Đội ngũ cán bộ chuyên trách, CTV dân số là lực lượng nòng cốt trong việc tuyên truyền, vận động người dân thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về dân số và là nhân tố quan trọng trong việc hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch về công tác dân số - KHHGĐ. Vì vậy, ngành Dân số luôn quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ chuyên trách, CTV dân số.
 |
| CTV dân số xã Mỹ Hà (Mỹ Lộc) tuyên truyền, vận động phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ thực hiện KHHGĐ. |
Hằng năm, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh đã tổ chức nhiều lớp tập huấn cập nhật các chế độ, chính sách; tập huấn ghi chép đổi sổ hộ gia đình, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ chuyên trách dân số các xã, phường, thị trấn. Trung tâm Dân số - KHHGĐ các huyện, thành phố tổ chức tập huấn nâng cao nghiệp vụ và kỹ năng tuyên truyền, vận động cho đội ngũ CTV dân số ở các thôn, xóm, tổ dân phố. Nội dung tập huấn bao gồm các kiến thức về công tác dân số và phát triển, KHHGĐ, CSSKSS; phương pháp truyền thông, vận động người dân thực hiện chính sách dân số ở cơ sở; cách thu thập thông tin và ghi chép sổ hộ gia đình; thực hành các bài tư vấn trực tiếp cho đối tượng… Đối với đội ngũ cán bộ dân số đã có thâm niên công tác và kinh nghiệm tuyên truyền, vận động các lớp tập huấn chú trọng bồi dưỡng những kỹ năng, kiến thức mới và chính sách về lĩnh vực dân số; đối với những cán bộ chuyên trách, CTV dân số mới, nội dung tập huấn tập trung trang bị những kiến thức cơ bản để tuyên truyền về công tác dân số - KHHGĐ. Ngoài ra, mỗi khi triển khai một đề án, mô hình mới về dân số, các cán bộ chuyên trách và CTV dân số lại được đào tạo sâu hơn ở lĩnh vực mà mô hình, đề án triển khai. Chẳng hạn, với mô hình chăm sóc người cao tuổi dựa vào cộng đồng, đội ngũ cán bộ chuyên trách, CTV dân số được bồi dưỡng những kiến thức, kỹ năng tư vấn, chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi. Với đề án sàng lọc trước sinh và sơ sinh, cán bộ chuyên trách, CTV dân số được trang bị kỹ năng tuyên truyền, tư vấn cho các bà mẹ mang thai về lợi ích của đề án và quy trình sàng lọc, kỹ thuật lấy mẫu máu gót chân... Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh còn phối hợp với Trường Trung cấp Y tế Nam Định đào tạo lớp chuẩn viên chức về dân số cho đội ngũ cán bộ dân số huyện và các xã, thị trấn. Nhờ đó những năm qua, đội ngũ cán bộ dân số ở cơ sở đã thường xuyên bám sát địa bàn dân cư, tích cực tuyên truyền, vận động cán bộ, nhân dân thực hiện tốt chính sách dân số, góp phần hoàn thành các chỉ tiêu về dân số - KHHGĐ ở mỗi địa phương.
Tuy nhiên hiện nay, đội ngũ cán bộ dân số từ tuyến huyện, đến cơ sở chưa ổn định; cán bộ dân số cấp xã chưa được tuyển thành viên chức; chế độ đãi ngộ cũng chưa phù hợp. Trong khi đó, công tác dân số ngày càng nảy sinh nhiều vấn đề mới cần giải quyết như quy mô dân số lớn, mật độ dân số cao và tiếp tục tăng; tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh chưa được khắc phục; chất lượng dân số thấp… Từ năm 2013, nguồn kinh phí từ Chương trình mục tiêu quốc gia để hỗ trợ đội ngũ cán bộ chuyên trách dân số cấp xã không còn, vì vậy một số cán bộ đã xin nghỉ hoặc chuyển làm công tác khác. Trong số 229 cán bộ chuyên trách dân số của các xã, phường, thị trấn trong tỉnh, vẫn còn một số cán bộ yếu về kiến thức, thiếu kinh nghiệm và các kỹ năng tuyên truyền, vận động. Đặc biệt, theo quy định tại Nghị quyết số 14 ngày 7-12-2012 của HĐND tỉnh thì mỗi thôn, xóm, tổ dân phố có một CTV dân số, gia đình và trẻ em do chi hội trưởng phụ nữ kiêm nhiệm. Theo đó hiện toàn tỉnh có 3.707 CTV dân số, trong đó có 981 người do nhân viên y tế thôn, đội kiêm nhiệm; 2.165 người do chi hội trưởng phụ nữ kiêm nhiệm; còn lại 389 người do cán bộ ngành khác kiêm nhiệm. Sau khi thực hiện Nghị quyết số 14, đã có 1.537 CTV chuyển sang chi hội trưởng phụ nữ kiêm nhiệm. Đội ngũ cán bộ chuyên trách và CTV có sự biến động lớn nên công tác đào tạo, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ mới chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Nhiều CTV là chi hội trưởng phụ nữ, do tuổi đã cao nên việc thống kê, cập nhật thông tin biến động về công tác dân số để báo cáo còn chậm và thiếu chính xác. Ngoài ra, chi hội trưởng phụ nữ được bầu theo nhiệm kỳ, công tác tập huấn không kịp thời, ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động công tác dân số - KHHGĐ tại cơ sở.
Để tiếp tục nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ chuyên trách, CTV dân số, đáp ứng yêu cầu công việc trong giai đoạn hiện nay, ngành Y tế cần sớm có mô hình tổ chức phù hợp, đưa cán bộ chuyên trách dân số thành viên chức tại trạm y tế; tăng phụ cấp cho CTV dân số thôn, xóm, đồng thời có chính sách khen thưởng đối với những người làm tốt công tác tuyên truyền, vận động về dân số - KHHGĐ để khuyến khích họ gắn bó với công việc./.
Bài và ảnh: Lam Hồng
