Mùa xuân này, về xã Bình Hòa (Giao Thủy) “ngắm” các cụ cao tuổi trong làng “xúng xính” trong những bộ áo cánh vàng, cánh đỏ dự hội yến lão (mừng thọ) mới cảm nhận hết được niềm vui của người già trong sự trân trọng, quan tâm của cấp uỷ, chính quyền, nhân dân địa phương và con cháu.
Lễ hội yến lão xã Bình Hòa xuất phát từ làng Diêm Điền xưa (khoảng thế kỷ XVII khi người dân về đây dựng làng, lập ấp). Lúc đó, những người già trong làng đến tuổi 60 đều được tổ chức hội yến, mừng thọ vào mùng 10 tháng Giêng. Mỹ tục yến lão là do đạo hiếu mà ra. Khi đã vào tuổi vãn niên, tóc bạc da mồi, các cụ được nhân dân trong làng quý trọng, quan tâm, con cháu sum vầy. Tối hôm trước ngày làm lễ, các lão ông, lão bà trong làng sửa soạn quần áo, khăn mũ để chuẩn bị dự hội yến lão. Sáng mùng 10, làng tổ chức hội ở sân đình hoặc sân chùa và mời các cụ ra dự lễ. Có thời điểm mỹ tục yến lão, mừng thọ cho người cao tuổi ở Bình Hoà bị mai một nhưng 10 năm trở lại đây, cấp uỷ, chính quyền và nhân dân địa phương đã khôi phục lại nét đẹp văn hóa này. Vẫn lấy mùng 10 tháng Giêng để tổ chức hội yến cho những người cao tuổi làng Diêm Điền, còn các làng khác như Hoành Đông, Đông Bình thì chọn ngày 11 tháng Giêng hằng năm để tổ chức lễ hội. Ngày nay, lễ hội yến lão xã Bình Hoà vẫn giữ được "hồn cốt" xưa. Trong ngày hội, các cụ mặc bộ áo chùng, khăn xếp, màu sắc được phân theo tuổi tác. Cụ 70 tuổi được làng trao khăn đỏ; cụ 80 tuổi được làng may áo vàng, khăn đỏ; cụ 90 tuổi được làng may áo đỏ, khăn đỏ… Sau khi làm lễ ở chùa, lễ rước lên đền, các cụ được đại diện chính quyền địa phương trao bằng công nhận người cao tuổi.
 |
| Đoàn rước các lão ông, lão bà làng Diêm Điền lên đền chùa làng dự lễ hội yến lão. Ảnh: Do cơ sở cung cấp |
Theo thống kê của UBND xã Bình Hòa, toàn xã hiện có 1.258 người cao tuổi, trong đó làng Diêm Điền có 850 cụ, làng Hoành Đông 148 cụ, làng Đông Bình 260 cụ. Xã có 2 cụ cao tuổi nhất là cụ Trần Thị Vượm 103 tuổi và cụ Phạm Thị Hiệu 101 tuổi. Đồng chí Nguyễn Văn Bốn, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: “Việc tổ chức lễ hội yến lão cho các cụ cao tuổi trong xã mỗi dịp Tết đến, Xuân về được các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, các đoàn thể và nhân dân địa phương quan tâm. Ngoài phần nghi thức, các làng còn tổ chức tiệc mặn, đồng thời là dịp để làng, xóm quây quần, sum vầy thêm ấm tình làng nghĩa xóm. Vợ chồng cụ Lại Thế Luận (90 tuổi) và cụ Nguyễn Thị Mầm (86 tuổi) ở xóm 8, được dự tiệc yến lão năm 2012 vẫn không giấu nổi niềm tự hào về những món quà con cháu gửi từ Tiệp Khắc về. Cụ Luận chia sẻ: “Con cháu ở gần đều đến, đứa ở xa không về được cũng gửi quà biếu bố mẹ. Niềm vui của tuổi già ngoài được thấy con cháu trưởng thành, còn nhận được sự quan tâm của xã hội. Chúng tôi rất mừng khi trong làng ngoài xã vẫn giữ được những mỹ tục này để động viên những người già và thông qua đó giáo dục con cháu đạo lý hiếu đễ với cha mẹ, kính trọng người cao tuổi”.
Có mặt trong dòng người đông đúc dự lễ mừng thọ đầu năm tại làng Diêm Điền hằng năm, mới cảm nhận được không khí nhộn nhịp của ngày hội. Từ sáng sớm, các con cháu đã đưa các cụ đến chùa, sau đó tổ chức đoàn rước các cụ từ chùa sang đền để tổ chức hội yến lão. Đoàn rước trang trọng, trống giong cờ mở. Đi đầu là đội múa rồng, tiếp đến là đội trống, phường bát âm; các cụ xúng xính áo vóc đại hồng, quần lụa bạch đi dự hội yến cùng các con, cháu, chắt và người dân trong làng chúc thọ ông bà, cha mẹ… Lễ hội yến lão không chỉ là nét đẹp văn hóa đầu năm thể hiện sự tôn trọng, lòng hiếu thảo của con cháu đối với ông, bà, cha, mẹ, các bậc cao niên; mà còn là dịp giáo dục, răn dạy con cháu, cách đối nhân xử thế, đồng thời động viên người cao tuổi tích cực tham gia các hoạt động xã hội góp phần xây dựng quê hương./.
Nguyễn Hoa Xuân
