Nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý xây dựng, ngày 22-3-2011 UBND tỉnh đã ra Quyết định số 04/2011/QĐ-UBND về việc ủy quyền, phân cấp quản lý, tổ chức thực hiện một số lĩnh vực trên địa bàn tỉnh Nam Định, trong đó có lĩnh vực xây dựng. Theo đó, Sở Xây dựng thực hiện cấp phép xây dựng đối với các công trình xây dựng cấp đặc biệt, cấp I, công trình tôn giáo, công trình di tích lịch sử - văn hóa, công trình tượng đài, công trình thuộc dự án có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, công trình thuộc dự án và các công trình khác theo yêu cầu của UBND tỉnh. UBND các huyện, thành phố thực hiện cấp phép xây dựng đối với tất cả các công trình và nhà ở riêng lẻ ở đô thị thuộc địa giới hành chính do mình quản lý. Riêng đối với các công trình nhà ở riêng lẻ đô thị có diện tích trên 250m2 sàn hoặc cao từ 3 tầng trở lên hay những công trình tiếp giáp với mặt đường, tuyến phố quan trọng phải có văn bản thỏa thuận với Sở Xây dựng trước khi xây dựng. UBND xã cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ tại những điểm dân cư nông thôn đã có quy hoạch xây dựng được duyệt thuộc địa giới hành chính do mình quản lý. Đối với các công trình có tổng mức đầu tư dưới 3 tỷ đồng thì UBND xã làm chủ đầu tư, còn đối với công trình có tổng mức đầu tư dưới 5 tỷ đồng do UBND huyện phụ trách làm chủ đầu tư…
Bê tông hoá đường giao thông nông thôn tại xã Hải Vân (Hải Hậu). |
Để tăng cường công tác quản lý công trình xây dựng cấp xã về chất lượng, đảm bảo tiến độ thi công, thời gian qua, UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo thành lập Ban giám sát cộng đồng tại 96 xã, thị trấn thực hiện thí điểm chương trình xây dựng NTM. Ban giám sát cộng đồng được thành lập với số lượng từ 5-7 người do cộng đồng tin tưởng, bầu chọn. Thực tế cho thấy, các xã, thị trấn có Ban giám sát cộng đồng hoạt động tích cực, hiệu quả đầu tư của các dự án xây dựng trên địa bàn đều cao, ít xảy ra sai phạm trong thi công, tiến độ, chất lượng công trình đều đảm bảo. Xã Yên Phong là xã điển hình về xây dựng đường dong ngõ xóm, giao thông nội đồng của huyện Ý Yên. Đồng chí Nguyễn Văn Ngọ, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: “Thực hiện Thông tư liên tịch số 26 của Bộ NN và PTNT, KH và ĐT, Tài chính; xã đã chủ động thành lập Ban phát triển thôn đồng thời kiêm nhiệm Ban giám sát cộng đồng chịu trách nhiệm quản lý xây dựng NTM trên tất cả 11 thôn, xóm. Công trình xây dựng ở thôn, xóm nào thì Ban giám sát cộng đồng của thôn, xóm đó tự chịu trách nhiệm về tiến độ thi công, chất lượng công trình”. Hiện tại, Ban giám sát cộng đồng ở các thôn, xóm đều có 5 người, gồm bí thư chi bộ, trưởng thôn và thành viên MTTQ thôn. Đồng chí Đoàn Đức Nghiệp, trưởng thôn Phú Giáp cho biết: “Xây dựng đường dong ngõ xóm, Ban giám sát cộng đồng thôn luôn chủ động kiểm tra tiến độ công trình vào mỗi buổi sáng, trao đổi trực tiếp với các chủ thầu thi công đảm bảo đúng độ cao, bề rộng nền đường bê tông, chất lượng vật liệu xây dựng, đồng thời bàn bạc các phương án xử lý kết hợp xây dựng tường rào cho hộ dân hiến đất theo đúng kế hoạch đề ra”. Nhờ đó, đến nay, xã Yên Phong đã đào đắp gần 39km đường giao thông nội đồng với bề mặt rộng từ 5-7m và bê tông hóa được hơn 11km đường dong ngõ xóm, với bề mặt rộng trên 3m.
Tuy nhiên, khó có thể giao hoàn toàn nhiệm vụ quản lý xây dựng trên địa bàn xã cho Ban giám sát cộng đồng ở từng thôn, xóm bởi phạm vi giám sát của Ban chỉ tập trung vào các công trình ở quy mô thôn, xóm; còn lại để quản lý xây dựng trên toàn địa bàn xã thực sự cần phải có cán bộ chuyên trách. Trên thực tế nhiều xã không có cán bộ quản lý xây dựng có chuyên môn mà chủ yếu là cán bộ địa chính kiêm nhiệm hoạt động quản lý xây dựng của địa phương. Hầu hết trình độ của đội ngũ cán bộ quản lý về xây dựng mới đạt trình độ trung cấp xây dựng, chưa đủ trình độ để thẩm định các báo cáo kinh tế kỹ thuật của đơn vị tư vấn. Vì thế, phần lớn các dự án công trình thuộc ngân sách Nhà nước do UBND xã làm chủ đầu tư đều phải giao khoán cho các đơn vị tư vấn thiết kế, dự toán báo cáo kinh tế kỹ thuật, tư vấn giám sát công trình nên thường phải dành một khoản để chi cho việc thuê và ràng buộc với các nhà thầu thi công bằng hợp đồng xây dựng. Công tác thẩm định báo cáo kinh tế kỹ thuật các công trình xây dựng cấp xã phần lớn đều do Phòng Công thương huyện đảm nhận, do đó ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng công trình.
Để khắc phục thực trạng trên, thời gian tới, các ngành chức năng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tổ chức tập huấn nâng cao năng lực quản lý dự án xây dựng cho các chủ đầu tư, nhất là cán bộ quản lý xây dựng tại Phòng Công thương các huyện; lãnh đạo, cán bộ địa chính cấp xã. Bên cạnh đó, cần có cơ chế chính sách hỗ trợ tốt hơn cho Ban giám sát cộng đồng tại các địa phương, tăng cường giám sát tại công trình từ khi khởi công đến khi đưa vào sử dụng./.
Bài và ảnh: Đức Toàn