Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 60 đơn vị kinh doanh vận tải hành khách công cộng đã được cấp giấy phép kinh doanh vận tải bằng ô tô với tổng số 1.272 phương tiện. Về tuyến vận tải, hiện có 187 tuyến vận tải hành khách liên tỉnh đi đến 36 tỉnh, thành phố trong cả nước, 7 tuyến nội tỉnh và 6 tuyến xe buýt. Các đơn vị kinh doanh vận tải đã đầu tư đổi mới phương tiện, với nhiều xe tốt, chủ yếu được sản xuất dưới 10 năm. Vận tải hành khách công cộng của tỉnh có tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 8-12%/năm. Bình quân mỗi năm vận chuyển gần 16 triệu lượt hành khách, cơ bản đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân.
Tuy nhiên, trong mấy năm gần đây, tại 3 tuyến vận tải hành khách cố định từ Nam Định đi Hà Nội, bao gồm: tuyến Đò Quan đi Giáp Bát; tuyến Đò Quan đi Mỹ Đình; tuyến Nam Định đi Giáp Bát đã xuất hiện tình trạng xe bỏ bến và hành khách không muốn đi xe của các doanh nghiệp trong tỉnh. Điều dễ nhận thấy là trong khi tại Bến xe khách Nam Định thường xuyên vắng khách thì ngay bên ngoài bến, nhiều điểm như: cầu vượt Lộc Hoà, ngã tư đường 10 - Phù Nghĩa luôn có hành khách đứng đón xe. Tính chất của các lỗi vi phạm ngày càng trở nên gay gắt, đỉnh điểm trong dịp nghỉ lễ 30-4 và ngày 1-5 vừa qua, Ban quản lý Bến xe khách Nam Định đã chủ động phương án bố trí xe phục vụ kể cả phương án tăng chuyến, tăng xe để kịp thời giải toả khách, không để ùn tắc tại bến. Nhưng do Cty CP Vận tải ô tô Nam Định và các đơn vị vận tải tham gia hoạt động tại Bến xe khách Nam Định trên tuyến Nam Định - Giáp Bát lại quản lý phương tiện theo phương thức “khoán trắng” doanh thu cho lái, phụ xe và chủ phương tiện nên hiệu lực điều hành phương tiện yếu; không huy động đủ số xe tăng cường; nhiều xe khách không chấp hành lệnh điều động, sắp xếp của bến mà đã tự ý chạy vòng vèo ngoài bến, đón khách, tăng giá vé lên 100-120 nghìn đồng/người, gấp đôi so với giá vé và chở quá số người theo quy định. Vi phạm của các chủ xe này còn tạo tính “lây truyền” ra các xe tuyến huyện đi Hà Nội khi qua địa phận Bến xe khách Nam Định cũng tuỳ tiện dừng, đỗ bắt khách. Tình trạng này không chỉ làm mất trật tự an ninh và tạo nhiều nguy cơ xảy ra TNGT, mà còn gây bức xúc cho người dân đi trên tuyến vận tải khách Nam Định - Hà Nội, gây khó khăn trong công tác quản lý của các ngành chức năng.
 |
| Lực lượng CSGT phối hợp với Thanh tra giao thông tăng cường tuần tra, xử lý lái xe vi phạm. |
Trước thực trạng này, ngày 23-5-2013, UBND tỉnh đã có Văn bản số 250/UBND-VP5 chỉ đạo tập trung xử lý dứt điểm tình trạng “xe bỏ bến để ép giá khách” tại Bến xe khách Nam Định. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, các ngành chức năng đã tiến hành kiểm tra, rà soát và đánh giá chính xác mức độ, nguyên nhân vi phạm, từ đó có giải pháp xử lý dứt điểm tình trạng xe bỏ bến, vòng vèo, ép khách. Trên thực tế, việc bán vé hầu như không được thực hiện ngay từ bến, dù nhiều hành khách chủ động vào bến mua vé nhưng nhân viên trong bến đều đề nghị lên xe lấy vé; chỉ những hành khách cần vé về thanh toán mới bắt buộc phải lấy vé. Vào những ngày thưa khách, thường xuyên diễn ra tình trạng các xe vòng vo đón khách, riêng tình trạng ép khách thường diễn ra vào thứ 7, chủ nhật và các ngày nghỉ lễ kéo dài. Mặc dù các đơn vị vận tải đã có nhiều cố gắng đổi mới phương tiện nhưng so với các tỉnh bạn, chất lượng phương tiện phục vụ vận tải hành khách của các đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh ta vẫn chưa bằng và chủ yếu là dòng xe nhỏ, 16 chỗ nên hành khách không mặn mà. Bên cạnh đó, trong lỗi vi phạm bỏ bến, vòng vèo, có phần do ý thức và tâm lý của người dân không muốn chờ đợi lâu tại bến xe; đa số muốn lên xe để đi ngay nên thường đón xe dọc đường… Từ thực tế trên, Sở GTVT đã chỉ đạo Phòng Quản lý vận tải, phương tiện và người lái công khai tuyên truyền đối với lực lượng lái xe, chủ xe và kiên quyết rút giấy phép hoạt động đối với các trường hợp cố tình vi phạm. Các bến xe chủ động điều chỉnh hoạt động quản lý, lựa chọn những phương tiện đạt chuẩn về chất lượng và thái độ phục vụ; bảo đảm điều kiện thuận lợi cho hành khách và các xe ra, vào trong bến; chấm dứt tình trạng bảo kê riêng cho một nhóm đầu xe. Phía bên ngoài đường giao thông sát Siêu thị Big C, lực lượng Thanh tra giao thông chủ trì, tổ chức các đợt cao điểm huy động sự phối hợp của lực lượng chức năng thực hiện tuyên truyền, quản lý về luồng tuyến, tập trung xử lý tiến tới dẹp bỏ hoàn toàn các trường hợp cố tình vi phạm. Công an tỉnh và Thanh tra giao thông tăng cường phối hợp, nhắc nhở, răn đe các trường hợp vi phạm bỏ bến, vòng vo, bán khách, lèn khách, chở quá số người quy định. Thực hiện đợt cao điểm xử lý vi phạm xe khách tại khu vực Bến xe khách Nam Định từ tháng 4 đến đầu tháng 5-2013, riêng lực lượng cảnh sát giao thông Thành phố Nam Định đã xử phạt 100 trường hợp, trong đó có 80 trường hợp vi phạm về dừng, đỗ không đúng quy định.
Trước sự "vào cuộc" quyết liệt của các ngành chức năng, đến thời điểm này tình trạng vi phạm về xe khách bỏ bến, vòng vèo, ép giá khách bước đầu đã có chuyển biến tích cực. Hiệp hội vận tải ô tô Nam Định đã tập trung tuyên truyền, hướng dẫn các hội viên thực hiện tốt chủ trương xoá bỏ tình trạng xe khách vòng vèo, ép khách, tăng giá; tuyên truyền các quy định pháp luật bảo đảm trật tự ATGT, trong đó tập trung vào các thông tin giúp doanh nghiệp vận tải đảm bảo an toàn, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, nâng cao uy tín và thương hiệu với khách hàng. Đồng chí Trần Xuân Tuấn, Phó Giám đốc Cty Vận tải ô tô Nam Định cho biết, nhằm khắc phục tình trạng xe bỏ bến, vòng vèo, ép khách, Cty đang hoàn thiện các điều kiện, thủ tục để sớm đầu tư dự án chuyển đổi mô hình hoạt động theo hướng liên kết với Cty Vận tải Phương Trang đưa vào vận hành trên 30 xe khách chất lượng cao, loại 37 chỗ ngồi/xe; đồng thời áp dụng các biện pháp quản lý chặt chẽ, lắp đặt thiết bị quản lý hành trình, bảo đảm nhận khách lên xe trong bến, kiên quyết không để xảy ra tình trạng lái xe chèn khách, tự động tăng giá vé. Theo ông Lê Quốc Dân, Chủ nhiệm HTX vận tải Hoà Bình, để thực hiện chủ trương của tỉnh về xoá bỏ tình trạng xe bỏ bến, vòng vèo, tăng giá vé, HTX có chủ trương ngay trong quý III-2013, tại tuyến vận tải hành khách Nam Định - Hà Nội các xe của HTX sẽ được thay thế bằng xe Samco chất lượng cao. Dự kiến, đến đầu năm 2014, HTX sẽ thay toàn bộ số xe 16 ghế cũ. Sở GTVT chỉ đạo các đơn vị chủ động xây dựng phương án vận tải, phục vụ hành khách, chú ý thời điểm nhu cầu đi lại của nhân dân tăng đột biến như: các đợt tuyển sinh vào các trường đại học, cao đẳng, lễ hội Đền Trần, Quốc khánh 2-9, Tết dương lịch, kỳ nghỉ cuối tuần dài ngày; tích cực giám sát các doanh nghiệp, HTX vận tải thực hiện việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho xe ô tô theo đúng quy định. Tăng cường quản lý hoạt động vận tải bằng ô tô, có biện pháp quản lý ngay tại bến xe, kiên quyết không cho xuất bến đối với xe ô tô không bảo đảm các quy định. Yêu cầu Bến xe khách Nam Định tăng cường công tác quản lý, điều hành hoạt động vận tải tại bến xe theo đúng quy định hiện hành, nâng cao chất lượng phục vụ hành khách. Đặc biệt, Sở GTVT tăng cường phối hợp liên ngành trong việc tuần tra, kiểm soát, xử lý ô tô khách vi phạm để nâng cao hiệu lực quản lý vận tải, bảo đảm trật tự ATGT. Tập trung xử lý các lỗi vi phạm, làm căn cứ để các cơ quan quản lý tước phù hiệu tuyến cố định đối với phương tiện, tước giấy phép kinh doanh vận tải của doanh nghiệp, HTX khi vi phạm điều kiện kinh doanh làm ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ và bảo đảm an toàn vận tải./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
