Qua 3 năm triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ về nhà ở cho hộ nghèo giai đoạn 1 theo Quyết định 167/2008/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh ta đã triển khai đồng bộ, đúng đối tượng, tạo chuyển biến tích cực về đời sống xã hội ở các địa phương. Đến hết ngày 31-12-2012, đã có 5.530 hộ nghèo được hỗ trợ hoàn thành cải tạo nhà ở đảm bảo, diện tích tối thiểu 25m2 với thời hạn sử dụng hơn 10 năm. Tổng kinh phí đầu tư cho chương trình là hơn 68 tỷ 801 triệu đồng, trong đó nguồn vốn từ ngân sách Trung ương hơn 39 tỷ 801 triệu đồng, vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách Xã hội (CSXH) hơn 29 tỷ đồng.
 |
| Gia đình chị Cao Thị Huệ ở xóm Tân Dân, xã Nam Mỹ (Nam Trực) trước căn nhà mới hoàn thành từ nguồn vốn hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở. |
Cùng với việc thành lập Ban chỉ đạo hỗ trợ hộ nghèo của tỉnh, huyện; UBND tỉnh đã phê duyệt Đề án hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo. Ban chỉ đạo hỗ trợ hộ nghèo của tỉnh đã chỉ đạo các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị xã hội đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các đơn vị, doanh nghiệp và cộng đồng cùng chung sức đóng góp giúp đỡ hộ nghèo cải thiện về nhà ở. Các huyện, thành phố chỉ đạo các xã, phường, thị trấn tổ chức tuyên truyền, bình xét, lựa chọn các đối tượng cần được hỗ trợ, thành lập các đoàn kiểm tra thực tế trước khi lập danh sách đề nghị hỗ trợ. Hằng năm, Ban chỉ đạo đều tiến hành tổng kết, rút kinh nghiệm, khắc phục các tồn tại, khó khăn trong công tác triển khai thực hiện Quyết định 167, đề cao tính dân chủ, công khai, minh bạch, bảo đảm đúng đối tượng, xây dựng kế hoạch, mục tiêu nhiệm vụ phù hợp với từng giai đoạn. Bên cạnh đó, tỉnh cũng huy động và kết hợp các nguồn vốn khác tổ chức các hoạt động giúp đỡ hộ nghèo, hộ gia đình chính sách về nhà ở. Trong dịp kỷ niệm “750 năm Thiên Trường - Nam Định”, tỉnh đã hỗ trợ 75 gia đình xây mới về nhà ở với mức hỗ trợ 40 triệu đồng/nhà, với tổng mức hỗ trợ là 3 tỷ đồng từ các nguồn kinh phí. Tại huyện Nam Trực, kết thúc giai đoạn 1 thực hiện đề án, đã có 800 hộ nghèo được hỗ trợ, với tổng kinh phí hơn 5 tỷ 760 triệu đồng. Trong quá trình triển khai, UBND huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn huy động mọi nguồn kinh phí từ Mặt trận Tổ quốc, Ngân hàng CSXH, ngân sách Trung ương; các đoàn thể chính trị xã hội vận động nhân dân địa phương chung tay giúp sức xây dựng nhà ở cho hộ nghèo. Các xã, thị trấn đều thành lập Ban giảm nghèo, tích cực tuyên truyền chủ trương, chính sách của đề án đến từng thôn, xóm. Các thôn, xóm đều tổ chức họp lấy ý kiến nhân dân, bình xét hộ nghèo được hỗ trợ theo đề án. Nguồn vốn hỗ trợ hộ nghèo sau khi giải ngân đều được theo dõi, đảm bảo sử dụng đúng mục đích, đạt hiệu quả thiết thực. Ông Nguyễn Văn Dân, 60 tuổi, ở xóm Đồng Tâm, xã Nam Mỹ có ngôi nhà tranh nền đất, bị dột nát có nguy cơ đổ sập. Đầu năm 2012, được sự hỗ trợ của huyện, xã và bà con trong xóm, ông Dân đã xây dựng được nhà mái bằng kiên cố với diện tích 40m2 trị giá gần 100 triệu đồng. Gia đình chị Cao Thị Huệ ở xóm Tân Dân thuộc diện hộ nghèo, bản thân chị sức khoẻ yếu lại phải nuôi mẹ già và con nhỏ. Đầu tháng 2-2011, từ kinh phí hỗ trợ của chương trình và sự trợ giúp của họ hàng, bà con thân thích, chị đã xây được căn nhà rộng 25m2 với tổng kinh phí 50 triệu đồng...
Nhằm phát huy hiệu quả chương trình hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, Bộ Xây dựng đã xây dựng Dự thảo về cơ chế, chính sách tiếp tục hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở theo Quyết định 167 giai đoạn 2 (2011-2015) để trình Chính phủ phê duyệt. Theo đó, mức hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước sẽ được tăng từ 7,2 triệu đồng/hộ lên 10 hoặc 14 triệu đồng/hộ tùy điều kiện của các địa phương. Dự thảo cũng bổ sung thêm quy định diện tích sử dụng tối thiểu là 18m2 áp dụng đối với những hộ độc thân không nơi nương tựa, thay cho diện tích tối thiểu theo Quyết định 167 là 24m2. Các đối tượng tham gia chương trình hỗ trợ người nghèo về nhà ở cũng được mở rộng thêm là các doanh nghiệp tự nguyện, các nhà hảo tâm. Ngoài ra, các hộ nghèo có nhu cầu vay vốn để xây dựng nhà ở cũng được tạo điều kiện tối đa. Cụ thể người dân được vay mức tối đa 15 triệu đồng/hộ, lãi suất vay 3%/năm. Thời hạn vay là 10 năm, trong đó thời gian ân hạn là 5 năm. Thời gian trả nợ là 5 năm, mức trả nợ mỗi năm tối thiểu là 20% tổng số vốn đã vay. Đây sẽ là tín hiệu tích cực về nhà ở cho hơn 500 nghìn hộ nghèo trong cả nước giai đoạn 2. Để hoàn thành mục tiêu hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở giai đoạn 2011-2015, các cấp, các ngành trong tỉnh cần tiếp tục rà soát, thống kê, kiểm tra các hộ nghèo theo tiêu chí mới đảm bảo công khai, công bằng, chính xác, đúng đối tượng, lập danh sách báo cáo để tỉnh trình Chính phủ phê duyệt để kịp thời huy động mọi nguồn vốn và sớm giải ngân giúp hộ nghèo về nhà ở ngay khi có Quyết định về cơ chế chính sách hỗ trợ giai đoạn 2./.
Bài và ảnh: Đức Toàn
