Thời gian qua trên địa bàn tỉnh phát sinh một số vấn đề phức tạp liên quan đến công tác quản lý đất đai, ảnh hưởng bất lợi đến phát triển kinh tế - xã hội. Để góp phần giải quyết hiệu quả các khiếu nại, tố cáo (KNTC) về đất đai, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở TN và MT tập trung phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan nghiên cứu, rà soát thống nhất phương án giải quyết bảo đảm đúng pháp luật, không để dây dưa, kéo dài.
 |
| Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân sau dồn điền, đổi thửa ở xã Minh Tân (Vụ Bản). |
Theo Công văn số 418/STNMT-TTra ngày 21-3-2014 của Sở TN và MT hướng dẫn: căn cứ vào các văn bản Nghị quyết số 49/2013/QH13 ngày 21-6-2013 của Quốc hội và Công văn số 92/TCQLĐĐ-CSPC ngày 27-1-2014 của Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ TN và MT): đối với các hộ gia đình, cá nhân đã chuyển nhượng quyền SDĐ nông nghiệp cho doanh nghiệp làm mặt bằng sản xuất, kinh doanh hoặc chuyển nhượng quyền SDĐ cho hộ gia đình, cá nhân khác để sản xuất nông nghiệp theo hợp đồng mà hợp đồng này đã được đăng ký tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thì từ thời điểm hợp đồng có hiệu lực quyền SDĐ của hộ gia đình, cá nhân chuyển nhượng đã chấm dứt; phát sinh quyền SDĐ của tổ chức kinh tế hoặc của hộ gia đình, cá nhân nhận chuyển nhượng quyền SDĐ. Theo Điều 2, Nghị định số 126/2013/NĐ-CP ngày 15-1-2013 thì hộ gia đình, cá nhân đã chuyển nhượng quyền SDĐ nông nghiệp cho doanh nghiệp để chuyển mục đích SDĐ làm mặt bằng sản xuất, kinh doanh hoặc chuyển nhượng quyền SDĐ nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân khác, nay đòi lại quyền SDĐ, hoặc đòi bồi thường, hỗ trợ cho diện tích đất đã chuyển nhượng trong thời gian tiếp theo tính từ năm 2013 là không đúng quy định của pháp luật và không giải quyết được. Đối với các trường hợp cơ quan Nhà nước thu hồi đất, bồi thường, GPMB sau khi quy hoạch, kế hoạch SDĐ được công bố hoặc khi có dự án đầu tư có nhu cầu SDĐ phù hợp với quy hoạch, kế hoạch SDĐ được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xét duyệt, quyết định thu hồi đất và phương án bồi thường, GPMB, tái định cư đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xét duyệt, được công bố công khai, có hiệu lực thi hành, người bị thu hồi đất phải chấp hành quyết định thu hồi đất. Đối với trường hợp thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế trong trường hợp đầu tư xây dựng KCN, khu công nghệ cao, khu kinh tế và các dự án đầu tư lớn theo quy định của Chính phủ, sau khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao thì quyền SDĐ của người SDĐ chấm dứt. Đối với các trường hợp hộ gia đình, cá nhân đã bị Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, phát triển kinh tế nay đòi lại đất hoặc đòi bồi thường về đất cho thời hạn SDĐ tiếp theo tính từ sau năm 2013 là không phù hợp với các quy định của pháp luật và không có cơ sở giải quyết. Ngày 22-4-2014, UBND tỉnh đã ban hành Thông báo số 62/TB-UBND yêu cầu các huyện, thành phố chỉ đạo các xã, thị trấn làm rõ nguyên nhân phát sinh kiến nghị, KNTC về đất đai liên quan đến công tác dồn điền, đổi thửa (DĐĐT) tại địa phương để chỉ đạo giải quyết theo hướng sau: trường hợp phương án DĐĐT thực sự phù hợp, khách quan, đảm bảo công bằng, được đại đa số nhân dân đồng tình nhất trí thì tích cực tổ chức tuyên truyền và vận động để người dân hiểu và chấp hành theo phương án đã được thông qua từ cơ sở và được UBND xã phê duyệt. Trường hợp có biểu hiện làm sai hoặc vụ lợi thì phải chỉ đạo kiểm tra, làm rõ và chỉ đạo lập phương án sửa chữa, khắc phục trên cơ sở dân chủ, công khai, minh bạch, đảm bảo thực hiện đúng Pháp lệnh Dân chủ ở cơ sở và đúng hướng dẫn về công tác DĐĐT, kiểm điểm xử lý nghiêm cán bộ có sai phạm. Trường hợp cần thiết tiến hành thanh tra, kết luận và xử lý theo quy định. Ban thường vụ các huyện ủy và thành ủy giao nhiệm vụ, gắn trách nhiệm và xem xét trách nhiệm giải quyết cụ thể của các đồng chí bí thư, chủ tịch các xã, thị trấn phát sinh kiến nghị, KNTC về công tác DĐĐT. Trường hợp cố tình cản trở gây khó khăn trong công tác DĐĐT, yêu cầu UBND huyện, thành phố chỉ đạo kiểm tra, công khai kết quả kiểm tra và chỉ đạo thực hiện nghiêm túc phương án DĐĐT đã được phê duyệt. Giao UBND các huyện, thành phố tổng rà soát lại thủ tục giao ruộng theo phương án DĐĐT, hoàn thiện biên bản giao ruộng tại thực địa và khẩn trương lập hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ sau DĐĐT. Sở TN và MT hướng dẫn UBND các huyện, thành phố hoàn thiện hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ sau DĐĐT, hoàn thiện biên bản giao ruộng tại thực địa và khẩn trương lập hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ sau DĐĐT theo lộ trình: trong năm 2014 chậm nhất hoàn thành toàn bộ biên bản giao đất và đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ của từng hộ. Trong năm 2015 hoàn thành lập phiếu thửa (kể cả trường hợp phải đo đạc đơn lẻ từng thửa) điều chỉnh hồ sơ địa chính và hoàn thành cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ sau DĐĐT; yêu cầu UBND các huyện, thành phố thực hiện nghiêm túc việc dành 10% tiền cấp quyền SDĐ để thực hiện, trước mắt ưu tiên cho công tác cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ sau DĐĐT. Bên cạnh việc thống nhất phương án giải quyết, các địa phương cần nâng cao hơn nữa trách nhiệm của chính quyền địa phương trong công tác giải quyết KNTC về đất đai tồn đọng, kéo dài. Đối với vụ việc phức tạp, đông người tham gia thì Chủ tịch UBND các cấp trực tiếp chỉ đạo rà soát, giải quyết. Các vụ việc sau khi đã rà soát, thống nhất biện pháp giải quyết, yêu cầu UBND các cấp triển khai thực hiện nghiêm túc. Đối với những vụ việc KNTC mới phát sinh, UBND các cấp cần phối hợp với Sở TN và MT chủ động trao đổi thông tin để thống nhất phương án giải quyết, không để dây dưa, kéo dài làm hết thời hiệu hoặc chỉ giải quyết cho hết trách nhiệm mà không triệt để làm phát sinh thêm số vụ việc tồn đọng. Đồng thời, cần xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong giải quyết tranh chấp, KNTC của công dân. Các cơ quan cấp tỉnh cần tăng cường công tác thanh tra trách nhiệm trong việc giải quyết tranh chấp, KNTC của công dân về đất đai, nhằm phát hiện chấn chỉnh kịp thời những yếu kém; xử lý nghiêm, đúng pháp luật các trường hợp vi phạm. Tăng cường đối thoại, vận động, thuyết phục người dân; kiên quyết xử lý nghiêm những trường hợp cố tình lợi dụng việc khiếu kiện để gây rối, kích động KNTC, nhất là KNTC đông người. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của Luật Tố tụng hành chính đảm bảo công dân hiểu đúng quyền khiếu kiện của mình trong lĩnh vực đất đai, tránh khiếu kiện tràn lan, không đúng đối tượng, thực hiện không đúng quyền, gây lãng phí thời gian và tiền của của Nhà nước và nhân dân./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
