Nhận thức được tầm quan trọng của công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe học sinh, những năm qua, tỉnh ta đã triển khai các nhiệm vụ về y tế trong trường học, từng bước nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe học sinh.
Ban Chỉ đạo Chương trình y tế trường học từ tỉnh đến các xã, phường, thị trấn được thành lập, đẩy mạnh các hoạt động bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ học sinh. Với sự quan tâm của ngành giáo dục, sự trợ lực của ngành y tế, công tác y tế trường học ở tỉnh ta trở thành một hoạt động thường xuyên trong các nhà trường, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Trong chương trình phòng, chống bệnh mắt hột học đường, tỷ lệ mắt hột hoạt tính đã giảm mạnh, tỷ lệ nhiễm mới và tái phát thấp. Chương trình nha học đường cũng có những chuyển biến rõ rệt. Chương trình vệ sinh trường học với các công tác: vệ sinh môi trường, vệ sinh phòng học và các phòng chức năng, vệ sinh an toàn thực phẩm, quản lý và chăm sóc sức khỏe học sinh đã có nhiều tiến bộ. Hằng năm, các trường tổ chức khám sức khỏe toàn diện cho học sinh đạt từ 95-97%. Các đơn vị tiêu biểu trong thực hiện công tác y tế học đường là: Trực Ninh, Nam Trực, Ý Yên, Thành phố Nam Định,...
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác y tế trường học vẫn bộc lộ một số tồn tại: Phòng y tế ở một số nhà trường đã xuống cấp; tài liệu tuyên truyền cũ, thiếu chủng loại chưa được thay thế, bổ sung kịp thời; công tác đào tạo, nhất là đào tạo đội ngũ cán bộ y tế nhà trường chưa được quan tâm đúng mức. Nhiều cán bộ y tế xã, y tế trường học chưa thực hiện được các kỹ thuật chữa trị cơ bản như khoan, hàn răng. Số học sinh THCS bị tật khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị) chiếm tỷ lệ cao (25-30%). Chương trình mục tiêu Quốc gia y tế trường học giai đoạn 2011-2015 của Bộ Y tế cũng đề cập tới các bệnh học đường phổ biến hiện nay như tật khúc xạ (chủ yếu là cận thị học đường), cong vẹo cột sống, răng miệng, rối loạn tâm thần học đường, giun sán, suy dinh dưỡng, thừa cân béo phì... Tuy nhiên, trong thời điểm hiện nay, ngoài 3 chương trình phòng chống bệnh mắt hột, nha học đường, vệ sinh học đường là có kinh phí và được quản lý tốt trong nhiều năm thì các bệnh khác như cong vẹo cột sống, tim mạch, rối loạn tâm thần lứa tuổi học đường... ở tỉnh ta chủ yếu còn dựa vào y tế cơ sở (y tế xã và y tế trường học) nên việc quản lý bệnh còn gặp nhiều khó khăn.
 |
| Tuyên truyền vệ sinh răng miệng tại Liên hoan Gia đình và sức khỏe trẻ thơ cấp học Mầm non Thành phố Nam Định năm 2011. |
Để công tác chăm sóc sức khỏe học sinh ngày càng tốt hơn và phòng chống hiệu quả một số bệnh, tật phổ biến ở tuổi học đường, thời gian tới, thực hiện chỉ đạo của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) về hoạt động truyền thông y tế trường học thuộc Dự án Nâng cao năng lực, truyền thông và giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về y tế, Trung tâm YTDP tỉnh đã xây dựng kế hoạch và đang triển khai thực hiện nhằm nâng cao năng lực công tác y tế trường học, tăng cường kiến thức phòng chống bệnh tật học đường, kiểm soát và hạn chế những yếu tố nguy cơ của các bệnh, tật học đường phổ biến hiện nay gồm: cận thị, bệnh giun sán, cong vẹo cột sống, răng miệng và thay đổi hành vi ở học sinh, tạo điều kiện cho các em phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần để học tập. Mục tiêu đặt ra là 50% học sinh và giáo viên trong tỉnh được truyền thông, tiếp cận các hoạt động nâng cao sức khỏe, thay đổi hành vi nguy cơ, phòng chống bệnh, tật học đường, phòng chống dịch bệnh trong trường học. Xây dựng mô hình truyền thông nâng cao sức khỏe, phòng chống bệnh tật trong trường học, góp phần từng bước giảm tỷ lệ mắc tật khúc xạ, cong vẹo cột sống, răng miệng, giun sán và các yếu tố nguy cơ của sức khỏe trường học. 80% số học sinh tiểu học trong tỉnh được tẩy giun định kỳ 2 lần/năm; giám sát điều kiện vệ sinh trường học tại 100 trường trong tỉnh. Theo kế hoạch, công tác y tế trường học gồm các hoạt động như: nâng cao năng lực hệ thống y tế trường học, truyền thông nâng cao sức khỏe phòng chống bệnh, tật học đường, giám sát đánh giá thực hiện công tác y tế học đường. Ở nội dung "Nâng cao năng lực hệ thống y tế trường học", từ tháng 8-2012 đến nay, Trung tâm YTDP tỉnh đã tổ chức các lớp tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ y tế làm công tác y tế trường học tại các tuyến về công tác y tế trường học, kỹ thuật giám sát yếu tố vệ sinh trường học, khám, phân loại và quản lý sức khỏe học sinh, phòng chống bệnh tật và nâng cao sức khỏe học sinh; tập huấn cho cán bộ theo dõi y tế trường học tại các trạm y tế xã; tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ theo dõi y tế trường học của các phòng giáo dục về nghiệp vụ công tác y tế trường học, phòng chống bệnh tật và nâng cao sức khỏe học sinh. Nội dung "Truyền thông nâng cao sức khỏe phòng chống bệnh tật học đường" đang triển khai thực hiện, gồm: Xây dựng mô hình truyền thông giáo dục sức khỏe và phòng chống bệnh tật học đường trong trường học. Trung tâm YTDP tỉnh đã chọn 4 trường thuộc 4 cấp học: mầm non, tiểu học, THCS, THPT để xây dựng mô hình truyền thông giáo dục sức khỏe, phòng chống bệnh tật học đường theo hướng tiếp cận nâng cao sức khỏe (xây dựng môi trường học tập lành mạnh, truyền thông phòng chống bệnh tật học đường, hỗ trợ cải thiện điều kiện vệ sinh trường học, hỗ trợ chăm sóc sức khỏe học sinh...) và chọn 20 trường trong tỉnh để hỗ trợ tẩy giun định kỳ 2 lần/năm; truyền thông phòng chống bệnh tật học đường, xây dựng tài liệu truyền thông phù hợp với từng địa bàn, tổ chức truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng của tỉnh tổ chức thi tìm hiểu về kiến thức phòng chống bệnh tật học đường tại một số nhà trường. Ở nội dung "Giám sát đánh giá thực hiện công tác y tế học đường", Trung tâm YTDP tỉnh đã thực hiện giám sát các yếu tố vệ sinh trường học theo quy định và giám sát thanh tra, kiểm tra hoạt động y tế trường học. Trước mắt Trung tâm đã tiến hành kiểm tra 100 trường học từ bậc tiểu học đến THPT trong tỉnh.
Cùng với sự nỗ lực của ngành Y tế, công tác y tế trường học còn cần sự quan tâm của các cấp, các ngành, đặc biệt là tăng cường sự phối hợp liên ngành giữa ngành Y tế và ngành GD và ĐT trong việc kiểm tra, giám sát, đôn đốc các địa phương triển khai các hoạt động của công tác y tế học đường. Quan tâm đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác y tế trường học, tăng hiệu quả nguồn kinh phí dành cho hoạt động y tế trường học, tăng cường công tác truyền thông, giáo dục nâng cao sức khỏe cho học sinh, gia đình và cộng đồng, góp phần thực hiện thành công công tác y tế trường học./.
Bài và ảnh: Minh Thuận
