Thực hiện Quyết định số 1067/1998/QĐ-TTg ngày 25-11-1998 của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng, quản lý, khai thác tủ sách pháp luật (TSPL), những năm qua các cấp, các ngành chức năng từ tỉnh đến cơ sở luôn quan tâm chỉ đạo, đầu tư xây dựng hệ thống TSPL tại các địa phương, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, trường học... Việc xây dựng, quản lý, khai thác có hiệu quả TSPL đã đem lại hiệu quả tích cực trong việc đưa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Sở Tư pháp trao sách cho tủ sách pháp luật các xã, thị trấn của huyện Giao Thủy. |
Theo số liệu của Sở Tư pháp, đến nay 100% các xã, phường, thị trấn trong tỉnh có TSPL, trung bình mỗi tủ sách có từ 100 đến 150 đầu sách. Mỗi tủ sách được phân chia thành các bộ phận sách, báo, tài liệu pháp lý như: công báo; các văn bản quy phạm pháp luật do địa phương ban hành; sách hỏi, đáp pháp luật về quyền và nghĩa vụ của công dân; các tờ gấp tuyên truyền, phổ biến pháp luật; sách hướng dẫn nghiệp vụ công tác chính quyền, hành chính, tư pháp cơ sở và báo pháp luật. Để thực hiện tốt việc xây dựng, quản lý, khai thác TSPL, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tư pháp lập danh mục sách, tài liệu pháp luật để hướng dẫn các cơ quan, đơn vị, địa phương kịp thời bổ sung cho các TSPL ở địa phương; hướng dẫn hình thức, biện pháp xây dựng, quản lý, khai thác TSPL theo đặc thù của từng địa phương; đồng thời hướng dẫn khai thác, quản lý, sử dụng và luân chuyển tài liệu pháp luật ở xã, phường, thị trấn xuống các ngăn sách pháp luật ở các NVH thôn, xóm, khu dân cư. Hằng năm, Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh đều ban hành kế hoạch và thành lập các đoàn kiểm tra công tác phổ biến, giáo dục pháp luật tại cơ quan, đơn vị và các huyện, xã, thị trấn, trong đó có nội dung kiểm tra về TSPL. Sở Tư pháp cũng duy trì thường xuyên công tác kiểm tra việc quản lý khai thác TSPL tại cấp xã. Từ đầu năm đến nay, Sở Tư pháp đã tiến hành kiểm tra việc quản lý và khai thác TSPL tại 35 xã, thị trấn, kịp thời chấn chỉnh những tồn tại; đồng thời định hướng cho các huyện, thành phố khi trang bị sách, tài liệu pháp luật cần có sự nghiên cứu, lựa chọn phù hợp với người đọc, trong đó cần quan tâm biên soạn tài liệu tìm hiểu pháp luật ngắn gọn, dễ hiểu, sát với nhu cầu của đời sống nhân dân, phục vụ cho việc đọc và phổ biến cho nhân dân. Việc bổ sung tư liệu thông tin, sách báo pháp luật cho TSPL cấp xã cũng được chính quyền các cấp trong tỉnh quan tâm thực hiện. Từ năm 2013, tỉnh đã đầu tư ngân sách mỗi năm 448 triệu đồng để mua sách pháp luật hỗ trợ cho các xã, phường, thị trấn. Trong 2 năm 2013 và 2014, UBND tỉnh đã giao Sở Tư pháp mua 104 đầu sách các loại với 35.041 cuốn; trong đó các đầu sách như: Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam, Luật Đất đai, Luật Hòa giải cấp phát tới tận các thôn, xóm, khu dân cư. Hằng quý, Sở Tư pháp biên soạn, phát hành Bản tin Tư pháp có nội dung hỏi, đáp pháp luật, giới thiệu văn bản pháp luật, phát hành 1.000 cuốn bản tin Tư pháp tới các sở, ban, ngành trong tỉnh, các TSPL cấp xã. Sở Tư pháp cũng thực hiện việc bàn giao kịp thời một số đầu sách pháp luật do Bộ Tư pháp cấp miễn phí cho các TSPL ở cơ sở phục vụ cho công tác chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã và phục vụ nhu cầu tìm hiểu pháp luật của nhân dân. Ngoài ra, TSPL cấp xã còn được cung cấp đầy đủ số lượng công báo của Trung ương và của tỉnh. Đây có thể coi là nguồn văn bản pháp luật đầy đủ nhất do Nhà nước cấp đến tận các xã, phường, thị trấn để các địa phương khai thác phục vụ cho hoạt động quản lý Nhà nước và công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ở địa phương. Ngoài ra, hằng năm, UBND các xã, phường, thị trấn cũng thực hiện nghiêm túc việc đầu tư kinh phí mua bổ sung đầu sách pháp luật vào TSPL theo quy định. Để đổi mới, phát huy hiệu quả khai thác TSPL, nhiều địa phương đã thực hiện việc chuyển vị trí TSPL từ UBND xã, phường, thị trấn tới điểm bưu điện văn hóa và luân chuyển sách, tài liệu pháp luật giữa các loại hình tủ sách, ngăn sách pháp luật trên địa bàn để thuận tiện cho việc đọc, nghiên cứu của cán bộ và nhân dân. Tại huyện Hải Hậu trong quá trình xây dựng NTM, cùng với việc tiến hành xây dựng NVH tại các thôn, xóm, các địa phương đã đầu tư xây dựng tủ sách tại các NVH, trong đó có ngăn sách pháp luật phục vụ nhu cầu tìm hiểu pháp luật của nhân dân. Hiện nay, một số xã, thị trấn trong huyện đã thực hiện việc luân chuyển sách pháp luật từ TSPL của xã, thị trấn tới tủ sách các NVH thôn, xóm, khu dân cư trên địa bàn để cán bộ cơ sở và nhân dân tìm hiểu. Ông Phạm Văn Tới, cán bộ hưu trí xã Hải Đường cho biết, từ khi NVH thôn có tủ sách, đặc biệt là ngăn sách pháp luật đã giúp chúng tôi có thể cập nhật kịp thời các chính sách ưu đãi của Đảng, Nhà nước về hỗ trợ các đối tượng bảo trợ xã hội, người có công…, không chỉ những người lớn tuổi mới tìm đến ngăn sách pháp luật, mà có rất nhiều đối tượng thanh niên, phụ nữ, nông dân cũng đến tìm đọc các sách về hỗ trợ sản xuất, quy định của pháp luật về dân số, hôn nhân gia đình…, từ đó hiểu và chấp hành theo pháp luật.
Tuy nhiên, việc khai thác, quản lý và sử dụng TSPL tại các địa phương hiện nay vẫn còn một số tồn tại như: Nơi đặt TSPL chưa thuận tiện cho việc nghiên cứu, tìm đọc của cán bộ và nhân dân; nhiều sách, văn bản pháp luật quan trọng, thiết thực mới ban hành không được bổ sung kịp thời; một số TSPL tại các xã còn mang tính hình thức, chưa phát huy được hiệu quả. Một số xã, phường, thị trấn ít quan tâm đến việc tuyên truyền, giới thiệu các loại sách pháp luật trong TSPL với người dân... Vì vậy, thời gian tới bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền vai trò, vị trí, tầm quan trọng của TSPL, các địa phương cần tăng cường luân chuyển sách pháp luật về cơ sở, thực hiện xã hội hóa đầu tư xây dựng tủ sách, ngăn sách pháp luật đặt tại NVH thôn, xóm, khu dân cư và những nơi thuận lợi, phù hợp. Các ngành chức năng khi trang bị sách, tài liệu pháp luật cần nghiên cứu, lựa chọn các đầu sách phù hợp với nhiều đối tượng bạn đọc. Các xã, phường, thị trấn cần quan tâm biên soạn tài liệu tìm hiểu pháp luật ngắn gọn, dễ hiểu, sát với nhu cầu của nhân dân để phục vụ tốt cho việc đọc, tìm hiểu pháp luật của người dân./.
Bài và ảnh: Trần Văn Trọng