Hiện, toàn tỉnh có 478 nghìn trẻ em (TE) trong đó có gần 7.000 TE có hoàn cảnh đặc biệt và gần 130 nghìn TE có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt. Những năm qua, cùng với các chế độ, chính sách của Đảng và Nhà nước, tỉnh ta luôn quan tâm chỉ đạo, huy động nhiều nguồn lực nhằm nâng cao năng lực, hiệu quả công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục TE; xây dựng môi trường sống an toàn, thân thiện; ngăn ngừa các nguy cơ gây tổn thương, nâng cao chất lượng cuộc sống và tạo cơ hội phát triển bình đẳng cho mọi TE. Đặc biệt, từ tháng 1-2013, UBND tỉnh đã phê duyệt Đề án xây dựng, kiện toàn đội ngũ cán bộ, cộng tác viên (CTV) làm công tác bảo vệ, chăm sóc (BVCS) TE ở thôn, xóm, tổ dân phố.
 |
| Cán bộ, CTV làm công tác bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ dự lớp tập huấn do Sở LĐ-TB và XH phối hợp với huyện Mỹ Lộc tổ chức. |
Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND các huyện, thành phố đã triển khai thực hiện Đề án Xây dựng, kiện toàn đội ngũ cán bộ, CTV làm công tác BVCSTE ở thôn, xóm, tổ dân phố. Đội ngũ CTV có nhiệm vụ giúp việc Ban bảo vệ TE cấp xã (phường, thị trấn) thu thập số liệu và theo dõi tình hình bảo vệ TE trên địa bàn được phân công phụ trách; phát hiện và báo cáo các trường hợp TE bị xao nhãng chăm sóc; xâm hại, bóc lột sức lao động và bạo lực; thực hiện hoạt động truyền thông, tư vấn về bảo vệ TE cho gia đình và cộng đồng; cung cấp và kết nối các dịch vụ chăm sóc, giáo dục, phục hồi và hòa nhập cho TE có hoàn cảnh đặc biệt, TE bị xâm hại. Trước đây, CTV BVCSTE thôn, xóm có thể là chi hội trưởng Phụ nữ, CTV dân số, hoặc tổ trưởng dân phố, cán bộ y tế xã kiêm nhiệm, hoạt động trên tinh thần tự nguyện. Thực hiện Đề án, Sở LĐ-TB và XH hướng dẫn các Phòng LĐ-TB và XH huyện, thành phố từng bước kiện toàn đội ngũ CTV BVCSTE thôn, xóm, tổ dân phố là chi hội trưởng Phụ nữ thôn, xóm kiêm nhiệm. Đến nay, toàn tỉnh có 3.707 CTV BVCSTE ở tất cả các thôn, xóm, tổ dân phố và cán bộ BVCSTE ở cả 229 xã, phường, thị trấn. Toàn tỉnh có 4 huyện đã kiện toàn đội ngũ CTV làm công tác BVCSTE là chi hội trưởng Phụ nữ thôn, xóm kiêm nhiệm, tạo thuận lợi trong việc triển khai hiệu quả, kịp thời các hoạt động BVCSTE, nhất là TE có hoàn cảnh đặc biệt, TE bị bạo lực, bóc lột sức lao động, xâm hại… Cùng với việc kiện toàn đội ngũ CTV, Sở LĐ-TB và XH phối hợp với các huyện, thành phố tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ CTV BVCSTE thôn, xóm. Từ tháng 8-2013 đến nay, Sở LĐ-TB và XH đã tổ chức 12 lớp tập huấn cho 2.425 CTV BVCSTE và 2 lớp tập huấn cho hơn 300 cán bộ LĐ-TB và XH và cán bộ chuyên trách dân số, gia đình, TE các xã, phường, thị trấn. Tại lớp tập huấn, ngoài việc nghiên cứu các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác BVCSTE, các học viên được tiếp thu các nội dung cơ bản về công tác BVCSTE như: phương pháp truyền thông bảo vệ TE; phòng, chống tai nạn thương tích TE, phòng tránh TE rơi vào hoàn cảnh đặc biệt, phòng chống rối nhiễu tâm trí TE; quy trình can thiệp, trợ giúp TE bị bạo lực, bị xâm hại tình dục; phòng, chống buôn bán TE; kỹ năng cơ bản khi tiếp xúc, làm việc với TE; phương pháp đánh giá, thống kê, tổng hợp và lấy báo cáo công tác BVCSTE ở cơ sở; cập nhật, theo dõi, quản lý, báo cáo kịp thời trường hợp TE rơi vào hoàn cảnh đặc biệt; phương pháp kết nối các dịch vụ cho TE như làm giấy khai sinh, làm thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi, chăm sóc sức khỏe, chế độ phúc lợi xã hội trên địa bàn phụ trách… Đội ngũ cán bộ, CTV làm công tác BVCSTE ở thôn, xóm, tổ dân phố được cung cấp tài liệu và được hướng dẫn cụ thể. Ngoài ra, các học viên còn được thảo luận, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và được hướng dẫn cách xử lý các tình huống phát sinh trong thực tiễn.
Qua một năm triển khai thực hiện Đề án, đội ngũ cán bộ, CTV làm công tác BVCSTE ở thôn, xóm, tổ dân phố đã được kiện toàn, từng bước nâng cao trình độ, năng lực công tác cũng như ý thức trách nhiệm về BVCSTE. Hoạt động BVCSTE ở cơ sở, chế độ thông tin, báo cáo đang từng bước đi vào nền nếp, góp phần nâng cao hiệu quả công tác BVCS, giáo dục và tạo cơ hội phát triển bình đẳng cho mọi TE. 100% TE trong tỉnh sinh ra được đăng ký khai sinh theo quy định; 60% TE khuyết tật được trợ giúp bằng các hình thức, được phục hồi chức năng, trẻ dưới 1 tuổi được tiêm đầy đủ 6 loại vắc xin phòng bệnh. 100% TE dưới 5 tuổi có thẻ BHYT được hưởng các chế độ theo quy định khi khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế công lập, được bảo vệ bởi chương trình chống nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp tính, các chương trình phòng, chống bệnh truyền nhiễm…
Bên cạnh kết quả đã đạt được, công tác kiện toàn đội ngũ cán bộ, CTV BVCSTE còn gặp một số khó khăn. Hiện nay, vẫn còn 2 huyện chưa tổ chức kiện toàn đội ngũ CTV BVCSTE; 3 huyện chưa tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ này do chưa có kinh phí. Mặt khác, do đội ngũ CTV BVCSTE hoạt động tự nguyện, không có kinh phí hoạt động, chưa ràng buộc trách nhiệm nên thời gian qua có một số CTV xin nghỉ, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động… Thời gian tới, các ngành chức năng và các huyện, thành phố cần tiếp tục quan tâm chỉ đạo kiện toàn, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của đội ngũ cán bộ, CTV BVCSTE, góp phần thực hiện Chương trình hành động vì TE tỉnh Nam Định giai đoạn 2013-2020, xây dựng môi trường sống an toàn, thân thiện cho TE, ngăn ngừa các nguy cơ gây tổn thương cho TE, nâng cao chất lượng cuộc sống và tạo cơ hội phát triển bình đẳng cho mọi TE./.
Bài và ảnh: Minh Tân
