Cần mua cái máy tính xách tay phục vụ công việc nhưng lại eo hẹp về tài chính, chị Bùi Thị Hồng Thêu, phố Nguyễn Tri Phương (TP Nam Định) đến cửa hàng Viettel Store Trần Hưng Đạo (TP Nam Định) để tham khảo chương trình bán hàng trả góp. Qua xem xét, chị đã lựa chọn được sản phẩm phù hợp là máy tính xách tay B470 của hãng Lenovo với giá niêm yết trên 9 triệu đồng, giá khuyến mại 7 triệu đồng; chị có thể mua hàng trả góp do Cty Home Credit cung cấp dịch vụ với những ưu đãi hấp dẫn như: thủ tục đơn giản, nhanh gọn (chỉ cần mang sổ hộ khẩu và chứng minh nhân dân hoặc giấy phép lái xe); thời gian xét duyệt hồ sơ trong vòng 30 phút; thời hạn trả góp linh hoạt từ 6, 9 đến 12 tháng; được miễn trả cả gốc và lãi trong tháng cuối (đối với hợp đồng thời hạn trả góp 12 tháng); một hợp đồng có thể mua nhiều loại sản phẩm... Nghe nhân viên tư vấn về vô số những tiện ích, lại thấy mức tiền trả hằng tháng vừa phải, hợp với khả năng tài chính của mình, thủ tục lại nhanh gọn nên chị Thêu quyết định mua trả góp. Chụp ảnh khách hàng, lấy số điện thoại di động của chị và 5 người thân trong gia đình, sao chụp các giấy tờ, 15 phút sau nhân viên Cty Home Credit thông báo hồ sơ của chị đã được duyệt, chỉ cần trả trước 2 triệu đồng và ký tên vào hợp đồng là chị có máy tính xách tay mang về. Sau khi ký hợp đồng và ngồi chờ nhận máy, chị đọc lại hợp đồng; nhẩm tính mỗi tháng chị phải trả 672 nghìn đồng và trả liên tục trong vòng 11 tháng (tháng cuối được miễn); tổng số tiền trả góp để mua sản phẩm là 7 triệu 392 nghìn đồng. Như vậy, cộng với 2 triệu đồng đặt trước, tổng số tiền chị phải trả là 9 triệu 392 nghìn đồng, cao hơn giá gốc niêm yết không khuyến mại. Tính ra với khoản vay 5 triệu đồng, trong vòng 11 tháng, chị phải trả lãi 2 triệu 392 nghìn đồng. Không chỉ mình chị Thêu “tá hỏa” khi biết mình đang phải trả mức lãi suất “trên trời” của phương thức trả góp này. Anh Trần Văn Thuấn, đường Văn Cao (TP Nam Định) muốn đổi chiếc điện thoại di động đời mới. Đến Siêu thị Thế giới di động (TP Nam Định) sau khi dạo một vòng tham khảo anh thấy ưng chiếc điện thoại HTC One M8 có giá niêm yết 16 triệu 790 nghìn đồng nhưng lại không đủ tiền mặt. Anh Thuấn được tư vấn hình thức mua trả góp với 3 Cty tài chính cung cấp dịch vụ hỗ trợ cho vay mua hàng trả góp là: Home Credit, ACS và FE Credit (thuộc Ngân hàng VPBank). Với thời hạn 12 tháng, trả trước 30% giá trị sản phẩm (tương đương 5,037 triệu đồng), trong vòng 12 tháng anh Thuấn phải thanh toán cho Cty ACS 1,238 triệu đồng/tháng. Tính ra, tổng giá trị sản phẩm khi kết thúc hợp đồng là 19,893 triệu đồng, cao hơn 3,103 triệu đồng so với giá niêm yết. Nhận thấy số tiền lãi phải trả quá cao, anh tiếp tục tìm hiểu dịch vụ của các Cty khác. Càng tìm hiểu anh càng “giật mình” vì mức lãi suất của các Cty tài chính áp dụng khi hỗ trợ cho vay mua hàng trả góp. Gói cho vay của Cty FE Credit, thời hạn và số tiền trả trước tương đương Cty ACS, số tiền phải góp hằng tháng là 1,357 triệu đồng; tổng giá trị sản phẩm khi hoàn thành trả góp sẽ là 21,321 triệu đồng, cao hơn giá niêm yết 4,531 triệu đồng. Gói cho vay của Cty Home Credit, số tiền góp mỗi tháng sẽ là 1,469 triệu đồng; tổng giá trị thanh toán sẽ là 22,665 triệu đồng, cao hơn 5,875 triệu đồng so với giá niêm yết.
Khách hàng lựa chọn sản phẩm điện thoại, máy tính tại Siêu thị Thế giới di động (TP Nam Định). |
Các sản phẩm điện tử như điện thoại di động, máy tính xách tay, Ipad… thay đổi mẫu mã liên tục nên đây là mặt hàng được nhiều Cty tài chính cung cấp dịch vụ bán trả góp để kích cầu như: chuỗi cửa hàng Viettel Store; Thế giới di động; FPT Shop… kết hợp với các Cty tài chính ACS, Home Credit, FE Credit. Đối với khách hàng, dịch vụ này khá tiện ích, thủ tục nhanh gọn, không phải thế chấp tài sản, không phải chứng minh thu nhập và không cần công chứng giấy tờ, thời hạn trả góp linh hoạt từ 6-18 tháng, mức thanh toán ban đầu từ 10-80% tổng trị giá sản phẩm... Đặc biệt thời gian duyệt hồ sơ nhanh, từ 15 phút đến 24 giờ tuỳ giá trị sản phẩm và tỷ lệ hồ sơ được duyệt cao từ 60-80%. Hình thức thanh toán cũng tiện ích, khách hàng có thể trực tiếp nộp tiền trả góp tại siêu thị, đại lý hoặc chuyển khoản, thanh toán bằng đường Bưu điện. Do vậy, hình thức mua hàng trả góp đang là biện pháp hữu hiệu để hỗ trợ kích cầu tiêu dùng đối với nhóm khách hàng có thu nhập trung bình hoặc thấp. Tuy nhiên, mức lãi suất trả góp cao hơn nhiều lần so với mức cho vay tiêu dùng do Ngân hàng Nhà nước quy định. Cụ thể, gói vay 5 triệu đồng để mua máy tính xách tay Lenovo B470 ở cửa hàng Viettel Store Trần Hưng Đạo của Cty Home Credit cung cấp trong 12 tháng lãi suất 52,68%/năm; gói vay 11,753 triệu đồng để mua điện thoại di động HTC One M8, trả góp trong 12 tháng của các Cty tài chính áp dụng tại Siêu thị Thế giới di động lần lượt là: Cty ACS mức lãi suất thực 29,84%/năm; Cty FE Credit là 46,15%/năm; Cty Home Credit là 63,19%/năm. Thông tin này Cty thường lờ đi nên các khách hàng không có kinh nghiệm sẽ không tính được trong quá trình giao dịch. Nhiều khách hàng khi biết được mức lãi suất quá cao thì mọi chuyện “đã rồi”?! Không những thế, nếu vay ngân hàng thì lãi suất sẽ giảm theo mức tiền gốc đã thanh toán, nhưng với dịch vụ này đều áp dụng lãi suất “cào bằng”, tức là số tiền lãi tháng đầu trả góp cũng bằng tháng cuối cùng chứ không giảm theo tỷ lệ số tiền gốc đã thanh toán.
Mua bán hàng trả góp là giao dịch dân sự thoả thuận với điều kiện mức lãi suất phải hợp pháp. Các mức lãi suất của các nhà cung cấp dịch vụ trả góp đang áp dụng hiện nay tuy hợp pháp nhưng không hợp lý, “cắt cổ” người tiêu dùng, thực sự không mang tính kích thích tiêu dùng. Với khách hàng, hết sức cẩn trọng với các lời mời mua hàng tiêu dùng trả góp, để tránh bị “há miệng mắc quai”./.
Bài và ảnh: Thành Trung