Nhằm chỉ đạo nâng cao chất lượng phục vụ khách du lịch đảm bảo yêu cầu văn minh của các khu, điểm du lịch, ngày 4-9-2013 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 18/CT-TTg về “tăng cường công tác quản lý môi trường du lịch đảm bảo an ninh, an toàn cho khách du lịch”. Trong đó, Chính phủ yêu cầu các tỉnh, thành phố tiếp tục chỉ đạo các cấp chính quyền, doanh nghiệp kinh doanh khai thác dịch vụ du lịch trên địa bàn đầu tư xây dựng nhà vệ sinh đạt chuẩn, hệ thống cung cấp nước sạch tại các điểm tham quan, dừng nghỉ trên địa bàn, đáp ứng nhu cầu phát triển du lịch tại địa phương; phấn đấu đến hết năm 2014, tất cả các khu, điểm du lịch đều có nhà vệ sinh (NVS) đạt chuẩn và hệ thống cung ứng nước sạch”. Thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, ngày 25-9-2013, UBND tỉnh đã có Công văn số 211/UBND-VP7 chỉ đạo các cấp, các ngành tăng cường quản lý môi trường du lịch, bảo đảm an ninh, an toàn cho du khách. UBND tỉnh giao Sở KH và ĐT phối hợp với Sở VH, TT và DL nghiên cứu đề xuất với UBND tỉnh dành một phần nguồn kinh phí hỗ trợ đầu tư hạ tầng du lịch cho việc đầu tư xây dựng NVS du lịch đạt chuẩn, hệ thống nước sạch tại các khu, điểm du lịch lồng ghép với đầu tư các hạng mục xử lý chất thải hoặc bảo vệ môi trường. Trước mắt, sẽ ưu tiên triển khai tại những địa chỉ du lịch trọng điểm thu hút đông du khách. Trong xây dựng, các NVS công cộng mới phải đáp ứng các tiêu chí theo Quyết định số 225/QĐ-TCDL ngày 8-5-2012 của Tổng cục Du lịch Việt Nam ban hành quy định tiêu chuẩn tạm thời NVS công cộng phục vụ khách du lịch. Theo đó, NVS phải có biển báo rõ ràng, bằng tiếng Việt và tiếng Anh, hoặc có thể có ký hiệu bằng hình ảnh để phân biệt NVS dành cho nam và nữ; được đặt ở nơi dễ thấy; có đầy đủ trang thiết bị tiện nghi cần thiết, hoạt động tốt, được lắp đặt chắc chắn, sắp xếp gọn gàng như bồn cầu, giấy vệ sinh, thùng đựng rác có nắp, khu vực rửa tay; phải luôn đảm bảo sạch sẽ, không có mùi hôi, sàn nhà khô ráo, không có nước ứ đọng, nước được cung cấp 24/24 giờ... Thực hiện sự chỉ đạo của UBND tỉnh, đến nay các sở, ngành, các địa phương đã phối hợp xây dựng quy hoạch, hoàn thiện các thủ tục để đầu tư xây dựng các NVS công cộng tại những nơi tập trung đông du khách. Hiện tại, Thành phố Nam Định đã xây dựng mới một số NVS công cộng để phục vụ nhân dân và khách du lịch, đáp ứng tiêu chuẩn đô thị loại I đặt tại Công viên Vỵ Xuyên và Vườn hoa Điện Biên. Các địa phương có các khu, điểm du lịch đã tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh chung cho cộng đồng dân cư và khách du lịch, cải tạo môi trường sạch, đẹp tại những nơi đông người. Ở các Khu du lịch biển Quất Lâm (Giao Thuỷ), Thịnh Long (Hải Hậu), hầu hết các khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở dịch vụ ăn uống phục vụ khách du lịch đã quan tâm đầu tư nâng cấp, bảo đảm chất lượng phục vụ của NVS, thường xuyên quét dọn sạch sẽ bảo đảm môi trường sạch, đẹp. Hiện nay ở một số điểm di tích thuộc Quần thể di tích lịch sử, văn hoá Phủ Dầy (Vụ Bản) đã đầu tư hàng chục triệu đồng xây dựng NVS công cộng, không quy định mức phí bắt buộc mà du khách trả phí “tuỳ tâm”. Nhìn chung, vấn đề vệ sinh môi trường nói chung, đầu tư NVS nói riêng ở các khu, điểm du lịch lớn của tỉnh đã được cải thiện tích cực, tạo thiện cảm cho khách du lịch.
Tuy nhiên, ở các điểm du lịch quy mô nhỏ, các NVS công cộng vẫn còn mất vệ sinh, xuống cấp, trang thiết bị hư hỏng nặng nhưng không được sửa chữa. Có nơi do không có người dọn dẹp thường xuyên nên ứ đọng nước thải, bốc mùi hôi nồng nặc. Tại một số điểm du lịch, mặc dù đông khách nhưng NVS đặt nơi góc khuất, không có biển báo chỉ dẫn; có nơi địa điểm đặt NVS không hợp lý ảnh hưởng chung đến môi trường, cảnh quan khu, điểm du lịch. Ý thức của một bộ phận du khách còn kém khi sử dụng các thiết bị trong NVS, còn thói quen tự do nơi “công cộng” xả nước xuống sàn nhà, bỏ giấy vào bồn cầu gây tắc nghẽn… Bên cạnh đó, nhận thức của một số Ban quản lý di tích, các khu, điểm du lịch chưa cao nên chưa quan tâm đầu tư xây NVS đạt chuẩn. Thời gian tới, các cấp, các ngành cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền các văn bản của Nhà nước, của tỉnh về đảm bảo vệ sinh các khu, điểm du lịch. Các địa phương có cơ chế khuyến khích, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân xây dựng NVS công cộng phục vụ khách du lịch… phấn đấu đến hết năm 2014 các khu, điểm du lịch trên địa bàn tỉnh đều có NVS đạt chuẩn, đảm bảo yêu cầu tiện lợi phục vụ du khách, góp phần đưa ngành du lịch tỉnh ngày càng phát triển./.
Đức Thiện
