Tháng hành động vì trẻ em năm 2014 với chủ đề “Hành động vì một xã hội không bạo lực, không xâm hại trẻ em” diễn ra từ ngày 1 đến 30-6, nhằm tiếp tục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, đoàn thể, gia đình và toàn xã hội về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác chăm sóc, giáo dục trẻ em đối với sự phát triển của đất nước, giúp cho trẻ em được sống trong môi trường an toàn, lành mạnh và có điều kiện phát triển toàn diện.
Cô và trò Trường Mầm non xã Minh Tân (Vụ Bản) trong giờ hoạt động ngoài trời. |
Theo Cục Bảo vệ chăm sóc trẻ em (Bộ LĐ-TB và XH), thời gian qua, tình trạng xâm hại, bạo lực và ngược đãi trẻ em có chiều hướng gia tăng, với tính chất ngày càng nghiêm trọng. Trung bình mỗi năm cả nước xảy ra khoảng 1.000 vụ xâm hại và bạo lực đối với trẻ em. Phần lớn những vụ bạo lực trẻ em, đối tượng xâm hại, bạo lực trẻ em là người thân, gần gũi với các em như cha, mẹ, người chăm sóc. Tuy nhiên, những đối tượng bạo lực, xâm hại trẻ em này thường che giấu hành vi phạm tội của mình; chỉ khi những vụ việc bạo lực, xâm hại trẻ em ở mức nghiêm trọng, được thông báo, điều tra thì đối tượng xâm hại mới bị xử lý theo pháp luật. Hành vi xâm hại, bạo lực trẻ em thường diễn ra ngay tại gia đình dưới nhiều hình thức và mức độ khác nhau. Nhiều ông bố, bà mẹ còn quan niệm "yêu cho roi, cho vọt ", trừng phạt khi trẻ mắc lỗi bằng bạo lực. Qua nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy, bạo lực, bóc lột và xâm hại có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, thể chất và tinh thần của trẻ. Những hệ lụy của bạo lực đối với trẻ em có thể tác động tới tăng trưởng kinh tế do giảm năng suất lao động, khuyết tật và giảm chất lượng cuộc sống. Tại tỉnh ta, theo thống kê của Sở LĐ-TB và XH, trong năm 2013 và 5 tháng đầu năm 2014, toàn tỉnh không có trường hợp trẻ em bị ngược đãi, bạo lực; có 2 trường hợp trẻ em bị xâm hại tình dục, không có trẻ em bị buôn bán, bắt cóc. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều trẻ em có nguy cơ bị xâm hại, bóc lột, bạo lực: 657 trẻ em mồ côi không nơi nương tựa, bị bỏ rơi; 591 trẻ em lao động trong điều kiện nặng nhọc, nguy hiểm; 2.907 trẻ em làm việc xa gia đình; 95 trẻ em lang thang; 61 trẻ em vi phạm pháp luật; hơn 6.600 trẻ em có bố mẹ ly hôn, gia đình có bạo lực; hơn 5.700 trẻ em sống trong gia đình có người vi phạm pháp luật, mắc các tệ nạn xã hội (ma túy, cờ bạc, mại dâm...); 7.400 trẻ em không sống cùng với bố mẹ (từ 6 tháng trở lên) do bố mẹ đi làm ăn xa... Những năm qua, công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em đã được Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, các ngành, đoàn thể quan tâm đầu tư, chăm lo về mọi mặt. Hầu hết trẻ em được chăm sóc sức khỏe, được học tập và tham gia các hoạt động văn hóa, vui chơi giải trí lành mạnh, có cơ hội phát triển toàn diện. Trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được hưởng chính sách an sinh xã hội của Đảng, Nhà nước. Hiện toàn tỉnh có 1.837 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được hưởng trợ cấp thường xuyên. 100% trẻ em dưới 6 tuổi và 17.595 trẻ em thuộc hộ nghèo được cấp thẻ BHYT. Các ngành chức năng và các đoàn thể thường xuyên tổ chức các hoạt động vui chơi giải trí lành mạnh, bổ ích như: “Ngày hội thiếu nhi hè”, “Tiếng hát chim sơn ca thành phố” và các hoạt động TDTT, tham quan, cắm trại, tìm hiểu di tích lịch sử. Bên cạnh đó, các ngành chức năng, các địa phương đã đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, vận động xã hội nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ và nhân dân về công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, nhất là việc bảo vệ các quyền cơ bản cho trẻ em. Để nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ trẻ em, giảm thiểu tình trạng trẻ em bị bạo lực, xâm hại, Sở LĐ-TB và XH đã triển khai hiệu quả nhiều biện pháp như: hướng dẫn các địa phương xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em; hằng năm, tổ chức tập huấn cho đội ngũ cán bộ làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em các huyện, thành phố, xã, phường, thị trấn và CTV ở thôn, xóm, tổ dân phố về kỹ năng bảo vệ trẻ em, kỹ năng quản lý và xây dựng kế hoạch thực hiện công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em, nhất là đối với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt. Tổ chức điểm vận hành hệ thống cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em cấp tỉnh và ở 2 huyện: Hải Hậu và Trực Ninh; tập huấn, trợ giúp nâng cao năng lực, kỹ năng bảo vệ trẻ em cho người là cha mẹ, người chăm sóc trẻ em. Sở LĐ-TB và XH còn triển khai thực hiện nhiều mô hình bảo vệ trẻ em dựa vào cộng đồng như: Mô hình trợ giúp trẻ em lang thang, trẻ em phải lao động nặng nhọc, tiếp xúc với chất độc hại, xa gia đình dựa vào cộng đồng tại 2 xã Minh Thuận và Quang Trung (Vụ Bản); mô hình tiếp cận các dịch vụ chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS, trẻ khuyết tật tại 2 xã Giao Tiến và Giao Nhân (Giao Thủy), qua đó góp phần ngăn ngừa, hạn chế trẻ em rơi vào hoàn cảnh đặc biệt, bị bóc lột, xâm hại, bạo lực.
Tháng hành động vì trẻ em là thời gian cao điểm của phong trào, nhằm tuyên truyền, vận động toàn xã hội tham gia bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em. Đặc biệt, Tháng hành động vì trẻ em năm nay là dịp để thúc đẩy hơn nữa sự quan tâm của toàn xã hội đối với công tác bảo vệ trẻ em, giảm thiểu số trẻ em bị xâm hại, bạo lực về thể chất, tinh thần; đảm bảo cho trẻ được sống trong môi trường lành mạnh và an toàn. Tại lễ phát động Tháng hành động vì trẻ em năm 2014, đồng chí Bùi Đức Long, Ủy viên Ban TVTU, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Chủ tịch Hội đồng bảo trợ Quỹ Bảo trợ trẻ em tỉnh khẳng định: Trẻ em là tương lai của đất nước. Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đặc biệt đến công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em. Các cấp, các ngành cần tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm làm chuyển biến sâu sắc nhận thức của toàn xã hội về ý nghĩa, tầm quan trọng của sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em cũng như phòng ngừa, hạn chế tối đa tình trạng trẻ em bị bạo lực, xâm hại do thiếu sự quan tâm, chăm sóc, giáo dục của gia đình, nhà trường và cơ quan chức năng; phát hiện, ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi ngược đãi, bạo hành, xâm hại trẻ em. Tiếp tục thực hiện hiệu quả Chương trình hành động vì trẻ em tỉnh Nam Định giai đoạn 2013-2020. Xây dựng điểm và nhân rộng các mô hình bảo vệ trẻ em tại cộng đồng hiệu quả. Vận động toàn xã hội tham gia cải thiện điều kiện sống, tạo cơ hội để trẻ em được sống trong môi trường an toàn, lành mạnh, được phát triển toàn diện. Trước mắt, trong dịp hè tổ chức tốt hoạt động văn hóa, thể thao để trẻ em được vui chơi, giải trí lành mạnh, bổ ích; bảo vệ, phòng tránh tai nạn thương tích, tai nạn đuối nước cho trẻ em./.
Bài và ảnh: Minh Tân