Qua 3 năm triển khai thực hiện Quyết định số 37/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch 31/KH-UBND ngày 29-9-2010 của UBND tỉnh về xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em đã góp phần tạo chuyển biến mới trong công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em (BVCSTE) trên địa bàn tỉnh.
Xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em là xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh, thân thiện; đảm bảo cho tất cả trẻ em đều được bảo vệ, chăm sóc, giáo dục, có cơ hội phát triển toàn diện cả về thể chất, trí tuệ, tinh thần và nhân cách. Xác định vai trò quan trọng của việc xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em đối với sự nghiệp chăm lo cho thế hệ măng non, sau khi có Quyết định 37 của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh đã xây dựng Kế hoạch 31/KH-UBND chỉ đạo các ngành chức năng, các địa phương tập trung triển khai thực hiện. Mục tiêu kế hoạch đề ra là đến năm 2015 có 50% số xã, phường đạt tiêu chuẩn xã, phường phù hợp với trẻ em; đến năm 2020 có 100% số xã, phường đạt tiêu chuẩn xã, phường phù hợp với trẻ em. Thực hiện chỉ đạo của tỉnh, Sở LĐ-TB và XH, các địa phương đã phối hợp triển khai các hoạt động xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em dựa trên 25 chỉ tiêu. HĐND, UBND các cấp đều ra nghị quyết, chương trình và kế hoạch hằng năm về bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, tạo điều kiện cho các tổ chức chính trị xã hội tích cực tham gia thực hiện nhiệm vụ BVCSTE. Trong đó, công tác tuyên truyền được đặc biệt quan tâm. Sở LĐ-TB và XH phối hợp với Báo Nam Định, Đài PT-TH tỉnh xây dựng các chuyên trang, chuyên mục tuyên truyền về công tác BVCSTE, xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cấp, các ngành và nhân dân trong công tác BVCSTE. Sở LĐ-TB và XH đẩy mạnh công tác tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ chuyên trách, đội ngũ CTV trẻ em ở thôn, xóm, tổ dân phố. Trong năm 2013, Sở LĐ-TB và XH đã tổ chức tập huấn cho 478 cán bộ phụ trách công tác trẻ em cấp huyện, xã; 1.725 CTV trẻ em thôn xóm; 250 người là thành viên ban điều hành và tổ thư ký Ban điều hành bảo vệ trẻ em cấp tỉnh, huyện về công tác BVCSTE, kế hoạch, tiêu chuẩn, quy trình đăng ký, đánh giá xã, phường phù hợp với trẻ em. Các chỉ tiêu cụ thể như không có trẻ em trên địa bàn không được đăng ký khai sinh; giảm tỷ lệ trẻ em lang thang kiếm sống, giảm tỷ lệ trẻ em phải làm việc xa gia đình, làm việc trong điều kiện nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm xuống dưới 1%; không có trẻ bị xâm hại tình dục, bị mua bán, bắt cóc, bạo lực; giảm tỷ lệ trẻ em vi phạm pháp luật; không có trẻ em sử dụng ma túy; không phát sinh trẻ em nhiễm HIV. Đảm bảo 100% trẻ em mồ côi không người nuôi dưỡng, trẻ em bị bỏ rơi được hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng theo quy định của Nhà nước. Giảm tỷ lệ trẻ em bị tai nạn thương tích xuống dưới 1%. Đảm bảo các nhiệm vụ chăm sóc trẻ về y tế, giáo dục, tạo cơ hội cho trẻ em phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và nhân cách với các yêu cầu cụ thể như: Tổ chức các hoạt động có sự tham gia của trẻ em 4 lần/năm trở lên, tăng tỷ lệ gia đình có trẻ em đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa từ 90% trở lên… Với các biện pháp đồng bộ, hiệu quả, phong trào xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và nhân dân tham gia. Công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em đã có chuyển biến tích cực. Nhiều chỉ tiêu ở lĩnh vực: sức khỏe, dinh dưỡng, giáo dục và bảo vệ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được quan tâm; quyền của trẻ em cơ bản được thực hiện theo quy định. Công tác chăm sóc sức khỏe trẻ em ngày càng được cải thiện; mạng lưới y tế cơ sở được củng cố và nâng cấp; trẻ em thuộc hộ nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi được khám, chữa bệnh miễn phí tại các cơ sở y tế công lập trên địa bàn tỉnh. Tỷ lệ trẻ em dưới 1 tuổi tử vong giảm còn 4,2%o; tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể nhẹ cân giảm còn 15,4%, thể thấp còi giảm còn 23,7%. Trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS, trẻ em bị tai nạn thương tích ngày càng được quan tâm chăm sóc. Tỷ lệ trẻ em được sử dụng nước sạch tăng. Tỷ lệ trẻ em vào các nhà trẻ, nhóm trẻ đạt 97,1%. Trẻ 5 tuổi được huy động ra lớp mẫu giáo đạt 99,9% tỷ lệ trẻ em đi học đúng độ tuổi đạt 98,6%. Duy trì và giữ vững phổ cập giáo dục tiểu học, THCS. Công tác BVCSTE có hoàn cảnh đặc biệt, nhất là trẻ mồ côi không nơi nương tựa, trẻ em bị bỏ rơi được quan tâm chăm sóc. Nhằm đánh giá kết quả thực hiện công tác xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em, hằng năm, Sở LĐ-TB và XH đã tổ chức kiểm tra xác suất tại một số địa phương. Qua kiểm tra, 100% các xã, thị trấn đều có nghị quyết của HĐND, UBND xã về thực hiện công tác BVCSTE; thành lập Ban chỉ đạo xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em. Nhóm các chỉ tiêu về bảo vệ trẻ em, ở các xã được kiểm tra đều bảo đảm 100% trẻ em được đăng ký khai sinh đúng quy định, không có trẻ em phải lang thang kiếm sống, trẻ em phải làm việc xa gia đình, hay làm việc trong điều kiện nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; không có trẻ em bị xâm hại tình dục, bị buôn bán, bắt cóc, bị bạo lực; không có trẻ vi phạm pháp luật, sử dụng ma túy, nhiễm HIV. Về nhóm các chỉ tiêu chăm sóc trẻ em: 100% trẻ em mồ côi không người nuôi dưỡng, trẻ em bị bỏ rơi được hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng theo quy định; 100% trẻ sơ sinh được cân trọng lượng, đo chiều dài sau khi sinh; trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng giảm; 100% học sinh tiểu học và THCS được khám sức khỏe định kỳ…
Qua 3 năm triển khai xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em, số đơn vị đăng ký xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em trên địa bàn tỉnh qua các năm đều tăng. Năm 2011, có 124 xã, phường, năm 2012 có 130 xã, phường; năm 2013 có 169 xã, phường, thị trấn đăng ký và đều được công nhận đạt tiêu chuẩn xã, phường phù hợp với trẻ em, đạt 74% tổng số xã, phường, vượt 24% chỉ tiêu, kế hoạch của UBND tỉnh. Phát huy kết quả đạt được, năm 2014, tỉnh tiếp tục chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác BVCSTE, đẩy mạnh phong trào xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em, phấn đấu có 175 xã, phường đạt tiêu chuẩn phù hợp với trẻ em./.
Minh Tân
