Quảng cáo sản phẩm hàng hóa, dịch vụ là nhu cầu tất yếu trong quá trình sản xuất, kinh doanh và trao đổi hàng hóa dịch vụ giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng. Thực hiện chức năng quản lý Nhà nước đối với hoạt động quảng cáo, thời gian qua các sở: Công thương, VH,TT và DL, Sở TT và TT đã tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật về quảng cáo tới cán bộ Phòng VH-TT các huyện, thành phố, các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực quảng cáo và toàn thể nhân dân. Hướng dẫn quy trình thủ tục tiếp nhận hồ sơ thông báo sản phẩm quảng cáo, mẫu văn bản thông báo sản phẩm quảng cáo cho cán bộ làm công tác chuyên môn. Công khai quy trình đăng ký, thông báo việc tổ chức các hoạt động quảng cáo, bố trí nhân lực tiếp nhận hồ sơ thông báo hoạt động quảng cáo tại Trung tâm hành chính một cửa của sở. Trong năm 2013 và 6 tháng đầu năm 2014, cơ quan chức năng đã tiếp nhận, thẩm định 218 giấy tiếp nhận nội dung quảng cáo. Đồng thời thường xuyên tổ chức thanh tra, kiểm tra hoạt động quảng cáo tại các địa phương, đặc biệt là vùng nông thôn và khu vực giáp ranh để kiểm tra việc tiếp nhận, thẩm định, lưu giữ hồ sơ quảng cáo và chấn chỉnh những sai phạm trong quá trình thực hiện quảng cáo ngoài trời như: in biển hiệu quảng cáo sai quy định của pháp luật về kích cỡ, màu sắc; tỷ lệ giữa tên cơ sở với nhãn hiệu sản phẩm; quảng cáo sử dụng quá nhiều chữ nước ngoài mà không sử dụng chữ Việt; in tiếng nước ngoài lớn hơn phụ đề tiếng Việt; thời hạn đăng ký quảng cáo... Tuy nhiên, thời gian gần đây khá phổ biến tình trạng vi phạm pháp luật về hoạt động quảng cáo như không thông báo với cơ quan chức năng về hoạt động quảng cáo; quảng cáo tùy tiện, nội dung và hình thức quảng cáo không phù hợp với thuần phong mỹ tục và văn hoá, hoạt động quảng cáo rao vặt tràn lan gây mất trật tự và ảnh hưởng tới mỹ quan đô thị... Đặc biệt nhiều đơn vị cố tình quảng cáo thông tin sai sự thật về chất lượng sản phẩm dịch vụ; biến tướng hình thức quảng cáo thành hoạt động tư vấn tiêu dùng, hội nghị khách hàng; trình diễn sản phẩm mới... để bán sản phẩm, gây thiệt hại lớn đến quyền lợi của người tiêu dùng.
|
Biển hiệu quảng cáo sản phẩm may mặc Việt Tiến tại phố Quang Trung (TP Nam Định). |
Trong những tháng đầu năm 2014, cơ quan chức năng đã phát hiện ra một số vụ việc quảng cáo gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Điển hình là việc Cty TNHH Nam Dược, KCN Hòa Xá đã quảng cáo sản phẩm thực phẩm chức năng Viên khớp Bách xà không đúng với nội dung quảng cáo đã được Cục ATTP (Bộ Y tế) xác nhận gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng khi sử dụng. Ngay sau khi phát hiện, Cục ATTP đã tiến hành xử phạt và yêu cầu cơ sở dừng ngay hành vi vi phạm; tháo gỡ các nội dung quảng cáo sai quy định; cải chính trên phương tiện thông tin đại chúng về các nội dung quảng cáo sai, tiêu hủy tài liệu quảng cáo sai quy định. Tình trạng này không chỉ xuất hiện ở riêng sản phẩm Viên khớp Bách xà mà còn được phát hiện ở nhiều sản phẩm, doanh nghiệp khác, đặc biệt với nhóm hàng thực phẩm chức năng, thực phẩm dinh dưỡng... Trong lĩnh vực NN và PTNT, lợi dụng xu hướng xã hội hóa nguồn hỗ trợ đổi mới cơ cấu cây trồng vật nuôi và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nhiều doanh nghiệp sản xuất vật tư nông nghiệp đã lợi dụng hình thức phối hợp với các tổ chức hội, đoàn thể ở địa phương tổ chức hội thảo, trình diễn mô hình giống cây trồng, vật nuôi, phân bón, thuốc BVTV, chế phẩm sinh học... mà chưa có sự cho phép của Sở NN và PTNT hoặc các chi cục chuyên ngành của sở. Đáng lưu ý hơn, các hoạt động này không thực hiện đúng mục tiêu hỗ trợ nông dân tiếp cận với tiến bộ kỹ thuật mới mà chủ yếu lợi dụng sự thiếu thông tin của nông dân để quảng cáo giới thiệu, bán hàng. Một số tổ chức, cá nhân thực hiện các chương trình, dự án hỗ trợ người nghèo thông qua việc tặng bò hoặc các vật nuôi khác nhưng chưa thực hiện đúng các quy định về kiểm soát dịch bệnh đã gây hậu quả đáng tiếc cho đàn vật nuôi của địa phương. Vụ việc đàn bò của các xã Nam Điền và Nghĩa Hải (Nghĩa Hưng) bị bệnh lở mồm long móng gây thiệt hại lớn cho người dân được xác định nguyên nhân do lây lan từ đàn bò hỗ trợ thuộc chương trình từ thiện cho 6 hộ dân nghèo của địa phương nhưng chưa được kiểm dịch. Ngoài ra cũng do quảng cáo sai sự thật thổi phồng về cơ hội lợi nhuận, đã khiến người dân ở một số xã Giao Xuân, Giao Hải, Giao Thiện đầu tư thời gian, công sức nuôi một số loài sinh vật thực vật ngoại lai, nguy hiểm cho môi trường và sản xuất như chồn nhung, nấm cơ tùng nhung, côn trùng (gián, sâu)… Nguyên nhân của tình trạng vi phạm trong hoạt động quảng cáo chủ yếu là do sự hiểu biết, ý thức chấp hành pháp luật về quảng cáo của nhiều tổ chức, cá nhân còn hạn chế và chưa nghiêm túc; công tác quản lý Nhà nước chưa chặt chẽ, thiếu sự phối hợp của các ngành, các cấp, địa phương.
Để khắc phục tình trạng này, các ngành chức năng cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các hình thức hoạt động quảng cáo trên địa bàn xử lý kiên quyết theo quy định của pháp luật những hành vi vi phạm. Đẩy mạnh công tác quản lý hoạt động quảng cáo rao vặt; tích cực tuyên truyền trên phương tiện thông tin đại chúng tới địa bàn xã, phường, thị trấn để nâng cao nhận thức cho người dân; huy động các lực lượng đoàn thể và các gia đình trong việc quản lý hoạt động quảng cáo rao vặt. Khuyến cáo người dân cảnh giác trước những chiêu trò quảng cáo sai sự thật như trên và phản ánh kịp thời về các cơ quan chuyên môn để có giải pháp kiểm tra, xử lý kịp thời thích hợp, tránh những thiệt hại không đáng có cho người dân./.
Bài và ảnh:
Nguyễn Hương