Trên địa bàn tỉnh ta hiện có 38 cơ sở dạy nghề với đủ các loại hình, trình độ đào tạo, từ đại học, cao đẳng, trung cấp, sơ cấp nghề; quy mô đào tạo đạt 30.200 người/năm. Xác định vai trò quan trọng của công tác đào tạo nghề cho người lao động trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, những năm qua, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo các ngành chức năng, các địa phương triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, từng bước đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho người lao động.
Lớp học nghề điện tử tại Trường Trung cấp Nghề Kỹ thuật công nghiệp Nam Định. |
Ngày 24-6-2010, Ban TVTU đã ban hành Chỉ thị số 16-CT/TU về việc đẩy mạnh công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn. UBND tỉnh đã ban hành Quyết định phê duyệt Đề án “Đào tạo nghề cho lao động nông thôn tỉnh Nam Định đến năm 2020”. Hằng năm, UBND tỉnh đều xây dựng, triển khai kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia việc làm, dạy nghề, trong đó chỉ đạo các ngành chức năng triển khai hiệu quả dự án đổi mới và phát triển dạy nghề. Mục tiêu của dự án nhằm hỗ trợ phát triển hệ thống dạy nghề, nâng cao năng lực đào tạo lao động có kỹ năng nghề cao, từng bước tạo đột phá về chất lượng dạy nghề; hỗ trợ phát triển đồng bộ 20 nghề trọng điểm. Thực hiện các chương trình, dự án về đào tạo nghề cho người lao động, trong 3 năm qua, các trường và các cơ sở dạy nghề đã được hỗ trợ 77 tỷ đồng để xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị, bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, giảng viên, giáo viên đủ về số lượng và đạt chuẩn về chuyên môn với cơ cấu phù hợp; nâng cao chất lượng đào tạo và mở rộng quy mô đào tạo, đổi mới chương trình, giáo trình giảng dạy. Các trường, các cơ sở dạy nghề đã chú trọng phát triển chương trình học, học liệu trên cơ sở chương trình khung của Bộ LĐ-TB và XH đảm bảo phù hợp với thực tế và phù hợp với từng nhóm đối tượng, đồng thời đa dạng hóa các loại hình đào tạo, mở rộng quy mô và hình thức đào tạo, gắn đào tạo nghề với nhu cầu của thị trường lao động. Đổi mới và phát triển đào tạo nghề cho người lao động theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả đào tạo và tạo điều kiện thuận lợi để người lao động lựa chọn học nghề phù hợp với trình độ học vấn, điều kiện kinh tế và nhu cầu học nghề của bản thân, gắn đào tạo nghề với chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Các ngành được ưu tiên đầu tư là: hàn, mộc mỹ nghệ, công nghệ đúc kim loại, đúc dát đồng mỹ nghệ, công nghệ ô tô… Năm 2011, Trường Trung cấp nghề kỹ thuật công nghiệp Nam Định (Sở LĐ-TB và XH) được UBND tỉnh phê duyệt dự án đầu tư nghề trọng điểm quốc gia giai đoạn 2011-2015, gồm 3 nghề: hàn, điện tử dân dụng, công nghệ chế tạo vỏ tàu thủy. Được sự quan tâm của tỉnh, thời gian qua, nhà trường tiếp tục được đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị giảng dạy khá đồng bộ, hiện đại với 2 cơ sở tại Thị trấn Cát Thành với diện tích 4.452m2 và tại xã Việt Hùng (Trực Ninh) với diện tích gần 22 nghìn m2, tổng mức đầu tư trên 8 tỷ đồng, đáp ứng yêu cầu học, luyện tay nghề cho học sinh. Đội ngũ hơn 80 cán bộ, giáo viên của nhà trường luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, thường xuyên đổi mới phương pháp giảng dạy, tăng cường sử dụng các mô hình trực quan và thiết bị trợ giảng. Năm 2012, nhà trường là một trong 19 trường dạy nghề trong toàn quốc được Bộ LĐ-TB và XH công nhận đạt tiêu chuẩn kiểm định chất lượng dạy nghề cấp độ 3. Từ nhiều năm nay, nhà trường luôn duy trì quy mô đào tạo từ 1.500-1.800 học sinh; với 11 ngành đào tạo trình độ trung cấp, 14 ngành đào tạo trình độ sơ cấp; đào tạo các nghề: hàn, công nghệ chế tạo vỏ tàu thủy, cắt gọt kim loại, công nghệ ô tô, điện công nghiệp, điện tử công nghiệp, điện tử dân dụng, may thời trang, điêu khắc gỗ, công nghệ thông tin… cung ứng cho thị trường nguồn lao động có tay nghề, phù hợp với yêu cầu của các đơn vị sử dụng lao động và chương trình phát triển kinh tế của các địa phương. Hằng năm, 85-90% học sinh ra trường có việc làm ổn định và được các doanh nghiệp đánh giá cao về chất lượng tay nghề lao động.
Trung tâm Dạy nghề Hải Hậu được UBND tỉnh đầu tư dự án “Xây dựng trung tâm dạy nghề kiểu mẫu” từ năm 2010; được Bộ LĐ-TB và XH chọn là một trong 10 cơ sở dạy nghề kiểu mẫu cấp huyện của cả nước. Những năm qua, Trung tâm được đầu tư nâng cấp hệ thống các phòng học, xưởng thực hành, mua sắm trang thiết bị công nghệ dạy nghề tiên tiến, đồng bộ cho các nghề như: hàn điện, may công nghiệp, mộc mỹ nghệ, điện tử - điện công nghiệp, sửa chữa ô tô, trồng nấm… Bên cạnh đó, Trung tâm đã tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên từng bước chuẩn về chuyên môn nghiệp vụ; xây dựng chương trình, giáo trình giảng dạy phù hợp với từng đối tượng học; chú trọng việc thực hành, rèn luyện tay nghề cho học viên; mở lớp học tại các xã để bà con vừa học nghề, vừa tranh thủ công việc gia đình. Ngành nghề được lựa chọn gồm móc sợi, đan bẹ chuối xuất khẩu, thêu ren, may công nghiệp... phù hợp với nhiều đối tượng lao động, có thể tận dụng được thời gian nông nhàn. Năm 2013 và 6 tháng đầu năm 2014, Trung tâm đã tổ chức dạy nghề cho hơn 1.000 lao động, chủ yếu là các nghề: may công nghiệp, trồng cây cảnh, trồng và chế biến nấm, thêu ren, móc sợi, điện công nghiệp… Theo khảo sát của Trung tâm, trên 80% học viên có việc làm sau khi tốt nghiệp khóa học nghề và làm việc chủ yếu tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trên địa bàn. Nhiều lao động đã vay vốn mở cơ sở sản xuất tại địa phương, tạo việc làm, thu nhập ổn định cho nhiều lao động.
Với những biện pháp hiệu quả, thiết thực, những năm qua, công tác dạy nghề cho người lao động đã có chuyển biến tích cực. Từ năm 2010 đến năm 2013 đã đào tạo hơn 120.200 lao động cả 3 cấp trình độ nghề, góp phần nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề năm 2013 toàn tỉnh đạt 37,8%; riêng 6 tháng đầu năm 2014, đã tổ chức đào tạo nghề cho hơn 12 nghìn lao động. Để tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho người lao động, phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, thời gian tới, các ngành chức năng, các địa phương cần tích cực tuyên truyền, định hướng nghề nghiệp giúp người lao động có nhận thức đúng đắn về nghề để học và lựa chọn học nghề phù hợp. Tăng cường đào tạo nghề dài hạn có trình độ cao, đáp ứng nhu cầu phát triển của các doanh nghiệp trên địa bàn, đồng thời mở rộng đào tạo nghề ngắn hạn nhằm tạo cơ hội tìm việc làm cho người lao động. Quản lý chặt chẽ hoạt động của các cơ sở dạy nghề theo quy định của pháp luật, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá chất lượng đào tạo. Bên cạnh đó, các cơ sở dạy nghề cần bám sát Chương trình mục tiêu quốc gia việc làm, dạy nghề của tỉnh để xây dựng kế hoạch đào tạo dài hạn; xác định nghề trọng tâm, thế mạnh để tập trung đầu tư; nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên dạy nghề và đổi mới chương trình nhằm đào tạo người lao động toàn diện cả về trình độ, kỹ năng nghề và có tác phong công nghiệp, đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp./.
Bài và ảnh: Minh Tân