Trên địa bàn Thành phố Nam Định hiện có 32 chung cư từ 2-5 tầng được xây dựng từ năm 1960-1975; trong đó 3 cụm chung cư 5 tầng do Thành phố Nam Định xây dựng, còn lại là các cụm chung cư 2-3 tầng do Cty Dệt và Dệt lụa Nam Định xây dựng. Các chung cư được xây dựng thời kỳ này đều dành cho cán bộ, công nhân viên của Cty và các cơ quan đơn vị trên địa bàn thành phố. Mỗi căn hộ trong chung cư có diện tích từ 16-18m2, rộng nhất là 24m2. Trung bình 4 hộ sử dụng chung một nhà bếp, 8 hộ chung hai nhà vệ sinh, hai nhà tắm. Các căn hộ trong khu chung cư đều xây dựng theo kết cấu tường gạch, sàn gạch hoặc gỗ, mái ngói, dầm chịu lực bằng gỗ đến nay đều quá niên hạn sử dụng, các kết cấu trong nhà đã xuống cấp nghiêm trọng. Hiện có hơn 1.500 hộ đang sống trong điều kiện chật chội, ẩm thấp, thiếu ánh sáng, đặc biệt là nguy cơ sụp đổ, mất an toàn do nhà ở đã xuống cấp nghiêm trọng. Tại tập thể chung cư 2 tầng thuộc phường Nguyễn Du, nhiều căn hộ mái đã cong, vữa trát tường và trần nhà bị bóc tróc, cầu thang bị vỡ trơ cả lõi thép. Trên các tường dãy hành lang bị bong tróc lớp vữa bên ngoài, trơ ra các đường ống cấp thoát nước sinh hoạt chằng chịt. Khu nhà chung ở 207 Hoàng Văn Thụ đã xuống cấp nghiêm trọng, thanh dầm mái bị hỏng, các gia đình phải dùng cột hoặc cốt pha để chống đỡ tường, mái nhà và lắp mái nhựa để chống dột và ngói rơi xuống. Cầu thang gỗ trên tầng 3 đã bị hư hại, vỡ khung, trơ cả lõi gỗ; phòng tắm chung trên tầng 3 phải bọc lại bằng phên, liếp. Do diện tích nhà ở chật hẹp nên nhiều hộ trong các khu chung cư đã cơi nới ra ban công, tùy tiện hàn thêm các khung sắt, lợp thêm tôn khiến cho tòa nhà phải “chịu tải” quá nặng và gây mất mỹ quan thành phố. Bên cạnh đó, các hộ cũng tự ý sửa sang cải tạo theo nhu cầu sử dụng khiến không gian chung càng chật chội.
 |
| Khu chung cư 5 tầng cũ trên đường Trần Đăng Ninh (TP Nam Định). |
Trước thực trạng trên, tháng 8-2011, Thành phố Nam Định đã tiến hành giải phóng mặt bằng khu chung cư 5 tầng xây dở tại tổ dân phố số 26 phường Trần Đăng Ninh. Cũng trong năm 2011, thành phố đã đầu tư 1 tỷ đồng sửa chữa chống thấm, kết hợp đảo ngói khu chung cư 2 tầng của tập thể Điện tại các phường Năng Tĩnh, Trần Đăng Ninh, Phan Đình Phùng. Tháng 9-2012, thành phố đầu tư chống thấm dột vách tường, trần nhà cho 5 khu chung cư cũ tại phường Trần Đăng Ninh và phường Cửa Bắc. Để bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản cho các hộ dân sống trong các chung cư cũ trong mùa mưa bão, UBND thành phố đã chỉ đạo UBND các phường, Cty TNHH MTV Công trình đô thị Nam Định chủ động xây dựng phương án bảo vệ dân trong mùa mưa bão, lập phương án rà soát và di dời cụ thể đối với từng hộ dân. Tuy nhiên, việc giải quyết các chung cư cũ còn nhiều khó khăn do nguồn vốn tu bổ sửa chữa lớn, thêm vào đó là vướng mắc từ cơ chế chính sách, các hộ chây ỳ hoặc khó khăn không đủ khả năng chi trả tiền thuê nhà. Theo Phòng Quản lý nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước (SHNN), hiện tại tổng số tiền truy thu từ tiền thuê nhà thuộc SHNN tính từ năm 1991 là 4 tỷ đồng. Hợp đồng của các hộ cho thuê trước đây chủ yếu là hợp đồng viết tay đã bị thất lạc do các hộ mua đi, bán lại, không có hợp đồng rõ ràng. Vì thế, theo Nghị quyết số 23/2006/NQ-CP về một số giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ bán nhà thuộc SHNN cho người đang thuê theo quy định tại Nghị định số 61/CP đã quy định giá nhà ở cấp IV từ cơ quan tự quản chuyển giao nhưng trước khi chuyển giao chưa có hợp đồng thuê nhà và người thuê đã phá dỡ, xây dựng lại thì giá trị còn lại của nhà được tính bằng 0 (bằng không) thì hầu hết các hộ thuê tại các chung cư khó cấp giấy chứng nhận sổ đỏ chứng minh nguồn gốc căn nhà. Tính đến tháng 9-2012, thành phố mới bán được hơn 200 căn hộ thuộc SHNN theo Nghị định 61/NĐ-CP, thu về hơn 3 tỷ đồng. Hiện còn khoảng 3.500 căn hộ phải quản lý trong đó có 1.500 căn hộ thuộc chung cư cũ không thể bán do vướng mắc về giấy tờ hoặc khó khăn về kinh tế; gần 1.500 căn hộ thuộc diện quy hoạch treo gồm khu tập thể Cục Thuế tỉnh Hà Nam Ninh trước đây trên đường Cù Chính Lan, khu tập thể Ngoại thương thuộc phường Hạ Long. Để sớm giải tỏa áp lực về nhà ở cho các hộ dân ở nhà thuộc diện nguy hiểm ở các khu chung cư cũ trong thành phố, Cty TNHH MTV Công trình đô thị Nam Định cần đẩy nhanh tiến độ sửa chữa, nâng cấp đảm bảo an toàn cho người dân, đồng thời tham mưu với UBND tỉnh về cơ chế, chính sách giải quyết đối với các trường hợp nhà ở không còn hồ sơ gốc. Bên cạnh đó, phải thu hút các nhà đầu tư vào các dự án nhà ở xã hội để xóa bỏ dần khu chung cư ảnh hưởng đến mỹ quan thành phố./.
Bài và ảnh: Đức Toàn
