Sau hơn 2 năm thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), 11 xã thí điểm xây dựng NTM giai đoạn 2011-2015 của huyện Ý Yên đều tăng từ 3-7 tiêu chí so với khi triển khai. Trong đó, xã Yên Phú tăng 7 tiêu chí, xã Yên Bình tăng 6 tiêu chí, xã Yên Trung tăng 5 tiêu chí, xã Yên Hồng tăng 4 tiêu chí… Tổng kinh phí huy động để xây dựng NTM ở 11 xã, thị trấn trên 337,3 tỷ đồng. Xác định dồn điền đổi thửa (DĐĐT) là khâu đột phá trong xây dựng NTM, huyện Ý Yên đã tập trung nhiều biện pháp triển khai thực hiện. Đến nay, toàn huyện đã có 22 xã, thị trấn cơ bản hoàn thành công tác DĐĐT, trong đó có 16/22 xã, thị trấn đã hoàn thành giao đất ngoài thực địa, bình quân số thửa sau DĐĐT giảm từ 4,75 thửa/hộ xuống còn 1,8-2,3 thửa/hộ. Qua DĐĐT, các xã xây dựng NTM giai đoạn I đã vận động nhân dân đóng góp 105,8ha đất làm đường giao thông, thủy lợi nội đồng. Toàn huyện đã “cứng hóa” được 35,7km đường trục chính nội đồng với tổng kinh phí gần 12 tỷ đồng. Ở các xã điểm xây dựng NTM đã “nhựa hóa”, “bê tông hóa” trên 97,7km đường trục xã, đường liên thôn, đường dong ngõ với tổng kinh phí trên 65,6 tỷ đồng. Trong hơn 2 năm qua, toàn huyện đã tổ chức được 54 lớp đào tạo nghề, truyền nghề, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho 1.881 nông dân.
 |
| Một góc NTM xã Yên Ninh. |
Tuy nhiên theo Ban Chỉ đạo xây dựng NTM huyện, tiến độ hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM ở các xã, thị trấn trong huyện vẫn còn chậm. Trong số các tiêu chí xây dựng NTM các tiêu chí về giao thông, thủy lợi, cơ sở vật chất văn hóa, hộ nghèo là những tiêu chí khó đối với các xã điểm của huyện Ý Yên... Các tiêu chí khác như: tiêu chí về nhà ở dân cư mới có 2 đơn vị là Thị trấn Lâm, xã Yên Ninh đạt; tiêu chí về y tế có 2 xã đạt là Yên Trung và Yên Bình; tiêu chí môi trường mới có 2 xã hoàn thành là Yên Ninh và Yên Hồng. Nguyên nhân do một số xã còn lúng túng trong việc xây dựng đề án, lộ trình triển khai thực hiện chương trình xây dựng NTM; chưa tập trung chỉ đạo phát triển sản xuất, chuyển dịch cơ cấu mùa vụ, cơ cấu lao động để nâng cao thu nhập cho người dân, phát triển kinh tế địa phương, khai thác tiềm năng về nguồn nhân lực; việc huy động nhân dân đóng góp và thu hút đầu tư của các doanh nghiệp vào xây dựng NTM còn hạn chế; công tác DĐĐT ở nhiều xã còn chậm, chưa thực hiện DĐĐT gắn với chỉnh trang đồng ruộng, phát triển sản xuất… Trước tình hình đó, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM huyện đã chỉ đạo thực hiện xây dựng NTM từ đồng về làng, từ hộ gia đình ra thôn xóm, từ thôn xóm lên xã. Xã chủ động kế hoạch, kinh phí thực hiện các công trình cấp xã; thôn, xóm vận động nhân dân đóng góp xây dựng các công trình của thôn, xóm; các hộ dân có trách nhiệm cải tạo ao, vườn, sân, ngõ, 3 công trình vệ sinh của gia đình; lấy thôn, xóm làm đơn vị cơ sở và hộ gia đình là hạt nhân để thực hiện chương trình xây dựng NTM… Mục tiêu đến năm 2015, 11 xã, thị trấn xây dựng NTM giai đoạn 2011-2015 đạt từ 17/19 tiêu chí xây dựng NTM trở lên. Hiện nay, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM huyện đang chỉ đạo các xã, thị trấn tập trung hoàn thành công tác DĐĐT trong năm 2013; quản lý và triển khai thực hiện tốt các quy hoạch xây dựng NTM, quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch sản xuất nông nghiệp…, tập trung cải tạo, nâng cấp hệ thống giao thông, thủy lợi nội đồng, phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa bằng các mô hình “cánh đồng mẫu lớn”; tăng cường áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất; phát triển các mô hình nuôi thủy sản, chăn nuôi theo hướng trang trại, gia trại tổng hợp; tập trung phát triển ngành nghề nông thôn và công tác đào tạo nghề sát với thực tế và nhu cầu của người lao động. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động để các tổ chức đoàn thể và nhân dân thực hiện tốt phương châm: gia đình tự chỉnh trang lại khuôn viên theo tiêu chí gia đình NTM; công trình của dong ngõ do các hộ tự bàn bạc đóng góp để xây dựng; công trình của thôn, xóm, nhà văn hoá, sân thể thao, đường trục thôn, đường giao thông nội đồng, kênh mương cấp 3… do nhân dân các thôn, xóm bàn bạc để quyết định đầu tư, cải tạo, nâng cấp hoặc xây mới theo tiêu chí NTM. Hiện tại, các xã điểm xây dựng NTM đã hoàn thành công tác DĐĐT trong năm 2012, chỉ còn xã Yên Ninh quyết tâm hoàn thành trong năm 2013. Các xã Yên Phú, Yên Phong, Thị trấn Lâm… tập trung xây dựng các công trình hạ tầng, phúc lợi xã hội: trường học, trạm y tế, nhà văn hóa xã cùng với giao thông nội đồng, đường dong ngõ xóm. Xã Yên Trung lấy DĐĐT để hình thành và tổ chức các mô hình “cánh đồng mẫu lớn” làm khâu đột phá phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, đồng thời khôi phục và phát triển nghề đan nón truyền thống, nghề thêu ren ở các thôn Nhuộng, thôn Trung…
Với những giải pháp đồng bộ, huyện Ý Yên phấn đấu hoàn thành công tác xây dựng NTM giai đoạn I ở 11 xã, thị trấn, rút kinh nghiệm để triển khai xây dựng NTM ở các xã còn lại trong giai đoạn 2015-2020; phấn đấu hoàn thành mục tiêu xây dựng Ý Yên là huyện NTM vào năm 2020./.
Bài và ảnh: Thành Trung
