Luật Giao thông đường bộ sửa đổi chính thức có hiệu lực từ ngày 1-7-2009 quy định trẻ em trên 6 tuổi bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm (MBH) khi ngồi trên xe gắn máy. Nghị định 34/2010/NĐ-CP của Chính phủ ngày 2-4-2010 đã quy định mức phạt tiền từ 100 đến 200 nghìn đồng áp dụng cho người không đội MBH cho trẻ em khi đi mô tô, xe gắn máy. Từ nhiều năm trước, Ban ATGT tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo quyết liệt việc tuyên truyền, vận động và cưỡng chế đội MBH đối với người ngồi trên xe mô tô, xe máy và xử lý vi phạm chở trẻ em từ 6-14 tuổi ngồi trên xe mô tô, xe máy không đội MBH. Trong các chương trình, kế hoạch công tác, Ban ATGT tỉnh đều chỉ đạo các ngành thành viên tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức để các bậc phụ huynh tự giác thực hiện quy định bắt buộc đội MBH, bảo đảm an toàn cho trẻ em. Theo đó, Báo Nam Định, Đài PT-TH tỉnh, Công an tỉnh… đã tập trung đẩy mạnh tuyên truyền về việc đội MBH cho trẻ em khi đi mô tô, xe máy, xe đạp điện; tổ chức kẻ vẽ hàng trăm khẩu hiệu, pa-nô, áp phích trên các tuyến đường, tuyên truyền lưu động trên tuyến giao thông, địa bàn trọng điểm. Trong chương trình phối hợp liên ngành Công an tỉnh và Sở GD và ĐT về tăng cường bảo đảm an toàn trường học, đã chú trọng tuyên truyền nhắc nhở học sinh thực hiện nghiêm quy định về độ tuổi đi mô tô, xe máy, đội MBH khi đi xe đạp điện, tham gia giao thông với người lớn bằng xe máy. Lực lượng công an từ tỉnh đến cơ sở chủ động nắm tình hình, xác định tuyến đường, địa bàn trọng điểm phức tạp về trật tự giao thông; phối hợp lực lượng liên ngành thanh tra, xử lý tình trạng vi phạm quy định về đội MBH đối với học sinh vào giờ đến trường và tan học. Công an Thành phố Nam Định còn thực hiện ghi hình học sinh vi phạm để xử lý và phối hợp với một số trường trên địa bàn quản lý, giáo dục học sinh, tuyên truyền nhắc nhở phụ huynh học sinh phối hợp thực hiện. Tuy nhiên, từ năm 2010 đến nay kết quả xử lý việc chấp hành các quy định về đội MBH cho trẻ em còn hạn chế. Trong tổng số 3.466 trường hợp vi phạm bị xử lý thì mới xử phạt được 341 trường hợp chở trẻ em không đội MBH khi đi mô tô, xe máy theo Nghị định 34/NĐ-CP; xử lý 1.071 trường hợp học sinh từ 14-18 tuổi đi xe đạp điện không đội MBH, còn lại chủ yếu là nhắc nhở, cảnh cáo. Việc xử lý vi phạm không đội MBH cho trẻ em còn gặp khó khăn do lực lượng chức năng phải mất nhiều thời gian để xác định độ tuổi của trẻ em để xử lý vì người vi phạm nếu là trẻ em cần xuất trình được giấy khai sinh hoặc hộ khẩu; học sinh đi xe đạp điện dưới 14 tuổi vi phạm biết mình không bị phạt tiền nên có thái độ coi thường, chưa tự giác chấp hành quy định. Đối với các trẻ được cha mẹ đưa đón khi đi học thì phụ huynh học sinh thường đưa trẻ em đi lúc sát giờ vào học, vì vậy lực lượng chức năng thường khó khăn về giải thích lý, tình. Một nguyên nhân khách quan gây nhiều tác động đến việc tự giác chấp hành quy định bắt buộc đội MBH cho trẻ em còn do mua MBH cho trẻ em phụ thuộc vào sự thay đổi kích cỡ mũ để phù hợp với sự phát triển của trẻ. Hiện nay, hầu hết các cơ sở sản xuất chưa chú trọng sản xuất MBH cho trẻ em khiến phụ huynh gặp nhiều khó khăn trong việc chọn mua MBH đạt chuẩn chất lượng và kích cỡ cho con em mình. Trên địa bàn tỉnh, tình trạng trẻ em không đội MBH khi ngồi trên xe mô tô, xe máy tham gia giao thông, đi xe đạp điện diễn ra khá phổ biến, vi phạm tập trung ở khối học sinh tiểu học. Từ năm 2010 đến nay đã xảy ra nhiều vụ va chạm, TNGT liên quan đến trẻ em, đặc biệt có 3 vụ TNGT, làm 3 trẻ em bị thương nặng.
 |
| Các thành viên Ban ATGT tỉnh thống nhất các biện pháp cưỡng chế thực hiện quy định đội MBH cho trẻ em. |
Để thực hiện nghiêm quy định về đội MBH cho trẻ em khi tham gia giao thông, các cấp, ngành chức năng đang tập trung triển khai các biện pháp đồng bộ. Các trường tiểu học tăng cường nhắc nhở phụ huynh đội MBH cho trẻ em vào giờ tan trường trên hệ thống loa truyền thanh của nhà trường; bố trí nơi để MBH trong lớp học; có biện pháp giám sát việc chấp hành đội MBH ngay tại cổng trường như: lắp camera, đội sao đỏ giám sát và nhắc nhở các trường hợp học sinh không thực hiện quy định đội MBH. Huy động sự vào cuộc, thực hiện biện pháp cưỡng chế đội MBH của tất cả các ban, ngành, đoàn thể. Theo đó, lực lượng thực hiện biện pháp cưỡng chế không phải chỉ có CSGT mà tất cả các lực lượng trong ngành Công an. Ngoài ra, cần sự phối hợp của các tổ chức, ban, ngành khác với các biện pháp cưỡng chế trong khuôn khổ ngành mình. Cụ thể như nhà trường thực hiện các biện pháp nhắc nhở phụ huynh, bình xét thi đua đối với học sinh; các cơ quan, doanh nghiệp, tổ dân phố, thôn xóm là các đơn vị quản lý phụ huynh thực hiện nhắc nhở, bình xét thi đua đối với phụ huynh mắc lỗi vi phạm không đội MBH cho con khi tham gia giao thông bằng xe máy. Nhằm nâng cao hiệu quả công tác cưỡng chế, lực lượng Công an sẽ tăng cường kiểm tra, kiểm soát ngay tại các cổng trường học; xử phạt nghiêm những trường hợp phụ huynh không đội MBH cho trẻ em khi tham gia giao thông bằng xe mô tô, xe gắn máy, xe đạp điện. Để góp phần bảo vệ trẻ em khi tham gia giao thông bằng xe máy, Hiệp hội Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ Quốc tế đang có kế hoạch thông qua Hội Bảo trợ tư pháp cho người nghèo Việt Nam thực hiện Dự án “Tăng cường cưỡng chế thực hiện quy định đội MBH xe máy cho trẻ em từ 6 tuổi trở lên” theo Chương trình đối tác về ATGT đường bộ toàn cầu tại Việt Nam, trong đó có tỉnh Nam Định. Dự kiến, Dự án sẽ sớm triển khai và thực hiện các hoạt động tập trung hỗ trợ cho địa phương để đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khẩu hiệu, lắp đặt camera, bố trí loa ở cổng trường tuyên truyền cho học sinh và phụ huynh… Cùng với các biện pháp của các cấp, ngành, các bậc phụ huynh cần nâng cao trách nhiệm và ý thức tự giác chấp hành quy định đội MBH cho trẻ em. Đây là việc làm mang tính nhân văn cao cả bảo đảm sự phát triển an toàn của thế hệ trẻ, vì sự bình yên, hạnh phúc của mỗi gia đình./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
