Toàn tỉnh hiện có 3 KCN đang hoạt động, thu hút khoảng 25 nghìn lao động trong và ngoài tỉnh vào làm việc trong các doanh nghiệp. Trong đó có số lượng lớn lao động cần có nhà ở. Tuy nhiên đến nay, vấn đề nhà ở cho công nhân tại các KCN vẫn là vấn đề bức xúc đặt ra cho Ban quản lý các KCN tỉnh cũng như các doanh nghiệp.
Chị Trần Thị Thanh Thảo quê ở xã Dân Lý (Triệu Sơn, Thanh Hóa), hiện đang là công nhân kiểm hàng tại Cty TNHH Ocean Marment (KCN Hòa Xá). Chị Thảo và một người bạn cùng quê đang làm việc ở một doanh nghiệp khác thuê chung một phòng trọ ở tổ 17 thôn Vĩnh Trường, phường Lộc Vượng (TP Nam Định). Phòng trọ rộng chưa đầy 20m2, ngoài công trình phụ khép kín căn phòng chỉ đủ kê một chiếc giường, một chiếc bàn, một chiếc bếp ga mini, một chạn bát và hai cái xe đạp. Khu nhà trọ có 3 phòng cùng hướng cửa vào khu vườn rậm rạp cây cối. Mùa đông thì đỡ, còn mùa hè cứ chập tối sau khi ăn cơm xong chị Thảo phải bỏ màn ngay để chống muỗi. Vì nhà trọ cách Cty 5-6km nên mỗi sáng chị phải dậy từ sớm đạp xe lên Cty. Phòng trọ chị Thảo ở liền kề với nhà chủ nên tình hình an ninh cũng ổn định. Tuy nhiên, vấn đề an ninh trật tự ở các khu nhà trọ trên địa bàn Thành phố Nam Định cũng luôn đòi hỏi sự quan tâm của cấp uỷ Đảng, chính quyền, công an các phường, xã. Đồng chí Lê Duy Hùng, Phó Chủ tịch UBND phường Trường Thi cho biết: “Phường Trường Thi liền kề với KCN Hòa Xá nên dịch vụ cho thuê nhà trọ khá phát triển. Qua thống kê, trên địa bàn phường có 47 nhà trọ với trên 230 người thường xuyên tạm trú. Mặc dù địa phương đã chú trọng tăng cường công tác an ninh trật tự, nhưng tình trạng trộm cắp vặt ở các nhà trọ thường xuyên xảy ra, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống vật chất và tinh thần của người lao động”.
 |
| Khu nhà trọ trên địa bàn xã Mỹ Xá (TP Nam Định). |
Dự kiến từ nay đến cuối năm, các doanh nghiệp trong các KCN có nhu cầu tuyển dụng khoảng hơn 3.000 lao động với các nghề dệt, nhuộm, may, sản xuất dây dẫn, xây dựng cơ bản... Để đáp ứng nhu cầu thuê trọ của công nhân ở xa, những nhà dân ở khu vực lân cận các KCN tận dụng đất vườn xây nhà trọ cho công nhân thuê. Mỗi phòng chỉ rộng từ 15 đến 20m2, công trình phụ có nơi khép kín, có nơi dùng chung, giá thuê dao động 250-400 nghìn đồng/phòng/tháng. Tuy nhiên, nhu cầu thuê nhà trọ tăng cao khiến nhiều hộ dân gần KCN cũng không còn đất xây dựng nhà trọ để tiếp tục cho thuê. Do đó, người lao động phải đi thuê ở cách xa nơi làm việc; những người ở các xã, huyện lân cận thì đi, về trong ngày nên tốn phí và mất nhiều thời gian, sức khoẻ, khiến người lao động khó đảm bảo đầy đủ các quy định của doanh nghiệp về năng suất chất lượng công việc. Theo điều tra sơ bộ của Ban quản lý các KCN tỉnh, hiện lượng lao động đang thuê trọ xung quanh KCN Hòa Xá, Mỹ Trung khoảng 2.300 người, tạm trú trong các doanh nghiệp khoảng 150 người. Còn đa phần công nhân vẫn phải “sáng đi, tối về” hoặc ở nhờ nhà người thân. Tại những nơi gần KCN, do có đông người lao động thuê trọ nên cung không đủ cầu, đã xảy ra tình trạng chủ nhà cho thuê trọ ép giá, nếp sống sinh hoạt của những nơi có đông công nhân thuê trọ thay đổi, tệ nạn xã hội gia tăng, công nhân đến thuê nhà không đăng ký tạm trú với chính quyền địa phương dẫn đến khó kiểm soát.
Trước thực trạng trên, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công nhân lao động, tổ chức công đoàn các cấp đã tích cực phát triển đoàn viên, vận động thành lập công đoàn cơ sở ở các doanh nghiệp trong các KCN của tỉnh, đồng thời tập trung khảo sát nắm bắt tâm tư tình cảm của công nhân, từ đó có những kiến nghị, đề xuất, giải pháp tháo gỡ khó khăn về vấn đề nhà ở cho công nhân, giúp họ yên tâm làm việc. Trước nhu cầu thực tế về nhà ở cho công nhân tại các KCN, tỉnh đã phê duyệt quy hoạch 24,4ha đất để xây dựng nhà ở công nhân và nhà ở chuyên gia, gồm KCN Hòa Xá 9,45ha; KCN Bảo Minh 12,46ha; KCN Mỹ Trung 2,53ha. Song việc triển khai xây dựng ký túc xá, nhà ở cho công nhân vẫn còn nan giải, chủ yếu phụ thuộc khả năng của các doanh nghiệp. Theo quy hoạch được duyệt, KCN Bảo Minh dành 11,8ha đất làm nhà ở cho công nhân làm việc trong các nhà máy trong KCN và 0,54ha đất dành xây dựng nhà ở cho chuyên gia. Hiện tại, Cty CP Đầu tư Vinatex đang triển khai dự án nhà ở công nhân giai đoạn 1 trên phần diện tích 1,75ha. Dự kiến quý II-2014, khu nhà ở công nhân sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng giải quyết nhu cầu về nhà ở cho 2.000 công nhân đang làm việc tại KCN. Khu nhà ở công nhân được xây dựng bao gồm 388 phòng, trong đó 17 phòng dành cho hộ gia đình và 371 phòng ở tập trung 5 người; diện tích 38,8m2/phòng, mỗi phòng ở có 1 gác xép, diện tích khoảng 19m2. Các phòng được bố trí đầy đủ tiện nghi, công trình vệ sinh khép kín, đáp ứng nhu cầu ăn, nghỉ của công nhân. Ngoài ra, trong khu nhà ở công nhân còn xây dựng 1 nhà trẻ, căng tin và 2 phòng sinh hoạt chung với quy mô 250 người/phòng. Khuôn viên chung trong khu nhà ở công nhân được thiết kế có sân chơi thể thao ngoài trời phục vụ nhu cầu vui chơi thể thao, giải trí cho công nhân sau giờ làm việc, cảnh quan sân vườn cây xanh. Khi đi vào hoạt động, khu nhà ở công nhân sẽ giúp cho nhiều công nhân có chỗ ở ổn định, bảo đảm an ninh trật tự và ổn định lực lượng lao động cho các nhà máy tại KCN. Đối với khu nhà ở công nhân giai đoạn 2 dự kiến sẽ tiến hành xây dựng sau khi KCN lấp đầy hơn 80% đủ đáp ứng cho khoảng 10 nghìn đến 12 nghìn công nhân. Tại KCN Hoà Xá, Cty TNHH Youngone Nam Định đã xây dựng xong khu nhà đa năng, hoàn thiện khu ký túc xá công nhân. Cty TNHH Universal Canld Việt Nam cũng đã xây dựng xong khu nhà ở chuyên gia và đang trong quá trình đưa vào sử dụng.
Với sự quan tâm chỉ đạo của tỉnh và những khởi động tích cực của một số doanh nghiệp trong việc xây dựng nhà ở cho công nhân sẽ là “đòn bẩy” thúc đẩy việc đầu tư xây dựng khu nhà ở tập trung cho công nhân các KCN, giúp hàng nghìn công nhân hiện đang phải tá túc trong những phòng trọ tạm bợ chật chội, ẩm thấp có cơ hội “an cư” để “lạc nghiệp”./.
Bài và ảnh: Hoàng Dung
