứng đóng góp xây dựng NVH thành 5 đợt với tổng mức huy động 700 triệu đồng. Ở khuôn viên các NVH đều có sân chơi bóng chuyền, cầu lông thu hút đông đảo người dân đến tập luyện. Thực hiện chủ trương xây dựng NTM, các xóm trong xã đều quy hoạch diện tích sân tập thể thao, nhiều nơi đã san lấp ao, hồ, tạo mặt bằng để thanh, thiếu niên đá bóng, tập luyện bóng chuyền. Hằng năm, vào dịp kỷ niệm Ngày Quốc tế Người cao tuổi (1-10), Hội Người cao tuổi xã với trên 1.000 hội viên ngoài tổ chức giao lưu văn nghệ còn tổ chức giải cầu lông với sự tham gia của 15 đội người cao tuổi ở 15 xóm. Phong trào văn nghệ, TDTT của xã Xuân Phú ngày càng phát triển, góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân, gắn kết tình làng, nghĩa xóm. Trong phong trào xây dựng nếp sống văn hóa, các xóm đều soạn thảo hương ước, trong đó có các quy định chi tiết về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội. Việc tổ chức lễ cưới văn minh, tiết kiệm, mà vẫn đảm bảo những phong tục truyền thống địa phương đã được người dân tự giác thực hiện... Trước đây, hầu hết các đám cưới thường kéo dài 3 ngày, đến nay rút lại còn 1-2 ngày. Trong đó, cán bộ, công chức trong xã luôn gương mẫu thực hiện quy ước nếp sống văn minh khi tổ chức đám cưới cho con cháu. Hiện nay, các đám tang trên địa bàn xã đều tổ chức theo đúng quy chế, có sự chủ trì của cán bộ xóm phối hợp cùng gia quyến để các nghi lễ được tiến hành trang trọng, ngắn gọn, lược bỏ các hủ tục rườm rà, ăn uống linh đình. Các xóm trong xã cũng từng bước khôi phục, phát triển các trò chơi dân gian trong các lễ hội làng như: đấu roi, múa kiếm, thổi cơm thi, bắt vịt, leo cầu ngô, cờ tướng, đánh cờ người tại các lễ hội làng Cát Xuyên, Lẵng Năng thu hút đông đảo nhân dân tham gia.
Phong trào TDĐKXDĐSVH ở Xuân Phú đã tạo chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng nếp sống văn hóa, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương./.
Viết Dư
