Năm 2012, công tác dân số - KHHGĐ tiếp tục nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành, đoàn thể. Nhận thức của các tầng lớp nhân dân về chính sách dân số - KHHGĐ đã có nhiều chuyển biến. Cấp ủy, chính quyền các cấp, các ban, ngành, đoàn thể đã cụ thể hóa chính sách dân số bằng các chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch của địa phương, đơn vị để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị coi công tác dân số - KHHGĐ là nhiệm vụ thường xuyên, là nội dung quan trọng trong chương trình nhiệm vụ hằng năm và là một trong những tiêu chí để bình xét, đánh giá chất lượng hoàn thành nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị, của mỗi tổ chức, cá nhân. Tỷ lệ người dân nắm được kiến thức và kỹ năng về sức khỏe sinh sản, nuôi con khỏe, dạy con ngoan ngày càng cao. Nhiều cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ đã đẻ muộn, đẻ thưa và tự nguyện thực hiện các biện pháp tránh thai hiện đại; chấp nhận mô hình gia đình ít con để xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, hạnh phúc, tiến bộ.
 |
| Liên hoan tuyên truyền viên dân số toàn tỉnh, một hoạt động nổi bật của công tác dân số năm 2012. |
Bên cạnh những thuận lợi, công tác dân số - KHHGĐ đang đối mặt với không ít khó khăn. Một số địa phương, cấp ủy Đảng, chính quyền chưa thật sự quan tâm chỉ đạo thực hiện công tác dân số - KHHGĐ. Việc lồng ghép công tác dân số - KHHGĐ vào quá trình lập kế hoạch và xây dựng chính sách kinh tế, xã hội chưa được chú trọng. Kinh phí đầu tư cho công tác dân số - KHHGĐ của địa phương chưa đáp ứng được yêu cầu, nội dung hoạt động thiếu cụ thể, thiết thực; kinh phí của chương trình mục tiêu quốc gia về dân số giao chậm nên việc triển khai các hoạt động bị hạn chế. Những trường hợp vi phạm chính sách dân số chưa có nhiều biện pháp hữu hiệu, đồng bộ để xử lý kịp thời. Bên cạnh đó, sự nhiệt tình, trách nhiệm của đội ngũ làm công tác dân số - KHHGĐ ở cơ sở có phần giảm sút do chế độ đãi ngộ quá thấp. Số cặp vợ chồng trẻ kết hôn trong những năm gần đây tăng, số phụ nữ bước vào độ tuổi sinh đẻ lớn. Đặc biệt nhiều người quan niệm năm Nhâm Thìn 2012 là năm “đẹp” và có kế hoạch sinh con nên việc tăng sinh và sinh con thứ 3 trở lên diễn ra ở hầu hết các huyện, thành phố trong tỉnh. Từ tháng 1 đến tháng 11, tổng số trẻ sinh ra trên toàn tỉnh là 30.656 cháu, trong đó số trẻ em sinh ra là con thứ 3 trở lên là 4.766 cháu, tăng cao so với cùng kỳ năm 2011. Các huyện có mức sinh tăng cao là: Hải Hậu, Ý Yên, Trực Ninh, Nam Trực, Giao Thủy. Cùng với tăng sinh và sinh con thứ 3 trở lên cao, tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh cũng đang trở thành vấn đề xã hội đáng quan tâm. Nam Định hiện là một trong 10 tỉnh có tỷ số giới tính khi sinh cao nhất cả nước. Mặc dù, đề án can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh được triển khai tại 93 xã của 5 huyện, thành phố từ năm 2010 song đến nay hiện tượng này vẫn chưa kiểm soát được. 11 tháng năm 2012, trong tổng số 30.656 trẻ sinh ra, có tới 16.606 trẻ nam. Những yếu tố trên đã ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu chương trình dân số - KHHGĐ.
Để khắc phục khó khăn, thời gian tới, tỉnh ta tập trung vào các giải pháp: Tăng cường sự chỉ đạo của các cấp ủy Đảng với công tác dân số - KHHGĐ. Thường xuyên kiểm tra đánh giá, giám sát tiến độ và hiệu quả thực hiện các mục tiêu đề ra; định kỳ sơ kết, rút kinh nghiệm và phân công cán bộ chủ chốt trực tiếp lãnh đạo công tác dân số - KHHGĐ. Nâng cao trách nhiệm và sự phối hợp của các cấp, các ngành trong việc thực hiện công tác dân số - KHHGĐ. Hằng năm, tiếp tục đưa chỉ tiêu về dân số - KHHGĐ vào kế hoạch phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương, đơn vị. Xây dựng và hoàn thiện cơ chế quản lý, có chế độ hợp lý đối với cán bộ dân số cơ sở và các chế độ khuyến khích cho tập thể, cá nhân thực hiện tốt chính sách dân số - KHHGĐ. Duy trì việc đưa chính sách dân số - KHHGĐ vào hương ước, quy ước của thôn, xóm, tổ dân phố. Bên cạnh việc đẩy mạnh hoạt động truyền thông giáo dục, nâng cao kiến thức và chuyển đổi hành vi về công tác dân số - KHHGĐ của người dân, ngành dân số tỉnh tiếp tục nâng cao chất lượng dịch vụ dân số và CSSKSS-KHHGĐ để giảm sinh vững chắc, giảm nạo phá thai vì lý do lựa chọn giới tính thai nhi, giảm tỷ lệ dân số bị thiểu năng về thể lực, giảm tỷ lệ nhiễm khuẩn đường sinh sản, hạn chế và tiến tới kiểm soát được tỷ lệ người mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, HIV/AIDS; nâng cao chất lượng dân số cả về thể chất, trí tuệ và tinh thần. Ngoài ra, cần huy động sự đóng góp tài chính từ nhiều nguồn: ngân sách nhà nước, cộng đồng, của các tổ chức khác dưới sự điều hành thống nhất của chính quyền các cấp, đảm bảo nguồn kinh phí để thực hiện hiệu quả các chương trình dân số./.
Bài và ảnh: Lam Hồng
