Xuất khẩu lao động (XKLĐ) là một giải pháp quan trọng trong quá trình triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về việc làm và giảm nghèo bền vững. Thời gian qua, được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, sự phối hợp của các ngành, đoàn thể và các tổ chức chính trị xã hội, công tác XKLĐ ở tỉnh ta đã đạt được những kết quả nhất định, góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động.
 |
| Lớp dạy tiếng Hàn Quốc cho người lao động tại Trung tâm Giới thiệu việc làm Nam Định (Sở LĐ-TB và XH). |
Những năm gần đây, do ảnh hưởng của suy giảm kinh tế thế giới, hoạt động XKLĐ trên địa bàn tỉnh khá trầm lắng, số doanh nghiệp tham gia XKLĐ ít, số lao động xuất khẩu cũng thấp. Để khuyến khích phát triển thị trường XKLĐ, Đảng, Nhà nước đã có những chính sách cụ thể nhằm tạo thuận lợi cho công dân có đủ điều kiện đi làm việc ở nước ngoài; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động đi làm việc ở nước ngoài và của doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài; hỗ trợ đầu tư mở rộng thị trường XKLĐ mới, thị trường có thu nhập cao, thị trường tiếp nhận nhiều lao động; hỗ trợ đào tạo cán bộ quản lý, dạy nghề, ngoại ngữ cho người lao động; có chính sách ưu đãi tín dụng cho các đối tượng chính sách xã hội đi làm việc ở nước ngoài. Bên cạnh việc thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về XKLĐ, các ngành chức năng đã thực hiện có hiệu quả các giải pháp trong đề án XKLĐ giai đoạn 2009-2015 của UBND tỉnh. Sở LĐ-TB và XH đã đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chính sách của Nhà nước về người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, thông tin về công tác XKLĐ tới nhân dân, nhất là lao động trẻ, lao động ở các vùng nông thôn. Cùng với việc truyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, năm 2013 Sở LĐ-TB và XH đã biên soạn, phát hành 11.500 tờ gấp tuyên truyền về công tác XKLĐ; thông tin kịp thời nhu cầu tuyển lao động xuất khẩu, các tiêu chí, thủ tục trên trang thông tin điện tử của Trung tâm Giới thiệu việc làm Nam Định (Sở LĐ-TB và XH), đồng thời hướng dẫn các doanh nghiệp XKLĐ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng bảo đảm đúng quy định của pháp luật. Tổ chức các lớp tập huấn nâng cao năng lực công tác việc làm, XKLĐ và dạy nghề cho 486 cán bộ LĐ-TB và XH cấp huyện, cấp xã. Ngành LĐ-TB và XH đẩy mạnh việc hướng dẫn thực hiện công tác tuyển chọn lao động đi làm việc ở nước ngoài thuộc phạm vi quản lý Nhà nước; hướng dẫn và kiểm tra việc đăng ký hợp đồng của doanh nghiệp và người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng cá nhân; giám sát việc thực hiện hợp đồng của doanh nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hình thức thực tập nâng cao tay nghề; thống kê số lượng các doanh nghiệp hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc tại nước ngoài theo hợp đồng trên địa bàn tỉnh; số lượng người lao động Việt Nam đi làm việc tại nước ngoài theo hợp đồng; chủ trì, phối hợp với các cơ quan Nhà nước có liên quan giải quyết các yêu cầu, kiến nghị của tổ chức và cá nhân trong hoạt động XKLĐ. Năm 2013, Sở LĐ-TB và XH đã thẩm định, giới thiệu 10 doanh nghiệp được Bộ LĐ-TB và XH cấp phép hoạt động đưa người lao động đi làm việc tại nước ngoài về tuyển lao động của 10 huyện, thành phố đi làm việc tại 8 thị trường lao động ngoài nước; cấp giấy xác nhận cho 11 hồ sơ cá nhân đi làm việc có thời hạn tại Đài Loan. Trung tâm Giới thiệu việc làm Nam Định đã tư vấn và giới thiệu XKLĐ cho 365 người, đạt 104,3% kế hoạch, góp phần giải quyết việc làm, với thu nhập khá cao cho người lao động.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, công tác XKLĐ ở tỉnh ta đang còn bộc lộ những tồn tại và hạn chế. Một số huyện, xã chưa quan tâm chỉ đạo công tác XKLĐ; chưa có sự liên kết chặt chẽ giữa các ngành chức năng trong tạo nguồn lao động. Số lao động xuất khẩu có trình độ nghề chiếm tỷ lệ thấp. Vẫn còn địa phương chưa tạo điều kiện cho các doanh nghiệp XKLĐ được giới thiệu về địa bàn triển khai hoạt động tuyển lao động; tình trạng nhũng nhiễu, gây khó khăn cho người lao động tham gia tuyển dụng XKLĐ vẫn xảy ra. Công tác quản lý hoạt động giới thiệu việc làm, XKLĐ chưa chặt chẽ; công tác thanh tra, kiểm tra chưa được thường xuyên, tình trạng doanh nghiệp chưa có pháp nhân giới thiệu việc làm vẫn tuỳ tiện hoạt động tuyển lao động, vẫn còn tình trạng lừa đảo trong XKLĐ. Đặc biệt, gần đây một số thị trường và một số doanh nghiệp chưa được Cục Quản lý lao động ngoài nước thẩm định nhưng vẫn tổ chức cung ứng và tuyển lao động như: Thị trường Nga, Séc... nên đã gây ra một số thiệt hại về kinh tế cho người lao động và ảnh hưởng đến an ninh chính trị xã hội trên địa bàn, làm giảm lòng tin của người lao động đến chính sách XKLĐ.
Năm 2014 tỉnh xây dựng kế hoạch XKLĐ 2.000 lao động. Để thực hiện mục tiêu đề ra, UBND tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước và của tỉnh về hoạt động XKLĐ, giúp người dân nâng cao nhận thức, nắm rõ thông tin về thị trường lao động ngoài nước, các doanh nghiệp có đủ tư cách pháp nhân và được phép tuyển dụng lao động xuất khẩu hoạt động trên địa bàn tỉnh, phòng ngừa các vi phạm pháp luật lợi dụng sự thiếu thông tin của người dân để lừa đảo, trục lợi trong lĩnh vực XKLĐ. Các doanh nghiệp XKLĐ được giới thiệu tuyển lao động xuất khẩu cần tập trung làm tốt công tác giáo dục, định hướng cho người lao động xuất khẩu, nhất là về ngoại ngữ, văn hóa, kỷ luật lao động, phong tục, tập quán, luật pháp nước sở tại mà người lao động sẽ đến làm việc và giải quyết kịp thời các vướng mắc (nếu có) trong quá trình thực hiện hợp đồng đưa lao động đi làm việc ngoài nước. Các ngành chức năng chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ công tác XKLĐ. Đẩy mạnh hoạt động thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp làm công tác XKLĐ, các cơ sở giới thiệu việc làm, tăng cường quản lý Nhà nước, kiên quyết loại trừ các doanh nghiệp, cá nhân không đủ điều kiện, thiếu thủ tục pháp nhân hoạt động giới thiệu việc làm và XKLĐ; đồng thời lựa chọn, mời các doanh nghiệp hoạt động XKLĐ có uy tín và thị trường lao động có tiềm ẩn thu nhập cao để tuyển chọn, đưa lao động đến làm việc, góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động./.
Bài và ảnh: Minh Tân
