Năm 2007, tỉnh ta là một trong 4 tỉnh trong cả nước được tiếp nhận triển khai Dự án “Cải thiện cơ sở hạ tầng cấp nước, vệ sinh và sức khoẻ nông thôn” do Ngân hàng thế giới (WB) và Cơ quan phát triển Quốc tế Đan Mạch tài trợ, trong đó Quỹ quay vòng là tiểu hợp phần trong hợp phần 1 của Dự án được giao cho Hội Phụ nữ quản lý, điều hành. Với mục tiêu góp phần cải thiện điều kiện sống của người dân các vùng nông thôn, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, phòng chống dịch bệnh, Quỹ quay vòng hướng tới xây dựng một hệ thống tín dụng giúp các gia đình có thu nhập thấp có điều kiện xây mới và cải tạo công trình vệ sinh. Thông qua việc thành lập các nhóm tín dụng tiết kiệm tại các chi hội, quỹ sẽ cho các thành viên vay vốn với lãi suất ưu đãi và trả dần vốn và lãi hằng tháng trong thời gian 5 năm. Nhận thấy đây là cơ hội tốt giúp hội viên phụ nữ, nhất là những phụ nữ nghèo có điều kiện cải thiện môi trường sống, Hội LHPN tỉnh đã chọn xã Đại Thắng (Vụ Bản) và xã Xuân Phú (Xuân Trường) triển khai làm điểm, từ đó rút kinh nghiệm nhân ra diện rộng.
 |
| Ban Quản lý Quỹ quay vòng Thị trấn Mỹ Lộc kiểm tra hiệu quả sử dụng vốn vay tại gia đình hội viên. |
Thời gian đầu việc triển khai thực hiện dự án gặp không ít khó khăn do nhận thức của hội viên về vấn đề nước sạch, VSMT còn hạn chế. Bên cạnh đó, chị em cũng chưa quen với cơ chế trả dần hằng tháng như cơ chế của quỹ. Hội Phụ nữ các xã đã phối hợp với Ban văn hoá xã tổ chức tuyên truyền rộng rãi về quy chế và mục tiêu hoạt động của quỹ, tầm quan trọng của việc giữ gìn vệ sinh môi trường với sức khoẻ cộng đồng. Từ trên 400 thành viên ban đầu của 2 xã Đại Thắng và Xuân Phú, sau 5 năm triển khai, toàn tỉnh đã có 11.362 thành viên đã được tiếp cận với nguồn vốn ưu đãi từ Quỹ quay vòng với tổng số tiền trên 43 tỷ 800 triệu đồng, qua đó trên 11 nghìn công trình vệ sinh đã được xây mới, cải tạo, giúp cải thiện điều kiện vệ sinh của các hộ. Với món vay chỉ từ 3 đến 6 triệu đồng/hộ nhưng nhiều hộ đã vay mượn thêm để xây dựng công trình vệ sinh khép kín trị giá lên đến 30-40 triệu đồng. Giai đoạn đầu, do công tác giám sát của Ban quản lý dự án các xã chưa chặt chẽ nên còn nhiều hộ nhận tiền vốn vay nhưng sử dụng không đúng mục đích, quá 6 tháng chưa xây dựng công trình, Ban quản lý dự án tỉnh đã kiên quyết thu hồi lại và chuyển cho các hộ khác vay. Nhờ đó, việc tổ chức thu hồi gốc lãi dần đi vào nề nếp, Ban quản lý dự án xã và các nhóm đã kịp thời theo dõi, cập nhật những phát sinh để giải quyết. Tại 29 xã được lựa chọn triển khai dự án, Hội LHPN đã đứng ra thành lập 568 nhóm tín dụng - tiết kiệm, hằng tháng các nhóm này đã duy trì sinh hoạt để đánh giá tiến độ xây dựng của các hộ được vay vốn, thu hồi tiền gốc, lãi của các thành viên. Do có sự quản lý chặt chẽ, giám sát thường xuyên nên 100% hộ vay vốn đã hoàn trả vốn gốc và lãi đầy đủ, đúng hạn. Ngoài ra, mỗi tháng chị em còn tham gia đóng 15 nghìn đồng vào quỹ tiết kiệm, đến nay số tiền tiết kiệm đã đạt 7,8 tỷ đồng tiếp tục tạo nguồn để quay vòng cho vay. Trong 5 năm, toàn tỉnh chỉ có 184 hộ vay vốn (chiếm 1,6%) chưa thực hiện đúng cam kết bị thu hồi vốn. Nguyên nhân do các gia đình có người thân bị ốm nặng hay một số hộ đi làm ăn xa chưa triển khai xây dựng được công trình…
Qua 5 năm triển khai Quỹ quay vòng, ở hầu hết các xã thực hiện dự án, tỷ lệ hộ gia đình được sử dụng nước sạch và công trình hố xí hợp vệ sinh nâng lên rõ rệt, sức khoẻ của người dân được cải thiện đáng kể, góp phần giảm tỷ lệ bệnh tật phát sinh hằng năm./.
Bài và ảnh: Hoài Phương
