Xã Xuân Kiên (Xuân Trường) có 2.456 hộ dân với 9.319 khẩu; là vùng quê “đất chật, người đông”, mật độ dân số cao, bình quân diện tích đất tự nhiên theo đầu người thấp. Là địa phương có ngành nghề TTCN, dịch vụ phát triển, nhu cầu tiêu dùng của người dân cao, xã có hai chợ, họp hai buổi trong ngày nên lượng rác thải bình quân trên địa bàn khoảng 10 tấn/ngày. Trước đây, khi chưa được tổ chức thu gom, phần lớn lượng rác đều bị xả thải bừa bãi ra sông, ngòi, ao, hồ, kênh mương trên địa bàn xã, môi trường bị ô nhiễm nặng nề, ảnh hưởng đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống và lao động, sản xuất, phát triển kinh tế của người dân.
Trước thực trạng trên, Đảng ủy, UBND xã đã tập trung chỉ đạo, huy động các nguồn lực đầu tư cho công tác BVMT. Xã đã quy hoạch khu chôn lấp và xử lý rác thải xa khu dân cư; tổ chức đi thực tế tại một số địa phương trong và ngoài tỉnh để lựa chọn mô hình đầu tư hiệu quả, phù hợp với thực tế địa phương. Xã đã tiến hành đầu tư xây dựng bãi xử lý rác thải tập trung quy mô 11.580m2 với tổng giá trị trên 3 tỷ đồng và hoàn thành vào tháng 10-2012. Khu xử lý rác thải bao gồm hồ chứa rác vô cơ và hồ chứa rác hữu cơ có lắp đặt hệ thống rút nước để phun hóa chất phân hủy sau mỗi lớp rác được đổ vào hồ. Khi rác phân hủy, nước sẽ chảy sang bể sinh học để xử lý bằng hóa chất, qua bể lắng rồi mới xả ra môi trường. Ngay sau khi công trình hoàn thành, UBND xã đã xây dựng dự thảo quy chế tổ chức thu gom, xử lý rác thải, đồng thời thông báo tới các thôn, xóm để nhân dân đóng góp và thống nhất ý kiến về mức đóng góp phí sử dụng dịch vụ thu gom, xử lý rác; thời lượng, thời điểm thu gom rác tại hộ dân trong ngày. Sau khi quy chế được thông qua, xã đã thành lập tổ thu gom, xử lý rác thải với 7 thành viên; trong đó 4 người thu gom rác từ các xóm tập trung về bãi xử lý, 2 người phân loại rác, 1 người bảo vệ tại khu xử lý rác thải. Hằng ngày từ 6 giờ sáng tổ thu gom đến từng nhà và các cơ sở sản xuất để trực tiếp thu gom rác; sau đó vận chuyển về khu xử lý tập trung của xã để phân loại, xử lý thuốc rồi đưa vào các bể chôn lấp xử lý rác theo hướng dẫn của Sở TN và MT. Phí sử dụng dịch vụ là 3.500 đồng/khẩu; thu những khẩu trực tiếp có mặt tại địa phương từ khi sinh ra đến 65 tuổi, không thu các hộ khó khăn. Trung bình hằng tháng toàn xã thu được tổng số tiền là 24,5 triệu đồng. Nguồn thu trên được sử dụng để chi trả tiền mua hóa chất, tiền điện và chi trực tiếp cho lao động làm công tác thu gom rác thải. Lực lượng làm công tác thu gom, xử lý rác thải trên địa bàn xã đều tích cực thực hiện công việc với tinh thần trách nhiệm cao. Từ khi tổ thu gom rác thải của xã đi vào hoạt động, nguồn rác thải sinh hoạt, sản xuất của các hộ dân, cơ sở, doanh nghiệp, trường học, trụ sở hành chính sự nghiệp đều được thu gom, xử lý đúng quy trình. Đường làng, ngõ xóm phong quang sạch sẽ, không còn hiện tượng người dân vứt rác bừa bãi ra ao, hồ, sông, ngòi. Cảnh quan và vệ sinh môi trường trong xã được cải thiện rõ rệt. Từ tháng 8-2013, xã tiếp tục đầu tư máy nghiền nhỏ rác, giảm được 2/3 thể tích rác thải khi đưa xuống bãi chôn lấp để tiêu hủy nhanh, góp phần tăng thời gian sử dụng bãi rác.
Cùng với việc quan tâm đầu tư xây dựng hệ thống thu gom, xử lý rác thải tập trung, xã vận động, hướng dẫn các hộ chăn nuôi theo mô hình trang trại đầu tư xây dựng hệ thống hầm bi-ô-ga để thu gom, xử lý nước thải, phân gia súc, tạo khí gas làm chất đốt và giảm tối đa lượng chất thải xả thải ra môi trường. Trong sản xuất lúa và rau màu, xã đã đẩy nhanh tiến độ dồn điền, đổi thửa, xây dựng và nhân rộng diện tích cánh đồng mẫu lớn, tạo điều kiện cho nông dân sản xuất theo phương thức tập trung diện tích, đồng trà, đồng giống, nâng cao năng suất, chất lượng các loại cây trồng và giảm việc sử dụng lượng phân bón, thuốc trừ sâu, góp phần BVMT./.
Thúy Vy
