Thời gian qua, Ban Quản lý Đầu tư và xây dựng Thành phố Nam Định đã đẩy mạnh tiến độ giai đoạn 2 của Dự án Nâng cấp Đô thị Việt Nam. Trong đó tập trung nâng cấp và làm mới các công trình hạ tầng cấp 3 gồm đường ngõ, xóm; hệ thống thoát nước, cấp nước; di chuyển đường ống cấp nước, công trình điện chiếu sáng công cộng ở các khu dân cư và các công trình hạ tầng xã hội như trạm y tế, NVH, sân vui chơi, trường mầm non ở cả 20 phường trên địa bàn thành phố.
Xác định hoạt động duy tu và bảo dưỡng công trình đòi hỏi phải được tiến hành thường xuyên nhằm khắc phục các hư hỏng, hạn chế xuống cấp của các hạng mục, duy trì khả năng vận hành bình thường của công trình, Ban Quản lý dự án đã phối hợp với các đơn vị tư vấn tổ chức tập huấn, đào tạo, cung cấp sổ tay vận hành, bảo dưỡng các công trình sau nâng cấp cho đội ngũ cán bộ các phường, Cty dịch vụ công ích, các tổ trưởng dân phố. Đồng thời, hướng dẫn các phường, tổ dân phố xây dựng hoàn thiện quy chế vận hành và bảo dưỡng công trình hạ tầng cấp 3 được đầu tư nâng cấp sau khi công trình hết thời gian bảo hành theo hướng: Trách nhiệm quản lý, khai thác sử dụng và duy tu, bảo dưỡng các công trình hạ tầng cấp 3 bằng nguồn kinh phí từ cộng đồng sử dụng đóng góp và UBND phường hỗ trợ (nếu có thể). Đối với công trình hạ tầng xã hội như trạm y tế, trường mầm non, nguồn kinh phí cho công tác duy tu, bảo dưỡng từ ngân sách của UBND thành phố hỗ trợ trong khả năng có thể thực hiện được. Điểm nổi bật trong công tác duy tu, bảo dưỡng cơ sở hạ tầng cấp 3 ở Thành phố Nam Định là lựa chọn đơn vị phường, khu dân cư, tổ dân phố đóng vai trò hạt nhân trong quản lý và thực hiện. Trong đó quy định rõ các công trình do cộng đồng dân cư trực tiếp quản lý và duy tu, bảo dưỡng, cộng đồng dân cư có trách nhiệm xây dựng quy chế hoặc quy ước quản lý công trình trong phạm vi cộng đồng dân cư; đóng góp tài chính cho hoạt động duy tu, bảo dưỡng; trực tiếp thực hiện các công việc quản lý, duy tu, bảo dưỡng (hoặc thuê đơn vị chuyên môn đối với các công việc có yêu cầu kỹ thuật cao); kiểm tra, giám sát hoạt động duy tu, bảo dưỡng. Đối với công trình do cấp phường trực tiếp quản lý và chịu trách nhiệm duy tu, bảo dưỡng, cộng đồng dân cư phải thường xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động duy tu, bảo dưỡng và phối hợp với chính quyền địa phương quản lý; đóng phí sử dụng công trình cho cấp phường. Bên cạnh đó, quy chế quản lý công trình trong phạm vi cộng đồng dân cư cũng quy định rõ các nội dung sửa chữa, duy tu, bảo dưỡng của từng loại công trình như đường giao thông, hệ thống thoát nước, đèn chiếu sáng, NVH, sân vui chơi, trạm y tế của khu dân cư... Hiện tại, đã có 3 phường Vỵ Xuyên, Trần Tế Xương, Nguyễn Du xây dựng được quy chế quản lý vận hành duy tu, bảo dưỡng các công trình sau khi nâng cấp.
 |
| Tuyến phố Hàng Sắt, phường Nguyễn Du, Thành phố Nam Định. |
Tại phường Vỵ Xuyên, thực hiện Thông báo số 47 ngày 12-3-2012 của UBND thành phố về việc triển khai công tác lập kế hoạch nội quy, quy chế hoạt động vận hành, duy tu, bảo dưỡng cơ sở hạ tầng cấp 3 được nâng cấp trên địa bàn, phường đã triển khai sáng kiến “Huy động cộng đồng tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường; quản lý, vận hành, duy tu, bảo dưỡng cơ sở hạ tầng cấp 3”. Qua quá trình thực hiện sáng kiến cùng với việc được tham gia các lớp tập huấn về nâng cao năng lực cho chính quyền địa phương, cộng đồng tham gia vận hành bảo dưỡng cơ sở hạ tầng cấp 3, UBND phường đã hướng dẫn các tổ dân phố tại khu dân cư Gốc Mít xây dựng “Quy chế quản lý, vận hành, duy tu, bảo dưỡng cơ sở hạ tầng cấp 3 tại khu dân cư”. Sau các cuộc họp của tổ dân phố, qua tham vấn cộng đồng, cụm tổ 11, 12, 13, 15 đã thống nhất thông qua quy chế và triển khai từ tháng 6-2012. Đến nay, cả 14 tổ dân phố có công trình được nâng cấp trong dự án WB đều đã ban hành quy chế về quản lý, vận hành, bảo dưỡng cơ sở hạ tầng cấp 3 trên cơ sở quy chế mẫu của phường và tổ chức thực hiện. Đại diện phường họp với khu dân cư, tổ dân phố thống nhất về việc thành lập và giao trách nhiệm cho tổ tự quản vận động nhân dân đóng góp kinh phí, lập kế hoạch duy tu, bảo dưỡng, giám sát việc thực hiện và giải quyết những vướng mắc trong quá trình thực hiện duy tu, bảo dưỡng. Trong đó, đối với hệ thống đường giao thông tại các khu dân cư, cộng đồng thường xuyên tổ chức đánh giá mức độ hư hỏng của mặt đường, đồng thời đề xuất biện pháp sửa chữa. Đối với hệ thống thoát nước, thường xuyên kiểm tra trạng thái nắp đậy hố ga, rác bẩn vướng mắc tại các điểm thu nước mặt, kiểm tra hoạt động của cống: hư hỏng, chế độ nước chảy, mức độ bồi lấp lòng cống cần thiết phải nạo vét, sự xâm nhập của rễ cây; mở nắp hố ga để quan sát, kiểm tra định kỳ 1 năm 2 lần, sau khi kiểm tra lập bảng thống kê những chỗ hư hỏng và bất thường để tiến hành sửa chữa. Ngoài ra, các tổ dân phố, cộng đồng tại các khu dân cư tiến hành lập kế hoạch duy tu, bảo dưỡng công trình đường, cống thoát nước, điện chiếu sáng. Kế hoạch được thông qua tại hội nghị tổ dân phố vào dịp cuối năm. Sau khi cộng đồng đã nhất trí với kế hoạch duy tu, bảo dưỡng, tổ tự quản niêm yết công khai kế hoạch trên hệ thống bảng tin của tổ để mọi người dân nắm được. Trường hợp xảy ra hư hỏng lớn như: mặt đường tạo thành ổ trâu, vỡ nát bề mặt, sụt lún lớn; cống thoát nước bị sập, sụt hư hỏng làm ảnh hưởng đến việc thoát nước; đường điện bị chập, cháy thì ban quản lý căn cứ mức độ hư hỏng của công trình tiến hành lập dự toán sửa chữa, báo cáo với cấp uỷ và tổ dân phố để tiến hành huy động nhân dân đóng góp. Toàn bộ kinh phí để sửa chữa, duy tu, bảo dưỡng phải được ghi chép, theo dõi. Các khoản thu chi đều có chứng từ, giấy biên nhận và ký duyệt chi của trưởng tổ tự quản và được quyết toán, báo cáo trước cấp uỷ, tổ dân phố, trưởng các ban, ngành, đoàn thể. Tất cả mọi khoản thu chi trên sổ sách được công khai để nhân dân kiểm tra, giám sát.
Với kết quả trên, từ đơn vị tổ dân phố đến phường, thành phố, hệ thống cơ sở hạ tầng cấp 3 phục vụ đời sống sinh hoạt của người dân thành phố ngày càng được nâng cấp, góp phần xây dựng nếp sống văn minh đô thị./.
Bài và ảnh: Đức Toàn
