Từ năm 2009, mô hình chăm sóc, hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS tại gia đình và cộng đồng được triển khai ở 18 xã, phường, thị trấn của huyện Xuân Trường và Thành phố Nam Định. Công tác chăm sóc, hỗ trợ toàn diện người nhiễm HIV/AIDS dựa vào đội ngũ cán bộ chuyên trách, cộng tác viên dân số tại cơ sở - những người có kinh nghiệm, tâm huyết trong công tác dân số - KHHGĐ, nhất là công tác vận động cộng đồng. Năm 2011 mô hình đã cung cấp, hỗ trợ dịch vụ chăm sóc cho 1.156 người nhiễm HIV, đạt 99% kế hoạch và tư vấn cách chăm sóc cho 1.414 người thân của người nhiễm HIV, vượt kế hoạch đề ra; cấp hơn 1.238 bao cao su cho đối tượng nhiễm HIV, đồng thời vận động được nhiều đối tượng đến các phòng khám để xét nghiệm, điều trị kịp thời. Ngoài ra, người nhiễm HIV còn được khám lao, tham gia chương trình dự phòng lây truyền từ mẹ sang con; người thân của người nhiễm HIV được giới thiệu tìm hiểu chương trình tư vấn xét nghiệm tự nguyện. Bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình triển khai, mô hình đã gặp phải những khó khăn như: hầu hết những người có HIV đều khó khăn về kinh tế; một số người thường xuyên đi làm ăn xa nên khó khăn trong việc tiếp cận, chăm sóc và tư vấn; thái độ né tránh, thiếu thông cảm, phân biệt đối xử với người có HIV vẫn diễn ra làm hạn chế khả năng tiếp cận các dịch vụ điều trị hiện có và cản trở việc tuân thủ điều trị của người có HIV.
 |
| Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh tập huấn kỹ năng chăm sóc người nhiễm HIV/AIDS cho đội ngũ chăm sóc viên. Ảnh: Lã Hữu Vũ |
Năm 2012, mô hình chăm sóc người nhiễm HIV/AIDS tại gia đình và cộng đồng tiếp tục được triển khai. Nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng về chăm sóc, hỗ trợ người nhiễm HIV tại cộng đồng, Ban quản lý mô hình đã tổ chức tập huấn cho nhân viên chăm sóc tại huyện Xuân Trường và Thành phố Nam Định về hỗ trợ bệnh nhân tiếp cận các dịch vụ chăm sóc và điều trị tại phòng khám ngoại trú; hỗ trợ tuân thủ điều trị; giao tiếp tư vấn khách hàng; phòng chống lây nhiễm HIV từ mẹ sang con; chuyển gửi và theo dõi, lập kế hoạch sinh con cho các cặp bị ảnh hưởng bởi HIV. Trên cơ sở những kiến thức được trang bị, các nhóm chăm sóc người có HIV tại nhà tổ chức tuyên truyền, vận động chính quyền địa phương để huy động sự ủng hộ và các nguồn lực sẵn có; hỗ trợ các hoạt động phòng chống HIV/AIDS và giảm sự phân biệt, kỳ thị trong cộng đồng. Phối hợp chặt chẽ với các phòng khám khu vực, giới thiệu những người có nguy cơ cao đến các cơ sở tư vấn xét nghiệm HIV, chuyển gửi những người nhiễm HIV để họ sớm được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc điều trị và thường xuyên tái khám, kiểm tra sức khỏe để có can thiệp, hỗ trợ kịp thời. Tích cực vận động các tổ chức xã hội đóng góp kinh phí, tạo việc làm cho người nhiễm HIV và người bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS, giúp họ cải thiện điều kiện kinh tế gia đình. Duy trì chăm sóc cho những người đã được tiếp cận, đồng thời mở rộng mô hình chăm sóc cho những người mới. Tính đến tháng 8-2012, tổng số người được chăm sóc tại Thành phố Nam Định và huyện Xuân Trường là 639 người. Số bệnh nhân được chuyển gửi đến các cơ sở dịch vụ hỗ trợ khác (phòng khám ngoại trú người lớn, phòng khám ngoại trú nhi, lao, da liễu, chương trình dự phòng lây truyền từ mẹ sang con, chương trình Methadone) là 189 người. Ngoài ra, có hàng trăm người được hỗ trợ từ chương trình tiếp cận cộng đồng và các chương trình hỗ trợ khác về học nghề, vay vốn, bảo hiểm, việc làm. Trong khuôn khổ của mô hình, Ban quản lý còn phối hợp chặt chẽ và cập nhật thông tin thường xuyên với Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS của tỉnh nhằm đảm bảo những vướng mắc, đề xuất của các nhóm chăm sóc tại gia đình và cộng đồng được đáp ứng kịp thời.
Việc hỗ trợ, can thiệp, giải quyết vấn đề thiết yếu cho nạn nhân bị nhiễm và bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS cần tiếp tục được các tổ chức chính trị, xã hội, các đoàn thể và toàn xã hội quan tâm bằng những chương trình hành động cụ thể. Trong đó, việc nhân rộng mô hình chăm sóc, hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS tại gia đình và cộng đồng là rất cần thiết, góp phần hỗ trợ cho những người bị nhiễm và bị ảnh hưởng bởi HIV tích cực đối phó với bệnh tật, ngăn ngừa tình trạng lây truyền bệnh cho người khác trong cộng đồng, giảm kỳ thị của người dân ở địa bàn triển khai mô hình đối với người nhiễm HIV/AIDS./.
Hồng Hạnh
