Những năm qua, phong trào thi đua sáng tạo khoa học kỹ thuật (KHKT) trong học sinh, sinh viên (HSSV) với mục đích đánh thức niềm đam mê nghiên cứu khoa học, trau dồi kiến thức đã thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) trong tỉnh tham gia. Nhiều sáng kiến cải tiến kỹ thuật của HSSV đã được áp dụng vào thực tế, tạo hiệu quả kinh tế - xã hội.
 |
| Học sinh Trường Tiểu học Hùng Vương (TP Nam Định) làm đồ dùng học tập và trang trí lớp học từ đồ phế thải. Ảnh: Do cơ sở cung cấp |
Phát huy vai trò nòng cốt, các cơ sở Đoàn thuộc khối trường học đã phát động mạnh mẽ các phong trào, cuộc vận động ĐVTN xung kích sáng tạo nghiên cứu KHKT; đặc biệt là hưởng ứng cuộc vận động “Sáng tạo trẻ” do Trung ương Đoàn phát động, chương trình “Tuổi trẻ Nam Định lao động, sáng tạo, xung kích tiến quân vào khoa học và công nghệ” của Tỉnh Đoàn. Với khẩu hiệu “Mỗi ĐVTN một ý tưởng sáng tạo; mỗi chi đoàn là một hộp thư sáng kiến; mỗi cơ sở Đoàn là một vườn ươm sáng tạo”, cuộc vận động “Sáng tạo trẻ” đã tạo môi trường rộng mở để ĐVTN phát huy khả năng sáng tạo, làm chủ khoa học công nghệ. Theo đó, phong trào “Sáng tạo trẻ” được triển khai, tập trung vào các đề xuất, sáng kiến, nghiên cứu trong việc đổi mới phương pháp dạy và học, nâng cao chất lượng học tập; nghiên cứu và tập sự nghiên cứu khoa học, chú trọng nghiên cứu các đề tài KHKT có tính ứng dụng thực tế... Từ đó, các cơ sở Đoàn trong khối trường học tổ chức phát động rộng rãi trong ĐVTN phong trào “Thi đua học tập vì ngày mai lập nghiệp”, các hoạt động thi đua học tập, giảng dạy, hỗ trợ ĐVTN nghiên cứu khoa học, phát triển tài năng, định hướng nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ mới vào cuộc sống...; xây dựng các loại quỹ khuyến khích tài năng trẻ, bảo trợ tài năng trẻ, quỹ khuyến học, khuyến tài, giải thưởng KHKT thanh niên. Trong 5 năm qua, các cấp bộ Đoàn trong tỉnh đã hỗ trợ 5.125 thanh, thiếu niên hoạt động nghiên cứu, sáng tạo với kinh phí trên 1,5 tỷ đồng. Trong đó có nhiều đề tài, giải pháp, sáng kiến kinh nghiệm được đánh giá cao về chất lượng và mang tính ứng dụng thực tế. Cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên, nhi đồng tỉnh lần thứ nhất do Liên hiệp các Hội KHKT tỉnh phối hợp với các Sở KH và CN, GD và ĐT, Tỉnh Đoàn tổ chức năm 2013 đã ghi nhận khả năng tư duy, đam mê khoa học của đông đảo HSSV từ 6-19 tuổi trong toàn tỉnh. Các tác phẩm dự thi tập trung ở những lĩnh vực: đồ dùng học tập; phần mềm tin học; sản phẩm thân thiện với môi trường; dụng cụ sinh hoạt, đồ chơi trẻ em và bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế - xã hội… Thành công của cuộc thi là cơ sở để các ngành chức năng tổ chức những cuộc thi tiếp theo, tạo sân chơi trí tuệ bổ ích, nuôi dưỡng nhiệt huyết đam mê khoa học cho tuổi trẻ. Bên cạnh việc tạo môi trường thuận lợi cho HSSV tham gia nghiên cứu khoa học, thể hiện sáng tạo, các cơ sở Đoàn các trường học còn chú trọng tuyên dương, khen thưởng, vinh danh những gương sáng tạo trẻ tiêu biểu. Qua đó, nhân rộng các gương điển hình, động viên, khích lệ tuổi trẻ nỗ lực nghiên cứu khoa học. Hằng năm, tại các cơ sở Đoàn đã tuyển chọn, giới thiệu được hàng chục gương thanh niên, HSSV tiêu biểu nhận các giải thưởng, học bổng như: Sao Tháng Giêng, Trần Văn Ơn, Lý Tự Trọng, Nguyễn Thái Bình, Mobifone - Vì tương lai Việt, học bổng Tiếp sức đến trường… Năm 2013, có 236 ĐVTN các trường học trong tỉnh được trao học bổng và các giải thưởng của tỉnh, Trung ương. Đồng hành với HSSV trong hoạt động sáng tạo KHKT, các cơ sở Đoàn các trường cao đẳng, đại học thường xuyên duy trì những mô hình hỗ trợ học tập trong nhà trường như các CLB Sáng tạo trẻ, KHKT trẻ, các tổ, nhóm học tập; tổ chức tập huấn chuyển giao khoa học công nghệ, phổ cập tin học, ngoại ngữ... Đến nay, Hội Sinh viên 8 trường đại học, cao đẳng trên địa bàn Thành phố Nam Định đã thành lập được 19 CLB nghiên cứu khoa học, thu hút 97 đoàn viên, sinh viên tham gia. CLB là nơi để những sinh viên đam mê nghiên cứu khoa học có một sân chơi chung, một diễn đàn trao đổi và còn là cầu nối giữa sinh viên với giảng viên, những cựu sinh viên và người làm công tác nghiên cứu khoa học trong và ngoài trường... để có thể chia sẻ và triển khai các ý tưởng khoa học. Trong năm 2013, các cấp bộ Đoàn phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể mở 3 cuộc thi sáng tạo khoa học, thu hút 7.280 ĐVTN tham gia. Bên cạnh đó, cơ sở Đoàn trong khối trường học còn tổ chức 29 lớp phổ cập ngoại ngữ, tin học, thu hút 1.720 ĐVTN tham gia. Ngoài việc thành lập các quỹ học bổng, các cấp bộ Đoàn trong tỉnh còn hỗ trợ HSSV được vay vốn tín dụng để có cơ hội học tập, thực nghiệm khoa học, lao động sáng tạo.
Các phong trào, cuộc vận động Sáng tạo trẻ, Tuổi trẻ Nam Định lao động, sáng tạo, xung kích tiến quân vào khoa học và công nghệ… đã được tuổi trẻ khối trường học trong tỉnh tích cực hưởng ứng và đạt nhiều kết quả đáng khích lệ. Thông qua phong trào, đã góp phần đổi mới phương thức dạy và học, phát triển năng lực nghiên cứu, sáng tạo của HSSV; từ đó, đa dạng hóa chất lượng hoạt động của tổ chức Đoàn, tập hợp thu hút đông đảo thanh, thiếu niên vào các hoạt động Đoàn, Hội./.
Hoa Quyên
